یک پژوهش جدید نشان می‌دهد مصرف مولتی‌ویتامین در مردان سالم 30 تا 55 موجب بهبودی خلق و عملکرد روانی آن‌ها میشود و استرس و خستگی آن‌ها را کم می‌کند
مطالعه جدید دانشگاهی در بریتانیا روی مردان سالم 30 تا 55 ساله نشان می‌دهد که مصرف مولتی‌ویتامین باعث بهبودی خلق و عملکرد روانی آن‌ها میشود و استرس و خستگی جسمی و ذهنی آن‌ها را کاهش می‌دهد.
پژوهش حاضر که در دانشگاه نورث‌آمبریا انجام شده از جمله معدود مطالعاتی است که به ارزیابی رابطه بین مصرف مولتی‌ویتامین و عملکرد روانی افراد بالغ سالم غیرمسن پرداخته و نشان می‌دهد چگونه مصرف متعادل این مواد به بهبود خلق و عملکرد روانی فرد کمک می‌کند و استرس و خستگی جسمی و ذهنی او را کاهش می‌دهد.
شرکت‌کنندگان این مطالعه 215 مرد سالم شاغل تمام‌وقت بودند که در فاصله سنی 30 تا 55 سال قرار داشتند.
همه افراد به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. به یک گروه مولتی‌ویتامین به میزان مناسب داده شد و گروه دوم تنها دارونما دریافت کردند.
منظور از دارونما دارویی بی‌اثر است که در مطالعات آزمایشی به یک گروه از شرکت‌کنندگان داده میشود ولی آن‌ها از این امر آگاهی ندارند. هدف از استفاده از دارونما خنثی کردن اثرات روانی مصرف دارو به طور کلی است.
مولتی‌ویتامین داده شده به گروه آزمایش شامل ویتامین ب کمپلکس، ویتامین سی و املاح معدنی بود.
در آغاز و پایان مطالعه خلق، استرس و سلامت روانی افراد اندازه‌گیری شد و برخی تکالیف خاص جسمی و ذهنی نیز به آن‌ها داده شد مثلا از آن‌ها خواسته می‌شد که به شمارش معکوس با مضرب سه یا هفت بپردازند.
پیش از انجام آزمایش هیچ تفاوت خاصی بین دو گروه از نظر عملکرد ذهنی در هیچ‌یک از آزمون‌ها و تکالیف انجام شده دیده نشد.
اما پس از 33 روز مصرف مولتی‌ویتامین در گروه آزمایش، این افراد بهبود قابل ملاحظه‌ای در زمینه بهداشت روانی عمومی، کاهش استرس ذهنی و افزایش بنیه از خود نشان دادند. عملکرد آن‌ها در بسیاری از تکالیف ذهنی نیز بهبود یافت. این بهبودی به طور خاص با کاهش میزان «خستگی ذهنی» پیش و پس از پردازش ذهنی زیاد و نیز کاهش خستگی روانی همراه بود.
گروهی که دارونما استفاده کرده بودند هیچ تغییر برجسته‌ای نشان ندادند.
اثرات مولتی ویتامین‌ها غالبا در افراد مسن مطالعه شده است و معدود مطالعاتی هستند که به افراد جوان پرداخته باشند. دیوید کندی، پروفسور دانشگاه نورث‌آمبریا و سرپرست مطالعه در این زمینه می‌گوید: به طور کلی این یافته‌ها گویای آن است که با توجه به بهبود وضع تغذیهای فرد پس از استفاده از مولتی‌ویتامین‌ها، می‌توان گفت مصرف این مواد برای مردان سودمند است.
او در این زمینه گفت اگرچه فرض براین است که مردان مورد آزمایش از وضع تغذیهای خود به خاطر مصرف مولتی‌ویتامین‌ها لذت بردند اما این واقعیت که افراد با مصرف ساده ویتامین‌های سی، بی و املاح معدنی چنین بهبودی در خلق و سلامت روانی خود بوجود آورند، گویای آن است که کل افراد احتمالا با کاهش این مواد در بدن روبه رو بوده‌اند.
به نظر این محقق، عملکرد بهینه دستگاه عصبی مرکزی وابسته به دامنه وسیعی از مولتی‌ویتامین‌هاست و شواهد زیاد حاصل از مطالعات همه‌گیرشناسی رابطه بین مولتی‌ویتامین‌ها و عملکرد روانی فرد را به‌روشنی نشان می‌دهند.
مثلا ویتامین سی یکی از شایع‌ترین آنتی‌اکسیدانت‌های مغز است و در مناطق پر از سلول عصبی مغز با تمرکز زیاد وجود دارد.
احتیاط در مصرف ویتامین‌ها
به طورکلی مولتی‌ویتامین شامل انواع ویتامین‌ها و املاح معدنی و سایر مواد مغذی است که معمولا به شکل قرص، کپسول، پودر یا آمپول یافت میشود.
اگرچه مولتی‌ویتامین‌ها مکمل‌های غذایی ارزشمندی هستند و به خصوص در موارد خاص و در صورت کمبود بدن، مصرف آن‌ها ضروری است اما بهتر است زیر نظر پزشک مورد استفاده قرار گیرند.
به خصوص زنان باردار و افراد مسن با توجه به نیازهای تغذیهای خاص حتما باید زیرنظر پزشک این مواد را مصرف کنند. چرا که مثلا افزایش ویتامین A یا حتی کمبود آن می‌تواند هنگام تولد نقایصی برای نوزاد ایجاد کند. حتی مصرف زیاد این ویتامین در افراد سیگاری می‌تواند خطراتی ایجاد کند.
انستیتوی ملی بهداشت آمریکا در گزارشی در سال 2006 یافته‌های حاصل از تحقیقات مختلف را در زمینه مصرف مولتی‌ویتامین چنین خلاصه کرد: شواهد کنونی به قدر کافی وجود ندارد تا به مردم آمریکا توصیه شود برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن به مصرف مولتی‌ویتامین بپردازند یا از استفاده از آن پرهیز کنند.
اما مصرف آن در برخی از گروه‌های مردم مثلا زنان پس از زایمان توصیه شده‌است.
