معاون دانشجویی وزیر علوم می‌گوید اگر 60 هزار دانشجویی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند اراده کنند که به داخل بیایند، برای همه آنها جا داریم و در عرض یک هفته به همه آنها جواب مثبت خواهیم داد.

معاون دانشجویی وزیر علوم می‌گوید اگر همه 60 هزار دانشجویی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند، اراده کنند که به داخل بیایند، برای همه آنها جا داریم و در عرض یک هفته به همه آنها جواب مثبت خواهیم داد.

به گزارش خبرگزاری فارس، محمود ملاباشی چهارشنبه گذشته در جلسه اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس افزود: در این راستا یک برنامه اینترنتی بسیار آسان تهیه شده که بر اساس آن افراد هر جای دنیا که باشند، می‌توانند با وزارت علوم مکاتبه کنند و ظرف مدت یک هفته پاسخ مکاتبه خود را دریافت نمایند.

هرچند به گفته معاون وزیر علوم، دانشجویان ایرانی خارج از کشور می‌توانند در این برنامه اینترنتی، سابقه آموزشی خود را برای وزارت علوم بنویسند و در لیستی شامل 15 دانشگاه، یکی را برای ادامه تحصیل خود انتخاب کنند، تا امروز در وب‌سایت وزارت علوم بخشی که به این امر اختصاص داده شود، دیده نشده است.

پیش از این، مجتبی بذرافشان، مدیر کل امور دانشجویان داخل وزارت علوم از تدوین آئین‏‏‌نامه‌ای جهت تسهیل انتقال و افزایش اختیار دانشگاه‌ها در پذیرش آنها برای دانشجویان ایرانی خارج از کشور که از تحصیل در دانشگاه‌های خارج منصرف شده و یا به دلیل مشکلات قادر به ادامه تحصیل در خارج نیستند، خبر داده بود.

اما در خبر دیگری در روز 30  تیرماه، ارسلان قربانی، رئيس مركز همكاری‌های علمی و بين‌المللی وزارت علوم اعلام کرد که مراودات علمی ایران با کشورهای چین، روسیه، و ونزوئلا افزایش پیدا می‌کند و دانشجویان ایرانی به دانشگاه‌های این کشورها اعزام می‌شوند.

محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت نهم و دهم بارها وجود «پدیده فرار مغزها» در ایران را انکار کرده و دولت او ادعا می‌کند در چند سال اخیر بسترهایی برای گسترش علم و زمینه مناسب برای فرهیختگان فراهم کرده، اما ظاهرا این تلاش‌ها نتیجه‌ای معکوس داشته است.

سیاست‌های اخیر وزارت علوم در گسترش بی‌پشتوانه آموزش عالی در قالب افزایش ظرفیت‌ها و تقویت دانشگاه پیام نور و مجال‌دادن به دوره‌های فراگیر این دانشگاه و همچنین نرخ بالای بیکاری در میان دانش‌آموختگان همچنان بر بحران مهاجرت نخبگان دامن زده است.

البته رامین مهمان‌پرست، سخنگوی وزارت امورخارجه، آبان سال گذشته ضمن تایید ضمنی پدیده فرار مغزها، در این باره گفته بود «خروج نخبگان از کشور را باید از زاویه‌ای دیگر دید. با شتاب رشد جمعیت جوان، خیلی وقت‌ها امکانات داخلی پاسخگو نیست و برخی نخبگان برای تحصیل، فعالیت و اشتغال به خارج از کشور می‌روند.»

در گزارشی که صندوق بین‌المللی پول در سال 2009 منتشر کرد، جمهوری اسلامی ایران با خروج سالانه بین 150 تا 180 هزار نفر برای تحصیل، این کشور به لحاظ مهاجرت نخبگان، در میان 91 کشور در حال توسعه یا توسعه نیافته جهان مقام نخست را دارد.

ابهام در آمار دانشجویان ایرانی خارج از کشور

با آن که مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد کمیسیون آموزش و تحقیقات، کمیته ویژه‌ای با همکاری وزارتخانه‌ها تشکیل داد تا مساله مهاجرت نخبگان را بررسی و برای جلوگیری از آن چاره‌اندیشی کند، برای شروع این بررسی‏ها، حتی آمار دقیقی از تعداد دانشجویان ایرانی خارج از کشور گردآوری نشده است.

محمود ملاباشی، معاون دانشجویی وزیر علوم سه روز پیش آمار این دانشجویان را 60 هزار نفر اعلام کرد که مشابه آماری است که در 18 اسفند سال گذشته ارائه کرده بود، فقط با این توضیح اضافه که «حدود همین مقدار دانشجو نیز در خارج از کشور به طور غیررسمی در حال تحصیل هستند.»

وی همچنین گفت: بیشتر دانشجوهای ایرانی خارج از کشور در هند به سر می‌برند که تعداد آنها حدود 10 هزار نفر است و در مالزی هم تقریبا همین تعداد دانشجو وجود دارد. حدود 5 هزار دانشجوی ایرانی در اوکراین و بقیه دانشجویان هم در دیگر کشورها پراکنده هستند.

اما حسین نادری‌منش، معاون آموزشی وزارت علوم در خرداد امسال آمار متفاوت ارائه کرد و از حضور 75 هزار نفری دانشجویان ایرانی در دانشگاههای خارج از کشور خبر داد.

حسن مسلمی نائینی، مدیر کل بورس و امور دانشجویان خارج از کشور وزارت علوم خرداد ماه از حضور 10 هزار دانشجوی ایرانی در آمریکا خبر داد و گفت که «این تعداد شامل دانشجویان بورسیه و غیربورسیه ایرانی می‌شود.»

وی همچنین افزود: کشور آلمان پس از آمریکا بیشترین دانشجوی ایرانی را به خود اختصاص داده است و پس از آن بیشترین آمار دانشجویان ایرانی در کشورهای مالزی و هندوستان تحصیل می کنند.

موج مهاجرت دانشجویان ایرانی به خارج از کشور پس از وقایع انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته که با «موج بازداشت، اخراج، تعلیق و حتی ترور دانشگاهیان» همراه بوده، به شدت افزایش یافته است.