مدير عامل سابق انجمن حمايت از حقوق كودكان در واكنش به سخنان سرپرست سازمان بهزیستی استان تهران که کودکان خیابانی را عمدتا غیر ایرانی خوانده بود، گفت که نمی‌توان به‌طور دقیق صحبت از تابعیت کودکان خیابانی کرد.

مدير عامل سابق انجمن حمايت از حقوق كودكان در واكنش به سخنان سرپرست سازمان بهزیستی استان تهران که کودکان خیابانی را عمدتا غیر ایرانی خوانده بود، گفت که نمی‌توان به‌طور دقیق صحبت از تابعیت کودکان خیابانی کرد.

سرپرست سازمان بهزیستی استان تهران گفته بود که تنها 30 درصد کودکان خیابانی «ایرانی» هستند و فقط سه درصد از کودکان خیابانی، تحت پوشش سازمان بهزیستی تهران قرار دارند.

به گفته‌ علی هاشم مطوریان که به تازگی به سمت سرپرستی بهزیستی استان تهران منصوب شده است، تنها سه درصد از این کودکان، جزو هدف بهزیستی قرار می‌گیرند، چراکه مابقی، کودکانی هستند که به دلایلی همچون عدم تحصیل، کار و مشکلات خانوادگی به خیابان روی می‌‌آورند.

فرشيد يزدانی، مدير عامل سابق انجمن حمايت از حقوق كودكان درمورد اعلام این آمار ازسوی سازمان بهزیستی گفت که مطرح کردن آن به معنی فرار بهزیستی از مسئولیت و تعهداتش دربرابر کودکان کار و خیابانی است.

این فعال حقوق کودک با اشاره به صحیح نبودن آمار ارائه شده توسط این مسئول در گفت‌وگو با ایلنا گفت که آمارگیری و بررسی دقیقی درمورد وضعیت تابعیت کودکان کار صورت نگرفته است و با بیان این‌که چون 70 درصد کودکان خیابانی، غیرایرانی هستند، نمی‌توان از مسئولیت خود درقبال آنان شانه خالی کرد.

سرپرست سازمان بهزیستی درحالی به بیان این مسایل پرداخته است که طبق تعریف این سازمان، کودکان خیابانی «افراد زیر 18 سالی» هستند که برای ادامه بقای خود مجبور به کار یا زندگی در خیابان هستند.

علاوه براین، آیین‌نامه‌ی سازمان‌دهی کودکان خیابانی، سازمان بهزیستی کشور را موظف کرده است که نسبت به شناسایی، جذب، پذیرش و توانمندسازی کودکان خیابانی در کلیه مراکز استان‌ها و در صورت لزوم در شهرهای بالای 200 هزار نفر اقدام کند.

به گفته این مقام مسئول، تاکنون سه هزار کودک از شهرداری به بهزیستی تحویل داده شده است که بسیاری از آن‌ها، «اتباع بیگانه» هستند.

اما مدیرعامل سابق انجمن حمایت از حقوق کودک می‌گوید عملکرد بهزیستی نشان می‌دهد که این سازمان تعهد کافی درقبال کودکان خیابانی ندارد.

پیش از این، وزیر کار اعلام کرده بود که وزارت کار «هیچ مسئولیتی» درقبال کودکان کار ندارد.

این گفته‌ی عبدالرضا شیخ‌الاسلامی درحالی است که به‌موجب آیین‌نامه‌ی سازمان‌دهی کودکان خیابانی مصوب 1384، وزارت كار و امور اجتماعی، وزارت بهداشت، سازمان بیمه خدمات درمانی، شهرداری، نیروی انتظامی، دادگستری، وزارت آموزش و پرورش و كمیته امداد امام، موظف به همکاری در مورد كودكان خیابانی شده‌اند.

تاریخچه سازماندهی کودکان خیابانی

اولین گام‌ها برای سازماندهی کودکان خیابانی در بهمن‌‌ماه 1377 برداشته شد. از مهرماه 1378، طرح مراکز شناسایی،‌ تشخیص و جایگزینی کودکان خیابانی در 16 استان کشور به اجرا درآمد.

به‌دنبال این طرح، دو مرکز «خانه سبز» برای پسران و «خانه ریحانه» برای دختران با هدف جمع‌آوری کودکان خیابانی دختر و پسر از سطح خیابان‌ها و نگهداری و طبقه بندی آنان ساماندهی شد که به‌دلیل مشکلات مالی در سال 81 تعطیل شدند.

با توجه به افزایش هر روزه‌ کودکان خیابانی، طرحی دیگر تحت عنوان «طرح ساماندهی بیست هزار كودک خیابانی» توسط سازمان بهزیستی كشور تهیه و در شورای اجتماعی تصویب شد.

درحال حاضر اختصاصی‌ترین مصوبه درمورد کودکان خیابانی، آیین‌نامه سازمان‌دهی کودکان خیابانی است که در مردادماه 1384، به تصویب رسید.

تعریف کودکان کار در قوانین ایران

طبق ماده 79 قانون کار، به کار گماردن افراد «زیر 15 سال» ممنوع است، و کارفرمایان متخلف، مجازات خواهند شد.

اما در ادامه همین قانون آمده است که باید «كودكان» را به كاری گماشت كه برای آن‌ها «زیان‌آور» نباشد.

به موجب ماده 188 همین قانون، كارگران كارگاه‌های خانوادگی كه انجام كار آن‌ها منحصراً توسط صاحب كار،‌ همسر و خویشاوندان نسبی درجه یک انجام می‌شود، مشمول مقررات قانون كار نیست.

از سوی دیگر، ماده 80 قانون کار، کارگر نوجوان را کسی می‌داند که بین 15 تا 18 سال سن دارد.