مجلس امروز کلیات لایحه تشکیل پلیس قضایی را تصویب نکرد.

لایحه‌ی تشکیل پلیس قضایی بار دیگر از سوی نمایندگان مجلس رد شد.

لایحه‌‌ی تشکیل پلیس قضایی که قید فوریت آن در خرداد ماه سال گذشته به تصویب رسید، امروز با اکثریت آرا از دستور کار مجلس خارج شد.

لایحه‌ی تشکیل این واحد پلیس یک‌بار نیز توسط دولت محمد خاتمی به مجلس تقدیم شده بود که در آن زمان نیز تصویب نشد.

عدم تصویب کلیات این لایحه در صورتی است که در شهریور 1385 خبری مبنی بر فعال شدن پلیس قضایی منتشر شد. در روز افتتاحیه آن، ابراهیم رییسی معاون اول قوه قضاییه گفت: نبايد منتظر شد اين لايحه در مجلس به تصويب برسد. وی اعلام کرد که احیای این واحد، باعث تسریع کارها خواهد شد.

دو روز پیش از انتشار این خبر محمد عباسپور، نماینده‌ی مجلس و عضو کمیسیون اجتماعی ضمن اعلام تصویب کلیات این لایحه در کمیسیون اجتماعی، گفت: پلیس قضایی زیر نظر و در ساختمان قوه ‌قضاییه مستقر و فعالیت خواهد كرد، اما اجرا و نیروی متخصص توسط نیروی انتظامی مشخص می‌شود.

وی افزود: پلیس قضایی از نظر بودجه و احكام نیز توسط نیروی انتظامی تامین می‌شود، اما نظارت و تصویب دستورالعمل‌ها توسط قوه قضاییه صورت خواهد گرفت.

موسی الرضا ثروتی عضو کمیسیون اجتماعی در مخالفت با کلیات لایحه مذکور گفت: این لایحه به ضرر قوه قضاییه، نیروی انتظامی و مردم است. به چه دلیل قوه قضاییه درخواست یک پلیس قضایی زیر نظر قوه قضاییه را دارد؟

برخی از مخالفان این لایحه آن را مغایر اصل 110 قانون اساسی می‌دانند که می‌گوید رهبر، فرماندهی کل نیروهای مسلح را به عهده دارند.

موافقان این طرح استدلال می‌کنند که با تشکیل پلیس قضایی، امر قضا تخصصی‌تر خواهد شد و قانون ضابطه‌مندتر می‌شود.

حال با عدم تصویب این لایحه در مجلس باید دید واحد پلیس قضایی که در حال حاضر زیر نظر نیروی انتظامی در حال انجام فعالیت است به چه سرانجامی دچار خواهد شد.

پلیس قضایی چیست

پلیس قضایی در اصل پلیسی است که که برای قضاوت و کمک به قاضی و تحت پوشش قوه قضاییه، تعلیم یافته است و طبق ماده 19 قانون آیین دادرسی کیفری، مصوب 1330، ضابطان عدلیه عبارتند از: «مأمورانی که مکلفند به تفتیش و کشف جرایم (خلاف، جنحه و جنایت) و به اقداماتی که برای جلوگیری مرتکب یا متهم از فرار یا مخفی شدن موافق مقررات قانون باید به عمل آید.»

همچنین گفته می‌شود پلیس قضایی در فرآیند تحقیق و بررسی جرم دخالتی ندارد و فرایند تحقیق جرایم همچنان بر عهده‌ی ظابطان دادگستری است و پلیس قضایی صرفا امور اداری دادگاه‌ها از جمله ابلاغ احکام و دادخواست‌ها را برعهده دارد.

پلیس قضایی از کجا آمده است

بعد از انقلاب، در سال 1359«پلیس قضایی»، به دستور سید محمد حسینی بهشتی ‌رییس وقت دیوانعالی کشور تشکیل شد. لایحه‌ی قانونی ایجاد پلیس قضایی در همان سال ارائه و تصویب شده بود.

از جمله سازمان‌های که در راستای این لایحه تشکیل شد دانشکده‌ی علوم قضایی بود که دانشجویان در این دانشکده علاوه بر درس‌های حقوقی، دروسی راجع به کشف جرم و مواردی از این قبیل را فرا می‌گرفتند که که برای تربیت پلیس قضایی، لازم و ضروری بودند.

این واحد پس از ده سال با تغییر و تحولاتی که در قوه قضاییه ایجاد شد، ‌منحل شد.