سعید مرتضوی، دادستان پیشین تهران در نامهای به علی لاریجانی، رئیس مجلس، گزارش کمیته ویژه تحقیق مجلس از حوادث بازداشتگاه کهریزک که مرتضوی را بهعنوان متهم اصلی معرفی کرده بود، رد کرد.
سعید مرتضوی، دادستان پیشین تهران در نامهای به علی لاریجانی، رئیس مجلس، گزارش کمیته ویژه تحقیق مجلس از حوادث بازداشتگاه کهریزک که مرتضوی را بهعنوان متهم این پرونده معرفی کرده بود، رد کرد.
او برخلاف گزارش مجلس ادعا کرده که دستور انتقال بازداشتشدگان 18 تیر به کهریزک را صادر نکرده و در زمانی که بازداشتشدگان در کهریزک بودند، او در مرخصی به سر میبرده است.
در جریان حوادث 18 تیر امسال، شماری از معترضان به نتایج انتخابات و حوادث پس از آن، دستگیر و به بازداشتگاه کهریزک منتقل شدند و با استناد به گزارش پزشکی قانونی و گزارش کمیته ویژه مجلس، سه نفر از این بازداشتشدگان براثر اقدامات غیرقانونی مسئولان فوت کردند.
نتایج تحقیقات کمیته ویژه مجلس نشان میدهد که «بازداشتشدگان کهریزک چهار روز در سالن كوچک قرنطينه به مساحت 70 متر و در شرايط بسيار سخت و در گرمای تابستان بدون وجود تهويه و امكانات بهداشتی، غذا و آب آشاميدنی و همچنين ضرب و شتم، توهین و تحقير توسط ماموران نگهداری و همجوار با 30 نفر از اراذل و اوباش پرخطر» به سر بردهاند.
برخلاف گزارش مجلس، سعید مرتضوی ادعا میکند که معاون دادستانی تهران قبل از اعزام بازداشتشدگان به کهریزک، از مسئولان نیروی انتظامی تهران در مورد ظرفیت این بازداشتگاه استعلام کرده بود و مسئولان مربوطه هم اعلام کرده بودند که بازداشتگاه کهریزک ظرفیت پذیرش و اسکان و تدارک ٤٠٠ نفر زندانی جدید را دارد.
دادیار دادسرای تهران دستور اعزام داد
گزارش مجلس تایید میکند که سعید مرتضوی «با اصرار»، دستور انتقال بازداشتشدگان 18 تیر را به بازداشتگاه کهریزک صادر کرده است.
اما مرتضوی برای رفع اتهامات از خود، ادعا کرده که «دستور اعزام و نامه زندان» با امضای دادیار سابق شعبه اول معاونت امنیت دادسرای تهران است و با هماهنگیهای قبلی «هیچگونه ممانعت یا ادعایی در خصوص پذیرش زندانیان نبوده» و زندان نیز با وجود نامه رسمی و معرفی متهمان نمیتوانسته از پذیرش آنان خودداری کند.
بازجویی و بررسی پروندهها
بنابر گزارش مرتضوی، تعداد بازداشتشدگان اغتشاشات و آشوبهای ١٨ تیر مقابل دانشگاه تهران حدود ٣٨٠ نفر بودهاند که به گفته وی قضات دادسرا پس از«بازجویی و بررسی پروندههای آنها»، ٨٠ نفر را که اظهار ندامت کرده و دخالت آنها در تحریق اموال و تخریب و ایجاد بلوا کمتر بود را آزاد کردند.
مرتضوی ادعا کرده در زمان انتقال بازداشتشدگان «با توجه به تاکید اینجانب مبنی بر اینکه فقط اراذل و اوباش موثر در آشوب و بلوا و تخریب اموال عمومی به کهریزک اعزام شوند» از حدود ٣٠٠ نفر باقیمانده ١٥٣ نفر آنان به اوین اعزام شدند و ١٤٧ نفر از بازداشتشدگان «بر اساس گزارش نیروهای در صحنه» و اظهارات آنان در پاسخ به تفهیم اتهامات وارده و به دلیل نبود مکان خالی در اوین و اضطرار زمانی مذکور به کهریزک اعزام شدند.
مرتضوی ادعا کرده که ١٤٧ نفر افراد مورد اشاره گزارش مجلس اکثرا در زمره اراذل و اوباش واقعی که به وسیله سلاح سرد و مواد آتشزا به صورت علنی نظم و امنیت شهروندان را مختل و وسایل نقلیه آنان را تخریب و پلیس را با چاقو و قمه مضروب و اموال عمومی را به آتش کشیدهاند، قرار داشته و «اعزام آنان به بازداشتگاه کهریزک بر اساس طبقهبندی این محل صحیح بوده و در این رابطه هیچگونه اشتباهی رخ نداده است».
وی همچنین تصاویر پلیس امنیت از اغتشاشات ١٨ تیر خیابانهای اطراف دانشگاه تهران و شرح اقدامات اراذل و اوباش دستگیر شده بر اساس گزارش پلیس را شاهدی بر مدعای خود میداند.
این درحالی است که بازداشتشدگان روز 18 تیر، 19 تیر به کهریزک منتقل شدند و معلوم نیست در فاصله یک روز چگونه امکان بازجویی و بررسی پروندههای 380 نفر وجود داشته و مشخص شده که 147 نفر از آنها اراذل و اوباش بودهاند.
