لایحه بودجه سال 89 در شرایطی در مجلس تصویب شده که برخی نمایندگان مجلس نسبت به اثرات تورم‌زای آن به دلیل افزایش قیمت حامل‌های انرژی هشدار داده‌اند.
احمد توکلی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، از وابسته بودن «بیش از حد» لایحه بودجه 89 به بهای نفت انتقاد کرد و گفت: اگر قیمت نفت کاهش یافت و درآمد برای پرداخت یارانه ناچیز شد، چه می‌کنیم؟
قیمت هر بشکه نفت در بودجه سال آینده 65 دلار در نظر گرفته شده اما قیمت نفت در بودجه امسال 37.5 دلار بود.
آقای توکلی که از منتقدان دولت در مجلس به‌شمار می‌رود، روز دوشنبه و پیش از رای‌گیری مجلس درباره لایحه بودجه، در مخالفت با این لایحه سخن گفت.
با این حال كليات لايحه بودجه 347 هزار میلیارد تومانی سال آینده، در جلسه علنی دوشنبه 17 اسفند مجلس به تصویب رسید.
معاون برنامه‌ريزی و نظارت راهبردی رییس دولت دهم، معتقد است که قيمت نفت 65 دلاری در هر بشکه در لایحه بودجه سال آینده، واقعی است.
ابراهیم عزیزی گفته است: پيش‌بينی‌ها حاکی از تداوم رشد قيمت نفت در آينده است که تعيين اين رقم، درآمد دولت را واقعی می‌کند.
این درحالی است که رقم تصویب شده در لایحه بودجه سال آینده، کم‌تر از رقمی است که پیش‌تر دولت به مجلس داده بود.
محمود احمدی‌نژاد، رییس دولت دهم، در دی ماه لایحه بودجه 368هزار میلیارد تومانی براساس نفت بشکه‌ای 60 دلار را به مجلس داده بود اما مجلس روز گذشته رقم بودجه را 347 هزار میلیارد تومان تصویب کرد.
لایحه تورم‌زا
برخی کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که کاهش یارانه‌ها در لایحه بودجه 89، می‌تواند نرخ تورم را به 30 درصد برساند و به تکرار جیره‌بندی بنزین مانند دوسال گذشته منجر شود.
براساس لایحه بودجه سال 89، قانون حذف یارانه‌ها به اجرا گذاشته خواهد شد و در مدت پنج سال یارانه 16 قلم کالا و خدمات ازجمله بنزین، گاز و برق حذف می‌شود.
مصطفی کواکبیان، نماینده اصلاح‌طلب از فراکسیون اقلیت مجلس، در انتقاد از لایحه بودجه 89 پرسیده است: آیا راه‌حلی برای مهار اثرات تورم‌زای این لایحه وجود دارد تا بتواند مشکلات مردم را حل کند؟
ارتباط فرهنگ مصرف با افزایش قیمت انرژی
محسن کوهکن، سخنگوی هيئت ریيسه مجلس در انتقاد از فرهنگ نادرست مصرف در کشور، در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم تلویزیون ایران گفت: در دنیا وقتی قیمت‌ها بالا می‌روند، به صورت خودکار مصرف را تنظيم و خريد را کاهش می‌‌دهند «ولی آيا در کشور ما هم همين فرهنگ مصرف وجود دارد يا اين که تجربه چيز ديگری را نشان می‌دهد؟»
براساس قانون حذف یارانه‌ها، قیمت مواد سوختی مانند بنزین، گازوئیل، گاز و برق افزایش می‌یابد و در مدت پنج سال به قیمت‌های بین‌المللی می‌رسد.
آب و فاضلاب، گندم، برنج، روغن، شیر، هزینه‌های خدمات پستی، حمل ونقل ریلی و هوایی هم به موجب قانون هدفمند کردن یارانه‌ها گران خواهد شد.
هادی قوامی، نماينده مردم اسفراين، هم در برشمردن اثرات تورمی این لایحه بودجه گفت: اگر قيمت گازوئيل از 16 به 100 تومان برسد روی بقيه قيمت‌ها تاثير خواهد گذاشت، در ضمن در کوتاه مدت ما نمی‌توانيم فناوری توليد را عوض کنيم و بايد آثار آن را در چند سال آينده ببينيم.
قوامی تاکید کرد که با تزريق بودجه عمومی که منبع اصلی آن نفت است و افزايش تقاضايی که عرضه‌ای در برابر آن نيست، تورم شکل می‌گيرد.
دفاع از لایحه
در لایحه بودجه 89 پیش‌بینی شده بود که دولت از افزايش درآمد حامل‌های انرژی و آب و فاضلاب، 40 هزار میلیارد تومان درآمد كسب كند.
این در حالی است که محمدمهدی مفتح، عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس، گفته است: با در نظر گرفتن تاثير اين عدد در شاخص‌های كلان اقتصادی مثل تورم، اشتغال و بيكاری، این رقم به 20 هزار ميليارد تومان كاهش يافت.
مفتح درعین حال تاکید کرد که ظرفیت کسب درآمدهای بیشتر برای دولت، در برخی از بخش‌های لایحه بودجه سال آینده وجود داشته است.
درآمد دولت در بخش تعرفه واردات حدود هفت هزار و500 ميليارد تومان پيش‌بينی شده بود اما كميسيون تلفيق به اين جمع‌بندی رسيد كه اين رقم تا 10 هزار ميليارد تومان نيز قابل تحقق است.
کمیسیون تلفیق از نمایندگان کمیسیون‌های مختلف مجلس تشکیل می‌شود و با بررسی منابع تامین بودجه و نحوه تخصیص آن، لایحه بودجه را برای اصلاحات نهایی در صحن مجلس آماده می‌کند.
