منابع خبری از جو امنیتی در دو شهر تبریز و ارومیه به دنبال برگزاری تجمع اعتراضی روز دوشنبه اول خرداد در اعتراض به خشک شدن دریاچه ارومیه خبر می‌دهند.

جو امنیتی بعد از آن به‌وجود آمد که شماری از فعالان مدنی آذربایجان از مردم ارومیه و تبریز درخواست کردند در اعتراض به وضعیت دریاچه ارمیه دست به تجمع مسالمت‌آمیز بزنند.

با استناد به گزارش‌ها و ویدئو‌های منتشر شده، تظاهر کنندگان عصر روز اول خرداد با حضور در خیابان چهار سرداران و محله عسگر آباد شهر ارومیه شعارهایی سر دادند.

وب سایت آداپ، پایگاه خبری انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران نوشته‌ است که در این تجمع شعارهایی مانند « زنده باد آذربایجان» سر داده شد و همچنین اعتراضاتی نسبت به سیاست‌های دولت که منجر به خشک شدن دریاچه ارومیه شد صورت گرفت.

باین وب‌سایت نوشته که ماموران رفتار خشونت آمیزی با معترضان داشتند و با استفاده از باتوم و گلوله‌های رنگی به تجمع حمله کردند.

شاهدان عینی به این منبع خبری گفته‌اند که حداقل دو مینی‌بوس و سه دستگاه ون را دیده‌اند که بازداشت شدگان را به مراکز امنیتی و به طبقه زیرین هتل رضای این شهر منتقل کردند.

تاکنون مقامات رسمی نسبت به تعداد بازداشت شدگان اظهار نظری نداشته‌اند این در حالی است که منابع غیر رسمی تعداد بازداشت شدگان در ارمیه را حدود 100 نفر برآورد می‌کنند.

فرمانداری ارومیه پیش از این در اطلاعیه‌ای صدور مجوز برای برگزاری تظاهرات را رد کرده و برگزاری هرگونه گردهم‌آیی در این روز را غیرقانونی دانسته بود.

گفته می‌شود که از ۳۱ اردیبهشت ماه شماری از فعالان سیاسی و فرهنگی تبریز قبل از شکل‌گیری این تجمعات دستگیر شده‌اند. از جمله این بازداشت‌شدگان اکبر مهاجر، حسن میرزاخانی از فعالین آذربایجانی حسین احمدیان در شهر مراغه، علی حامد ایمان مدیرمسئول روزنامه توقیف شده شمس تبریز، افسانه توقیر دبیر کانون آذربایجان شناسی دانشگاه تبریز و محمد اسکندرزاده در شهر تبریز هستند.

همچنین این منابع  دلیل فضای امنیتی در شهر تبریز را هم درگیری‌های پراکنده در اطراف میدان آبرسان تبریز در اول خرداد اعلام کردند.

شاهدان عینی به منابع خبری گفته‌اند که بعد از فراخوان گروه‌های مدنی برای حضور در تجمع اعتراض‌آمیز و حضور شماری از شهروندان تبریزی در این تجمع روز سه‌شنبه در بخش‌های بازار، راسته کوچه، فلکه ساعت، خیابان شهناز فضای امنیتی وجود داشت.

گفته شده است که ماموران امنیتی با حضور در پارکینگ هتل گسترش و خیابان‌های اصلی تبریز اجازه شکل‌گیری تجمعات را نمی‌دهند.

دریاچه ارومیه، دومین دریاچه آب‌شور دنیاست که در اثر خشکسالی و ایجاد سدهای متعدد روی رودخانه‌هایی که به آن می‌ریزند،۶۰ درصد از آن نابود شده و بخشی از آن به دلیل افزایش شوری به حد فوق اشباع، به رنگ قرمز درآمده است.

از دو سال پیش در اعتراض به این وضعیت چندین تجمع در ارمیه و تبریز برگزار شده که با دخالت ماموران به شخونت کشیده شده و ده‌ها معترض هم بازداشت شدند.

در آخرین مورد، روز شنبه ۱۲ شهریور ماه «صد‌ها» نفر در ارومیه و تبریز در اعتراض به خشک‌شدن دریاچه ارومیه دست به اعتراض زدند اما این تجمع توسط نیروهای نظامی و امنیتی «گاز اشک‌آور و باتوم» به خشونت کشیده شد و شماری بازداشت شدند.

۶ دی ماه گذشته رسانه‌ها از پایان رسیدگی به پرونده ۱۱۲ نفر از معترضان به وضعیت دریاچه‌ ارومیه خبر دادند که بر اساس حکم شعبه ۱۰۴ دادگاه جزایی تبریز، ۵۷ نفر از آن‌ها متهم شناخته شدند و برای آن‌ها حکم حبس و شلاق صادر شد.

۵۵ نفر از افراد دستگیر شده از اتهامات انتسابی تبرئه شدند اما در میان متهمان، ۹ نوجوان کمتر از ۱۸ سال نیز به چشم می‌خورد که رسیدگی به اتهام‌های آنها به دادگاه اطفال سپرده شد.

دادگاهی که برای این افراد تشکیل شد، به استناد ماده ۶۱۸ قانون مجازات اسلامی، آنها را به اخلال در نظم عمومی محکوم کرد و مجازات زندان و شلاق را برای آنها صادر کرد.

پیشتر منابع خبری مخالف دولت اعلام کردند، ۱۵ فعال مدنی آذربایجانی که شهریور سال جاری در تبریز بازداشت شده بودند، هر کدام به ۲۰ ماه حبس تعلیقی و چهار ماه حبس تعزیری محکوم شده‌اند.

در یک سال گذشته، هم‌زمان با بحرانی‌شدن وضعیت این دریاچه، احتمال بروز سونامی نمک و مخالفت ۹۴ نماینده مجلس با بررسی دو فوریت طرح «انتقال آب برای نجات دریاچه ارومیه»، اعتراض‌ها نسبت به این موضوع شدت گرفته است.