اشتباه در مورد هفت نفر
سعید مرتضوی درباره بازداشتشدگان کهریزک گفته است: دادیار رسیدگی کننده به این پرونده در رابطه با «حدود هفت نفر» از بازداشتشدگان کهریزک «اشتباه کرده بود».
مرتضوی در توجیه این اشتباه، خود بازداشتشدگان را مقصر دانسته که با «عدم معرفی صحیح در دفاعیه و کتمان هویت واقعی» موجب این اشتباه شدهاند. وی اما نامی از این هفت نفر ذکر نکرده و گفته است که «این چند نفر خود را با مدرک دیپلم و شغل آزاد یا بیکار» معرفی کرده بودند.
معاون دادستان کل کشور در نامه به رییس مجلس، گزارش کمیته منتخب لاریجانی برای بررسی حوادث بازداشتگاه کهریزک را «مبهم و دارای موارد اشتباه» دانسته که زمینه سوءاستفاده تبلیغی را فراهم کرده است.
ادعای مرخصی
از سوی دیگر سعید مرتضوی ادعای دیگری را مطرح کرده مبنی بر اینکه در عمده مدتی که ١٤٧ نفر از متهمان آشوبهای ١٨ تیر در کهریزک به سر میبردند «اینجانب در مرخصی بودم» و این مرخصی مربوط به ایام دفاع از رساله دکتری است و از پنج ماه قبل تنظیم و تاریخ دفاع از سوی دانشگاه اعلام شده بود.
وی گفته که در ششماه قبل از این تاریخ به لحاظ ضرورت کاری و زمانی از مرخصی برای هیچ موضوعی استفاده نکرده و بنابراین «این چند روز در محل کار نبوده» و در مرخصی به سر میبرده است.
مرتضوی چنین نتیجهگیری کرده که بنابراین «انتساب مطالب مورد اشاره برخی رسانهها به فردی که در ایام مذکور در مرخصی بوده، اشتباهی است که از روی غرض ورزی طراحی میگردد».
دادستان پیشین تهران همچنین خاطرنشان کرده که چنانچه قاضی ویژه رسیدگیکننده در این پرونده «قصور و یا اشتباهی داشته» با توجه به تشکیل پرونده در دادسرای انتظامی قضات، باید پاسخگوی تصمیم قضایی خود باشد.
مرتضوی: کهریزک قانونی است
در حالی که پس از حواث بازداشتگاه کهریزک، این بازداشتگاه غیراستاندارد معرفی و با دستور آیتالله خامنهای تعطیل شد، اما مرتضوی تاکید کرده که این بازداشتگاه یک مکان رسمی و قانونی بوده و در گزارش نمایندگان مجلس نیز بر آن تاکید شده است.
وی چنین نتیجه گرفته که حتی «چنانچه سایر متهمین نیز بر اساس تصمیم قاضی رسیدگی کننده به این بازداشتگاه اعزام شوند از منظر قانونی به لحاظ اینکه این بازداشتگاه یک مکان رسمی و قانونی است تخلف انتظامی محسوب نمیشود».
وی ادعا کرده که ابلاغ و تاکید اینجانب در طبقهبندی متهمین یک «دستور داخلی» بوده و حتی تخطی از آن به لحاظ اینکه بازداشتگاه کهریزک «مکانی قانونی و رسمی» بوده تخلف انتظامی از سوی دادیار رسیدگی کننده محسوب نمیشود.
ازدحام کهریزک مربوط به دادسرای تهران نبود
مرتضوی در نامه خود به رییس مجلس، حادثه «دلخراش» بازداشتگاه کهریزک را «یک رویداد استثنایی» خوانده و نوشته است: 300 نفر متهمی که در شش ماه قبل از حادثه در بازداشتگاه کهریزک نگهداری میشدند، بر اساس نامه رسمی نیروی انتظامی بیش از نود و پنج درصد آنها از سوی شهرستانهای استان تهران که زیر نظر اینجانب نبودهاند بدون هماهنگی با دادستانی تهران به این بازداشتگاه اعزام شدند و علت ازدحام متهمان که در گزارش مجلس آمده، مربوط به دادسرای تهران نبوده است.
مرتضوی در پایان از خود رفع اتهام کرده و نوشته است: مسائل مطروحه در بازداشتگاه کهریزک در ایام مذکور نه تنها هیچگونه ارتباطی با اینجانب نداشته بلکه بخشنامه ریاست محترم قوه قضائیه در لزوم هماهنگی در اعزام متهمان به این بازداشتگاه از سوی شهرستانهای مورد اشاره در نامه نیروی انتظامی رعایت نشده است اما چون حساسیت و انگیزههای سیاسی معطوف به دادستانی تهران است، هیچیک از مراتب فوق توسط کمیته مجلس مورد رسیدگی قرار نگرفته است.
گزارش کمیته مجلس
گزارش کمیته ویژه مجلس در بررسی حوادث بازداشتگاه کهریزک روز 20 دی در صحن علنی مجلس خوانده شد.
گزارش مجلس با اشاره به «کشتهشدن سه تن از بازداشتشدگان کهریزک» تاکید می کند: با توجه به عوامل متعدد از جمله كمبود مكان، ضعف امور بهداشتی، تغذيه نامناسب، گرما، فقدان كولر و در نتيجه ضرب و شتم و بیتوجهی ماموران و مسئولان بازداشتگاه به وضعيت جسمی آنان، اساسا طرح مسالهای با عنوان «مننژيت» رد شده است.
پیشتر سعید مرتضوی ادعا کرده بود که این سه نفر براثر مننژیت جان خود را از دست دادهاند.