شیرین عبادی، حقوقدان ایرانی و برنده جایزه صلح نوبل، در مصاحبهای با روزنامه «لوموند» از نگرانیهایش برای قوانین تبعیضآمیز علیه زنان، رکورد ایران در دستگیری روزنامهنگاران و اعدام زیر 18 سالهها سخن گفتهاست. او معتقد است که حضور او در بیرون از مرزهای ایران راهی است برای آگاهسازی جامعه بینالملل از وضعیت نامناسب حقوق بشر در ایران.
شیرین عبادی در این مصاحبه فضای ایران بعد از بیست و دوم خرداد سال 88 و انتخابات ریاست جمهوری را پر تنش توصیف میکند و از رکورد دستگیری روزنامهنگاران و اعدام زیر هجده سالهها ابراز تاسف میکند. وی معتقد است که تخمین تلفات حوادث بعد از انتخابات ناممکن است و بسیاری از خانوادهها از ترس، حاضر به اعلام کشته شدن فرزندانشان نیستند.
روزنامه فرانسوی لوموند به مناسبت انتشار کتاب آخر خانم عبادی، «قفسی از طلا»، با این برنده جایزه نوبل صلح به گفتوگو نشسته است؛ کتابی که در آن وی از مرگ پدر، دستگیری عمو و مخفی شدن خانوادهاش میگوید و از هم پاشیدن و نابودی خانوادهها را از جمله بدترین پیامدهای انقلاب اسلامی ایران میداند.
این وکیل حقوق بشر در جواب سوال خبرنگار «لوموند» درباره پیروزی در دادگاه میگوید: برنده شدن در دادگاه، یعنی به زانو در آوردن قوه قضائیه که دادگاهها را تحت سلطه دارد و رای را به قاضی دیکته میکند و من تاکنون نتوانستهام به دستش بیاورم، ولی توانستهام بعضیها را از اعدام نجات دهم و بسیاری از موکلانم را از زندان برهانم.
این موسس انجمن حمایت از حقوق کودک، بیرون آوردن بیگناهان از زندان را پیروزی تلخ میداند. برای او پیروزی واقعی زمانی است که دیگر هیچ بیگناهی دستگیر نشود.
آگاه کردن جامعه بینالملل
خانم عبادی در این مصاحبه توضیح میدهد که برای روشن کردن افکار عمومی، پروندههای موکلین و چگونگی دفاع از آنها را برای جامعه بینالملل و موسسات دفاع از حقوق بشر بیان میکند. وی میافزاید: این تنها راه حل است و به همین دلیل هم من خارج از ایران به سر میبرم.
همکاران خانم عبادی، زمانی که او خرداد ماه برای شرکت در یک گردهمایی سه روزه در اسپانیا به سرمیبرد و خود را برای بازگشت به ایران آماده میکرد، به او توصیه کردند که باز نگردد.
خانم عبادی معتقد است عنوان برنده صلح نوبل به هیچ وجه او را از چیزی محافظت نمیکند. او این جایزه را تنها به مانند بلندگویی میداند که صدایش را به گوش جهانیان میرساند. او که یکی از موسسان و رییس کانون مدافعان حقوق بشر است، ایران را وطن خود می نامد و میگوید که به آن باز خواهد گشت.
وظیفه رییس جمهوری برای احترام به قانون اساسی
این وکیل حقوق بشر معتقد است که حکومت کنونی ایران یک دیکتاتوری است و به همین دلیل هم مردم، برای اعتراض به خیابانها میآیند. او تاکید میکند که بسیاری از دیکتاتورها از جمله «هیتلر» با روشهای دموکراتیک به قدرت رسیدند، اما دموکراسی ربطی به پیروزی در انتخابات ندارد.
او معتقد است که اولین وظیفه رییس جمهوری، در عین حال که نباید مردمانش را به قتل برساند، احترام به قانون اساسی و بعد تلاش برای اصلاح آن است. یکی از همین قوانین حق اجتماع صلح آمیز است که در اصل 27 قانون اساسی به ثبت رسیده و نادیده گرفته میشود.
این برنده جایزه صلح نوبل در سال 2003 در مصاحبه با لوموند میگوید که به شدت با این کلیشه که «طرفداران احمدینژاد از طبقات فرودست ایران هستند»، مخالف هستم. وی معتقد است که کسانی که از محمود احمدینژاد حمایت میکنند ثروتمندانی هستند که به آنها قول ثروت بیشتر داده شدهاست.
قوانین تبعیض آمیز علیه زنان در ایران
رییس کانون مدافعان حقوق بشر در این مصاحبه از قوانین تبعیض آمیز علیه زنان، از جمله لایحه «حمایت از خانواده» که بر اساس آن دیگر نیازی به رضایت زن اول برای ازدواج مجدد شوهر نیست و قانونی ایجاد سقف 50 درصدی برای قبولی دخترها در دانشگاه اظهار نگرانی میکند.
وی میگوید: با وجود مقاومت شدید زنان در مقابل قانون محدودیت حضور دختران در دانشگاه، آقای احمدینژاد با بیان اینکه مسائل آموزشی به رییس جمهوری مربوط است، قبل از تصویب، این قانون را به اجرا در آورده است. زنانی که 63 درصد ورودی دانشگاهها را تشکیل میدهند.
با این وجود خانم عبادی خوش بین است و میگوید: ایران کشوری جوان و تحصیل کرده است و همینها آیندهای روشنتر را نوید میدهد.