در حلسه ماهانه انجمن حمایت از حقوق کودکان وضعیت اجتماعی و حقوقی کودکان ایرانی در سال 1388 بررسی شد

سی درصد از کودکان یک تا پنج ساله در ایران در معرض آزارهای جسمی هستند و این امر عمدتا در داخل فضای خانواده رخ می‌دهد.

به گزارش خبرگزاری ایلنا، عصمت یاری، مددكار انجمن حمایت از حقوق كودكان در جلسه ماهانه این انجمن گزارش کرد که نزدیک به 145 هزار مورد کودک آزاری در شش ماه اول سال گذشته به اورژانس اجتماعی گزارش شده است و افزود که 30 درصد از کودکان یک تا پنج سال در معرض آزارهای جسمی هستند.

براساس آمار سازمان جهانی بهداشت هر سال میلیون‌ها کودک در سراسر دنیا قربانی خشونت‌های جسمی، جنسی و عاطفی قرار می‌گیرند و این امر به صورت یک مشکل جهانی بزرگ با تاثیرات شگرف روی سلامت جسمی و روانی کودکان و رشد سالم آن‌ها و نیز جامعه درآمده است.

خانم یاری درباره آمار کودک آزاری گفت که در شش ماه اول سال 88 ، 200 مورد کودک آزاری به دفتر انجمن حمایت از حقوق کودکان اطلاع داده شده است که از این تعداد 20 درصد جسمی و 32 درصد عاطفی بوده است.

بر اساس آمارهای این انجمن، 53 درصد آزارها از سوی پدران و 90 درصد آزارها از سوی پدر، مادر، ناپدری و نامادری و در فضای خصوصی و منزل صورت می‌گیرد.

خشونت علیه کودکان از سوی بزرگترها در خانه یکی از غیرآشکارترین اشکال کودک‌آزاری است چرا که در خلوت خانه صورت می‌گیرد.

خانواده‌های کودک‌آزار وضعیت نابسامانی دارند

مددكار انجمن حمایت از حقوق كودكان با اشاره به موارد گزارش شده به انجمن تصریح کرد که بیش از 90 درصد خانواده‌ها دارای وضعیت نابسامان بودند به طوری که در 26 درصد از موارد در خانواده‌ها اعتیاد و در 28 درصد موارد نیز طلاق وجود داشته است و در بقیه موارد نیز مشاجره و درگیری و بیماریهای روانی در والدین گزارش شده است.

خانم یاری درباره شیوه ارتباط با انجمن گفت که 25 درصد موارد کودک آزاری از سوی مادران، 6 درصد از سوی مدرسه، 19 درصد از سوی همسایه‌ها و 5 درصد نیز ازسوی پدران گزارش شده است.

به علت عدم توانایی کودک در بیان آزار خود و عدم نظارت بر فضای داخل خانواده خانم یاری نسبت به این آمار ابراز بی‌اعتمادی کرد و گفت «این آمار تنها نمونه‌ای از خروار است.»

مددكار انجمن حمایت از حقوق كودكان با اعلام وجود رابطه معنا دار میان نابسامانی خانواده‌ها و تعداد و نوع آزار کودکان گفت: کودکان در خانواده‌های نابسامان و معتاد بیشتر مورد آزار چندگانه و توام جسمی، عاطفی، غفلت و جنسی هستند.

خانم یاری گفت که در خانواده‌هایی که والدین سطح تحصیلات بالاتری دارند کودکان بیشتر مورد آزار عاطفی قرار می‌گیرند.

منظور از آزار عاطفی انواع سرزنش، ترساندن، تهدید، تبعیض و سایر اشکال طرد یا ابراز خصومت غیر جسمی است.

این کارشناس حقوق کودکان «نهادینه‌بودن خشونت در خانواده و بازتولید این فرهنگ در نسل‌های بعدی» را از جمله دلایل عمده فرهنگی این پدیده شمرد و آن را باعث ایجاد دوگانگی در شخصیت کودکان دانست.

