یک سال پس از اظهارات آیتالله خامنهای مبنی بر تغییر نظام سیاسی ایران از ریاستی به پارلمانی، علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران گفت که در این باره از رهبر جمهوری اسلامی سوال کرده و او گفته است که فقط مثال زده و نظرش این نبوده که ساختار نظام عوض شود.
رئیس مجلس ایران روز شنبه، ۱۸ آذر به خبرگزاری فارس گفت که اگر قرار باشد اصلاحی در رابطه با ساختار نظام صورت بگیرد، کار مجلس نیست بلکه اصلاح قانون اساسی است.
آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی مهرماه سال گذشته گفت که نظام سیاسی ایران فعلا ریاستی و بر محوریت رئیس جمهوری است «که شیوه خوب و موثری است» اما «در آینده احتمالا دور میتوان نظام ریاستی را به نظام پارلمانی تغییر داد».
رهبر جمهوری اسلامی تاکید کرد که اگر «در آینده احتمالا دور، احساس شود که نظام پارلمانی برای انتخاب مسئولان قوه مجریه بهتر است، هیچ اشکالی در تغییر ساز و کار فعلی وجود ندارد».
رهبر ایران در شرایطی این سخنان را سال گذشته مطرح کرد که محمود احمدینژاد در پاسخ به انتقادهای مجلس شورای اسلامی، بر ریاستیبودن نظام سیاسی ایران تاکید کرده بود.
حالا رئیس مجلس ایران در سخنان جدید خود گفته است که درصورت تغییر ساختار نظام به پارلمانی، «ما یک رهبر داریم که سیاستها را مشخص میکند و یک پارلمان هم داریم که از طرف مردم قوانین را معلوم و مسئولین را انتخاب میکند و این قدرت را هم دارد که بگوید چرا برخی اقدامات انجام میشود.»
علی لاریجانی سال گذشته در دفاع از تغییر ساختار نظام گفته بود که در نظام پارلمانی نظم بیشتری در ساختار کشور ایجاد میشود، رئیسجمهوری در مقابل ملت پاسخگو میشود، اختلاف نظرها کاهش مییابد و وقت کمتری صرف هماهنگیهای سه قوه میشود.
سال گذشته، پس از سخنان آیتالله خامنهای درباره احتمال تغییر ساختار نظام، محمد دهقان، عضو هیئت رئیسه مجلس هشتم، اعلام کرد که رهبر ایران از سال گذشته هیئتی تخصصی از کارشناسان و حقوقدانان را مامور بررسی حقوقی ایرادات قانون اساسی ایران کرده و تاکنون دهها مورد از مواردی که باید مجددا در قانون اساسی تغییر کند بررسی و نتیجه گزارش آن هم به رهبر ایران ارائه شده است.
این سخنان البته به سرعت از سوی دفتر آیتالله خامنهای رد و در اطلاعیهای اعلام شد که هیئت تغییر قانون اساسی توسط رهبر ایران تشکیل نشده است.
بحث تغییر ساختار نظام از سال گذشته تاکنون، واکنشهای زیادی را برانگیخته و مقاماتی همچون هادی خامنهای و اکبر هاشمی رفسنجانی، شرایط را مناسب ندانسته و درباره آن هشدار دادهاند.
با این حال، مرداد ماه امسال، روزنامه اعتماد به نقل از چند نماینده مجلس از تشکیل فراکسیونی برای بررسی طرح تغییر نظام ریاستی به نظام پارلمانی خبر داد.
سمت نخست وزیری در سال ۱۳۶۸ و در بازنگری قانون اساسی از ساختار قدرت در جمهوری اسلامی حذف شد و در واقع تغییر نظام سیاسی ایران از پارلمانی به ریاستی تغییر کرد. آقای خامنهای از جمله جدیترین حامیان این تغییر بود.
آخرین نخستوزیر، میرحسین موسوی بود که در دولتهای سوم و چهارم جمهوری اسلامی، اختلافهایی آشکار با آقای خامنهای داشت که آنزمان رئیسجمهور بود. آن اختلافها، تصمیمسازان وقت جمهوری اسلامی را به این نتیجه رساند که وجود همزمان این دو سمت در نظام سیاسی ایران، موجب ناهماهنگی در قوه مجریه میشود.
میرحسین موسوی، از رهبران معترضان در ایران، اکنون در حبس خانگی به سر میبرد.