سازمان جهانی انتقالات بین بانکی، سوییفت، اعلام کرد که خدمات خود را به بانکها و نهادهای مالی ایرانی که ازسوی اتحادیه اروپا تحریم شدهاند، از روز شنبه ۱۷ مارس (۲۷ اسفند) قطع میکند.
لازارو کمپوس، مدیر اجرایی سوییفت، با اعلام این خبر گفت: تصمیم اتحادیه اروپا سوییفت را مجبور به این اقدام کرد.
این مقام سوییفت افزود: قطع ارتباط بانکها گامی بیسابقه و فوقالعاده برای سوییفت است. این اقدام نتیجه عملکرد بینالمللی و چندجانبه برای تشدید تحریمهای مالی علیه ایران است.
این اقدام سوییفت برای قطع ارتباط با بانکها و نهادهای مالی ايرانی مورد تحريم پس از تصميم اخير شورای اتحاديه اروپا صورت می گيرد که براساس آن توقیف اموال و داراییهای افراد و نهادهای مرتبط با فعالیتهای هستهای ایران تشدید شد.
شورای اتحادیه اروپا موافقت کرده که هیچ پیام تخصصی مالی به افراد و نهادهایی که اموال و داراییهایشان مسدود شده، ارائه نشود.
خارج شدن بانکهای ایرانی تحریم شده از دایره سوییفت موجب خواهد شد که ایران مسیر عمده تجارت با تمام نقاط جهان را ازدست بدهد.
طبق اين گزارش ۱۹ بانک و ۲۵ موسسه متعلق به ايران درمجموع دو ميليون مبادله پولی و مالی برون مرزی را در سال ۲۰۱۰ از طريق سوئيفت انجام دادهاند.
بانکهای ملت، پست، صادرات و سپه که توسط آمريکا به دليل ارتباط با برنامه هستهای ايران و حمايت از تروريسم تحريم شدهاند، از ارتباط با سوییفت محروم خواهند شد.
سوییفت برای گردش پول میان کشورهای جهان یک مجرای حیاتی محسوب میشود که روزانه ۱۸ میلیون پیام پرداخت پول را میان بانکها و دیگر نهادهای مالی در ۲۱۰ کشور جهان مبادله میکند.
بانکها و موسسات مالی بینالمللی توسط کد شناسایی ویژهای که از سوییفت دریافت میکنند، میتوانند به نقل و انتقال پول برای خرید و فروش کالا و خدمات بپردازند.
ایران نیز یکی از دارندگان کد سوییفت است و میلیاردها دلار مبادلات تجاری خود را با استفاده از این سیستم ارتباط الکترونیکی بانکهای جهان انجام میدهد.
سقوط تجارت ایران
در واکنش به این اقدام سوییفت، تاجران ایرانی خارج از این کشور گفتهاند که کارهای بانکی و مالی آنها با مشکل و مانع روبهرو خواهد شد.
مرتضی مسعودزاده، عضو کمیته اجرایی شورای بازرگانی ایران در دبی، به رویترز گفته است که اگر بانکهای ایرانی نتوانند با بانکهای جهانی در ارتباط باشند، بسیاری از روابط بانکی و تجاری سقوط خواهد کرد.
ناصر شاکر، صاحب یک شرکت تجارت نفت و گاز مستقر در دبی نیز گفته است که این اقدام سوییفت زندگی را بیش از پیش برای ایرانیان دشوار خواهد کرد زیرا به گفته او جریان زندگی با دنیای خارج قطع میشود و تمام نقل و انتقالات متوقف خواهد شد.
خبر قطع ارتباط نهادهای مالی ایران با جهان در شرایطی اعلام شده که بسیاری از صرافیهای مستقر در امارات عربی متحده در چند هفته گذشته مبادلات ریالی ایران را متوقف کردهاند.
غرب امیدوار است که با این اقدام سوییفت برنامه هستهای ایران را مهار کند؛ اتحادیه اروپا و آمریکا احتمال دادهاند که ایران در پوشش برنامه هستهای قصد دستیابی به سلاح هستهای را دارد اما ایران اهداف برنامه هستهای خود را صلحآمیز اعلام کرده است.
سوییفت روز ۱۷ فوریه (۲۸ بهمن) با صدور بیانیهای اعلام کرده بود که آماده است تا به محض آن که پیشنویس تحریمهای جدید اتحادیه اروپا علیه ایران تصویب و اجرایی شد این سازمان از ارائه خدمات به نهادهای مالی تحریم شده ایران خودداری کند.
سوییفت یک ماهیت اروپایی دارد که باید قوانین و مقررات اتحادیه اروپا را رعایت کند. دفتر مرکزی سوییفت در بلژیک است و دفاتری خارج از این کشور دارد.
از زمان دایر شدن سوییفت در سال ۱۹۷۳ این نخستین بار است که این نهاد بینالمللی مالی یک کشور را از شبکه ارتباطات خود حذف میکند.