درواقع کودک از یک سو دارای مفهوم احترام به پدر و مادر است و برای اطاعت از آن‌ها اندرز می‌شنود و از طرف دیگر از جانب آنها آسیب می‌بیند و غفلت‌ها و بی‌کفایتی‌های زیاد والدین موجب تشدید احساس تنفر، گناه و خشم در کودکان می‌شود.

او در این زمینه گفت که انجمن شاهد تماس تلفنی کودکانی است که مورد آزار والد قرار می‌گیرند و در باره اطلاع رسانی آن احساس گناه شدید می‌کنند.

والدین ایرانی تنبیه بدنی کودکان را حق خود می‌دانند

به گزارش ایلنا، مدد كار انجمن حمایت از حقوق كودكان با اشاره به نتایج تحقیق میدانی در ایران گفت که بیش از 50 درصد والدین تنبیه بدنی کودکان را حق خود می‌دانند و آن را یکی از راه‌های تربیت کودکان ذکر می كنند و 40 درصد والدین اقدام به تنبیه بدنی کودکان کرده‌اند.

او كودك آزاری در كشور را ناشی از فقر اقتصادی و فرهنگی خواند و تصریح کرد که غالب کودک آزاری‌ها در خانواده‌های متشنج و تک والد و معتاد رخ می‌دهد که معمولا از نظر اقتصادی در شرایط نابسامانی هستند.

خانم یاری تصادفی بودن تولد کودک و سیاست‌های ضد و نقیض در کنترل جمعیت یا فرزندآوری را مردود دانست و با اشاره به «نگاه ابزاری به کودک» گفت که نباید کودک به دلایلی مانند درمان اعتیاد پدر یا عامل افزایش محبت بین والدین متولد شود.

او فقر، بیکاری و اعتیاد والدین را عامل روانه شدن کودکان به بازار کار و محرومیت از تحصیل دانست و تعداد موارد آشکار کودکان کار را در تهران حدود هفت هزار ارزیابی کرد.

سازمان جهانی بهداشت در سال 2006 در راهنمای پیشگیری از بدرفتاری نسبت به کودکان راه‌های مقابله با کودک آزاری از سوی والدین را در کاهش بارداری‌های ناخواسته، کاهش مصرف الکل و مواد مخدر، افزایش کیفیت خدمات مادر پیش و پس از تولد، خدمات مراقبتی از سوی کارشناسان به خانواده‌های نابسامان و آموزش خانواده‌ها در زمینه رشد کودک، چگونگی انضباط بدون خشونت و مهارت‌های حل مسئله دانست.

در امر کودکان یک نهاد متولی وجود ندارد

مدد كار انجمن حمايت از حقوق كودكان از «نبود یک نهاد متولی» در امر كودكان انتقاد کرد و به «سیاست گذاری‌های مقطعی و شتاب زده» در این امر پرداخت که مانع از رسیدگی درست به موضوع می‌شود.

طبق ماده 1178 قانون خانواده، ابوین ( پدر و جد پدری) موظف به تربیت کودکان خویش در حد توانایی‌‌شان شده‌اند و براساس ماده 1179 نیز همان قانون نیز حق تنبیه کودک به ابوین داده شده است، اما تاکید شده که آنها نمی‌توانند به استناد این حق کودک خود را خارج ازحدود تادیب، تنبیه کنند.

این در حالی است که حدود تنبیه برای «ادب کردن» توسط والدین در قانون به روشنی مشخص نشده و ابهامات فراوانی را برای پیگیری‌های قضایی بر جای گذاشته است.

ایران از سال‌ها پیش به کنوانسیون حقوق کودک پیوسته است، اما قوانین خود را برای احقاق بیشتر حقوق کودکان بنا به مقتضیات روز تنظیم نکرده است.