برخی از روانشناسان میگویند کار مداوم زیاد، خوردن مواد غذایی فراوان و استفاده زیاد از رسانهها به بهداشت جسمی و روانی افراد آسیب وارد میکند.
مری جین روترام- بوریس، پروفسور روانشناس دانشگاه کالیفرنیا در لوسآنجلس براین نظر است که غذاهای دردسترس و ارزان، کار زیاد مداوم و زندگی اجتماعی و بمباران رسانهای بار زیادی بر دوش بسیاری از مردم جهان انداخته است.
او که مدیر مرکز بهداشت اجتماع و مرکز جهانی کودکان و خانوادههاست به مردم توصیه میکند که براساس ارزشهایی که به آن باور دارند شیوه زندگی خود را تنظیم کنند، غذای سالم بخورند و استفاده از موبایل و سایر رسانهها را محدود سازند.
دکتر روترام- بوریس که در دانشگاه کالیفرنیا درسی با عنوان «چگونه همه چیزهای زیادی را کم کنیم و بیشتر لذت ببریم» تدریس میکند میگوید: افراط در داشتههای زندگی برخلاف غریزههایی است که انسان برای بقای خود با آنها سازگار شده است.
به گفته او در گذشتهها همه چیز برای انسان، اندک بوده است. انسان به قدر کافی غذا و لباس نداشته و رمز ژنتیکی او به گونهای تنظیم شده که بتواند با سختیها بسازد.
اما از آنجا که لذت بردن از داشتهها نیز در طبیعت بشری نهاده شده، در این زمینه راه افراط را در پیش گرفته است.
او به خصوص درباره هموطنهای خود میگوید که غذاهای فست فود ارزان باعث شده که آمریکاییها به طور متوسط 1000 کالری بیشتر از نیازشان در روز بخورند. بمباران رسانهای نیز برای انسان استرس آفریده و این در شرایطی است که مردم را نسبت به ارتباطهای بشری معمولی هم کرخت کرده است. ضمنا مردم ساعات بیشتری کار میکنند و زمان رفتو آمد آنها نیز بیشتر شده است.
دکتر فلیسیا وانگ، روانپزشک و عضو انجمن روانپزشکی آمریکا در این باره میگوید که فرستادن و دریافت پیامک و کاربرد تلفن همراه به استرس مردم افزوده است چرا که آنها تحت فشارند که همواره در دسترس باشند. درحالی که در گذشته تنها افراد شاغل در برخی حرفهها مانند پزشکان، پلیس یا ماموران آتشنشانی باید در حالت آمادهباش میبودند.
او میافزاید حالا همه و در هر لحظه زندگی، در حالت آماده باش هستند و جای شگفتی نیست که احساس فشار مردم زیادتر شده است.
آیا مشکل، زیادی همه چیز است یا کمبود برخی چیزها؟
به نظر دکتر روترام- بوریس مشکلات کنونی اساسا در ساختار جامعه ریشه دارند. تغییرات اجتماعی در سی سال گذشته، شدید بوده و انسان هنوز نتوانسته شیوه زندگی خود را با آن سازگار کند.
اگرچه این وضع، در واقع یک مشکل ساختار اجتماعی است اما بهنظر این کارشناس درصورتی که ادامه یابد چاقی بسیار شایع خواهد شد، استرس، انسانها را در خود غرق خواهد کرد و هر کس در تلاش خواهد بود تا اشتهای متنوع خود را ارضا کند.
اما به نظر میرسد مشکل در همه جوامع و در مورد همه افراد اینگونه نیست. دکتر وانگ با فرضیه دکتر روترام- بوریس در این زمینه قدری مخالف است. به نظر او بیشتر استرس کنونی انسانها ناشی از داشتههای زیاد نیست بلکه ناشی از تلاش برای نگهداری چیزهایی است که افراد در شرایط سخت اقتصادی دارند.
به عبارت دیگر در حال حاضر به جز اقلیتی محدود، اکثریت مردم در تلاشند تا شغل خود را حفظ کنند یا بتوانند اجارهشان را بپردازند.
به نظر وانگ مردم به شدت بستوه آمدهاند و نمیدانند چگونه با همه این شرایط جدید کنار بیایند و بنابراین استرس پیدا میکنند و افسرده میشوند و خوردن برایشان بهصورت نوعی درمان درمیآید.
از آنجا که دانشمندان در جستوجوی عوامل موثر در کیفیت زندگی انسان به خصوص کودکان هستند تا به افزایش سلامتی آنها کمک کنند توصیه این دو کارشناس نیز برای سالمتر زندگی کردن این است که:
- مردم باید براساس ارزشهایی که میخواهند فرزندان خود را با آن بزرگ کنند شیوه زندگی خود را برگزیده و دنبال کنند، مثلا خوردن شام در جمع خانوادگی را به صورت یک قانون درآورند. به عبارت دیگر اگر فرد براین باور است که کودکانش بر کارش ارجحیت دارند باید خود را موظف کند که به هنگام شام شب با آنها در خانه باشد.
- پیش از هر خریدی توجه کنند که آیا واقعا به آن نیاز دارند.
- اگر مواد غذایی زیادی مصرف میکنند باید آن را کاهش دهند و نیز غذاهای سالم انتخاب کنند. روترام- بوریس در این باره توصیه میکند که همه میانغذاهای ناسالم باید دور ریخته شود زیرا در صورتی که در خانه باشد احتمالا خورده میشود.
- مردم باید تصمیم بگیرند که روزانه در وقت معینی، موبایلها را خاموش کنند و به هیچ رسانهای هم مراجعه نکنند. وانگ در این باره میگوید پیامکها در اغلب مواقع آنقدرها مهم نیست و لازم نیست فرد فوری آنها را ببیند.
- باید به خاطر داشت که هدیه همیشه نباید خریداری شود. در اختیارگذاشتن تجارب و انجام برخی کارهای مناسب و کمک و خیرخواهی نیز به هماناندازه ارزشمند هستند.