«خانه شماره ۱۹: تلفیق صحنههایی از فیلمهای نوآر» عنوان نمایشگاه نقاشی و طرحیهای مانی غلامی است که از یکم تا سیزده دی ماه در یک خانه قدیمی در تهران که در آستانه تخریب است، برپا شد.
خانه شماره ۱۹ خانه ای دوطبقه درخیابان واعظی است که مانی غلامی برای برپایی نمایشگاهاش؛ فضای آن را براساس فضای فیلمهای سیاه و سفید نوآر طراحی و نقاشی کرده است و مخاطب گویی با به صدا درآوردن زنگ این خانه به دنیای فیلمهای دهه ۴۰ آمریکا پا میگذارد.
سینمایی که شاید این روزها کمتر به آن توجه میشود و همچون خانههای قدیمی تهران که هر روز جایشان را با یک برج عوض میکنند به فراموشی سپرده شده است.
غلامی هم با توجه به این ویژگی مشترک؛ نمایشگاه طراحی و نقاشیهایش را به جای این که در یک گالری برپا کند، در فضای داخلی خانه شماره ۱۹ برپا کرده است. خانهای که با تخریباش بخشی از خاطرات فیلمهای نوآور را که بر دیوارها و شیشههای پنجرههایش به تصویر کشیده شدهاند، به خاطرهها میسپارد.
مانی غلامی در فضای داخلی خانه شماره ۱۹ برروی دیوار، کتابخانهای را با کتابهایش نقاشی کرده و از ستون کنار شومینهاش، چراغ برقی روشن به تصویر کشیده است.
او همچنین با نقاشیهای روی دیوار گوشه آشپزخانه، یک میخانه را کشیده است و در یکی از سه اتاق طبقه بالا، میزی چهارگوش با چهارصندلی؛ که روی آن ورق بازی، ژتون و سکه پول نقاشی شده و سه کلاه شاپو و کتی سرمهای که از صندلیها آویزان شده، گویی شخصیتهای نوآر تا لحظهای پیش آنجا نشسته بودهاند و تا دقایقی دیگر سر میز قمارشان بازخواهند گشت. صحنهای که ناخواسته بوی سیگار و الکل را در بینی هر بینندهای زنده میکند.
هفتاد تابلو نقاشی و طراحی زینت بخش فضای خانه شماره ۱۹ شدهاند. او برای کشیدن نقاشی و طراحیهای این مجموعه از تکنیک طراحی، پاستل، ماژیک، قلم فلزی مداد و آکریلیک روی مقوا استفاده کرده است.
او در نقاشیهای خانه شماره ۱۹ با تاکید به روح سینمای نوآر از رنگهای سیاه و سفید با تمایل به آبی و سرمهای بهره گرفته است، نورپردازی او در نقاشیهای این مجموعه به خوبی حس تعلیقی را که در سینمای نوآر وجود دارد به مخاطب منتقل میکند.
غلامی برای به تصویر کشیدن فضای سینمای نوآر، از صحنههای متعدد فیلمهای نوآر عکس گرفته است و هنگام اجرای نقاشی و طراحیهایش، برخی از این صحنهها را تلفیق کرده و بر روی تابلوهایش تصاویر دیگری از سینمای نوآر را به نمایش گذاشته است.
مانی غلامی پیشتر هم در نمایشگاه نقاشی «مرد سوم» براساس تصاویری از فیلم سینمایی «مرد سوم» به کارگردانی کارول رید و نویسندگی گراهام گرین به سینمای مورد علاقهاش ادای دین کرده بود.
غلامی میگوید: «در نورپردازیهای موضعی و فضاسازیهای سینمای نوآر کنکاش کردم و این موضوع به تجربههای نقاشیام هم افزود. علاوه براین، روایت فیلم به درون نقاشیهایم نفوذ کرد و خوانش آنها را متاثر از داستان فیلم کرد.»
فیلم نوآَر یک اصطلاح سینمایی برای توصیف درامهای جنایی هالیودی است که دوره کلاسیک آن به اوایل دهه ۱۹۴۰ تا اواخر ۱۹۵۰ برمیگردد.
این فیلمها با ابهام اخلاقی اقدامات جنایی و پیچیدگی شدید موقعیتها و انگیزهها، به بیننده حس ترس، وحشت و عدم اطمینان را منتقل میکردند. فیلم های نوار با صحنهپردازی و نورپردازی پرکنتراست خود نوعی فضای تلخ و گاهی مرموز درست میکردند و قهرمانان فیلم معمولا کاراگاههایی با کلاه و کتهای بلند که همراه با شخصیت زن فیلم به دنبال رد پایی از جنایت هستند.
زمانی که تکنولوژی فیلم رنگی در دسترس بود، کارگردانان نوآر از فیلمبرداری سیاه و سفید استفاده کردند و مانی غلامی نیز در نقاشیهایش متاثر از فضا و تصاویر این فیلمهای سینمایی به رنگهای محدود و ترکیب بندی و کادر حساب شده آنها وفادار مانده است.
فیلمهای نوآر؛ داستانهای پرکشش و پرتعلیق دارد که مخاطب را با تا آخرین لحظه همان طور که جلوی پرده سینما میخکوب شدهاند، با خود میکشاند. این اتفاق در نقاشیهای مانی غلامی هم میافتد و مخاطب با دیدن تصاویری که در قابهایی که برروی دیوارجان گرفتهاند، قصد دارد درپی کشف صحنهای باشد که پازل گمشده داستان را کشف کند.
مانی غلامی که این روزها در چهارمین دهه زندگیاش به سر میبرد و علاقه وافری هم به سینمای نوآر دارد؛ پیشتر نیز در نقاشیهایش از عکس بهره گرفته است. او پیشتر با استفاده از عکسهای خانوادگی؛ روابط حسی آدمها را در فضای ملموس خانه و با رنگهای شاد به تصویر میکشید.
مانی غلامی متولد ۱۳۴۹، کارشناس نقاشی و کارشناس ارشد تصویرسازی از دانشکده هنرهای زیبا است. او از اواسط دهه هفتاد به شکل حرفهای نقاشی میکند و تاکنون هشت نمایشگاه انفرادی برپا کرده و در ۱۸ نمایشگاه گروهی شرکت داشته است.