جامعه مدرسین حوزه علمیه قم چند روز پس از درخواست حامیان دولت، در قالب «یک پرسش و پاسخ فقهی» ادعا کرد که آیتالله یوسف صانعی شرایط مرجعیت را ندارد.
پارلماننیوز، وبسایت نمایندگان اقلیت مجلس نوشت که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم چند روز پس از درخواست حامیان دولت، در قالب «یک پرسش و پاسخ فقهی» ادعا کرد که آیتالله یوسف صانعی شرایط مرجعیت را ندارد.
دفتر آیتالله یوسف صانعی، مرجع تقلید شیعه در قم پس از انتشار این خبر اعلام کرد که در مورد موافقت اکثریت اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و محتوای نامه مربوط به زیرسئوال بردن صلاحیت آیتالله صانعی، ابهام وجود دارد و فعلا به آن واکنشی نشان نمیدهد.
آیتالله یوسف صانعی از مراجع تقلید قم است که از جنبش اعتراضی مردم پس از انتخابات ریاست جمهوری حمایت کرد و به سرکوب خشونتبار مردم توسط نیروهای حکومتی اعتراض کرد. او همچنین از مراجع حامی اصلاحات در ایران به شمار میرود.
دفتر این مرجع تقلید سرشناس همچنین اعلام کرد که تنها پس از انتشار نام حاضران در جلسه جامعه مدرسین و روشن شدن پیشینه علمی افرادی که به عدم صلاحیت آقای صانعی رای دادهاند، به این تصمیم واکنش نشان میدهد.
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم 50 عضو دارد و محمد یزدی، رییس پیشین قوه قضائیه دبیرکل آن است.
آیتالله جوادی آملی که از اعضای جامعه مدرسین است، گفته که نقشی در تصمیمگیری این تشکل نداشته و بهعنوان دلیل این ادعا گفته که «سالیان متمادی است در جامعه مدرسین حضور نداشته و ندارم».
گفته میشود جامعه مدرسین در پاسخ به پرسشی از طرف کسانی که «استادان و فضلای حوزههای علمیه» معرفی شدهاند، علیه صلاحیت آیتالله صانعی برای مرجعیت رای داده است.
جامعه مدرسین در پاسخ به درخواست گروهی از هواداران دولت نوشت: با توجه به پرسشهای مکرر مومنان، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بر اساس تحقیقات به عمل آمده در یک سال گذشته و پس از جلسات متعدد به این نتیجه رسیده است که ایشان (آیتالله صانعی) فاقد ملاکهای لازم برای تصدی مرجعیت هستند.
برخورد سیاسی با مراجع تقلید
به گفته کارشناسان دینی، آیتالله صانعی از جمله مراجع تقلید است که در اصول فقه از نظرات مترقی برخوردار است و تاکنون علیه تبعیض در بسیاری از مسائل اجتماعی از جمله حقوق زنان فتوا داده است.
نظر فقهی و سیاسی آیتالله صانعی و موضعگیریهای بیپرده او در جریانهای پس از انتخابات، همواره منتقدان جدی داشته و پس از انتخابات شدت یافته تا جایی که به درخواست برای گرفتن مرجعیت از او انجامیده است.
مهاجمان لباس شخصی از پس از انتخابات ریاست جمهوری تا کنون چند بار به دفاتر این مرجع تقلید در قم و دیگر شهرها حمله کردهاند.
مرتضی مقتدايی، نايب ریيس جامعه مدرسين حوزه علمیه درباره فتواهای آیتالله صانعی گفته است: نداشتن پايه علمی و مستندات فقهی اين فتاوا، اصل اجتهاد و شانیت، مرجعيت آقای صانعی را زيرسئوال برده بود و اعضای جامعه مدرسين حوزه علميه از مدتها قبل به اين نتيجه رسيده بودند.
خبرگزاری فارس به نقل از مرتضی مقتدایی، مدیر حوزه علمیه گزارش داد: جامعه مدرسين از چندی پيش فتاوای آقای صانعی را از نظر فقهی مورد بررسی قرار داده و تقريبا همه اعضا به اتفاق آرا دليل متقن شرعی برای اين فتاوا قائل نبودند.
مقتدایی در تایید رای جامعه مدرسین علیه آیتالله صانعی گفته است: حتی در زمان مرحوم آيتالله مشكينی، احكام حج آقای صانعی كه در بعثه رهبری به چاپ میرسيد، بارها مورد اعتراض قرار گرفته و انتشار آن متوقف شده بود.
مقتدایی توضیح نداده که چرا جامعه مدرسین از مدتها قبل علیه مرجعیت آیتالله صانعی تصمیمی نگرفته و در شرایط کنونی کشور از نظر سیاسی رای به عدم صلاحیت او داده است. این در حالی است که فتوا و نظر مراجع تقلید برای بسیاری از مسلمانان موضوعی جدی است و آیتالله صانعی نیز مقلدان بسیاری دارد.
این برای دومین بار در 30 سال گذشته است که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم علیه صلاحیت یکی از مراجع تقلید رای میدهد.
پیشتر در سال 1361 چنین حکمی درباره مرجعیت آیتالله محمدکاظم شریعتمداری از مراجع تقلید، صادر شده بود.