مدیرکل بورس و امور دانشجویان خارج وزارت علوم گفته است که حدود ۸۰ هزار دانشجوی ایرانی در دانشگاه‌های خارج از کشور تحصیل می‌کنند و حدود ۷۵ درصد از آن‌ها دانشجوی مقطع کار‌شناسی هستند.
به گزارش خبرگزاری مهر، حسن مسلمی‌نائینی امروز ۲۷ آبان‌ماه در سومین «همایش هم‌اندیشی موسسات اعزام دانشجو به خارج» گفت که این آمار از رایزن‌های علمی در کشورهای مختلف به دست آمده است.
این مقام ارشد وزارت علوم همچنین با انتقاد از تعداد بالای دانشجویان ایرانی مقطع کار‌شناسی خارج از کشور گفت: وقتی در دانشگاه‌های خودمان صندلی خالی وجود دارد نباید از کشور خارج شوند.
به گفته او، از تعداد دانشجویانی که پس از تحصیل به ایران بازگشته‌اند، هیچ آمار دقیقی در دست نیست و باید آمار این گروه از دانشجویان زمانی که برای ارزیابی مدارک خود به وزارت علوم می‌روند، گرفته شود.
این آمار در مرداد سال گذشته به گفته معاون دانشجویی وزیر علوم ۶۰ هزار نفر بوده است و محمود ملاباشی گفته بود اگر دانشجویانی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند به ایران بیایند، برای همه آن‌ها جا داریم.
خبرگزاری مهر، ماه گذشته نیز بر اساس اطلاعات یک دستگاه رسمی که به نامش اشاره نشده نوشته بود که در هشتاد روز اول امسال، بیش از هزار جوان ایرانی برای ادامه تحصیل از کشور خارج شده‌اند.
بر اساس این گزارش، نیمی از جوانانی که طی این مدت متقاضی خروج از کشور بوده‌اند، ۲۲ ساله و با هزینه شخصی برای ادامه تحصیل از کشور خارج شده‌اند و سه انتخاب اول آن‌ها کشورهای آمریکا، کانادا و بریتانیا بوده است.
خروج جوانان تحصیل‌کرده و نخبگان از ایران که به «فرار مغز‌ها» شهرت دارد، همواره یکی از موارد مورد بحث در این کشور است و افزایش آمار آن در سال‌های گذشته، واکنش مقام‌های ارشد نظام را نیز در پی داشته است.
اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام مرداد امسال با ابراز تاسف از «خروج مغز‌ها»، عملکرد برخی «مسئولان و سیاست‌گذاران» را دلیل این پدیده بر شمرده بود.
این در حالی است که محموداحمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری ایران پیش‌تر با تکذیب موضوع «فرار مغز‌ها» گفته بود که این تعبیر «غلط» است و «ما فرار مغز نداریم.»
در همین راستا، کامران دانشجو، وزیر علوم نیز با انکار موضوع فرار مغز‌ها، آن را جنجال رسانه‌ای دانست و گفت که «جوسازی و بر اساس جهالت یا غرض‌ورزی است».
اما به ویژه پس از رویدادهای ریاست‌جمهوری دوره دهم و با بازداشت گسترده دانشجویان، بسیاری از آن‌ها به جرم داشتن فعالیت سیاسی با چند ترم تعلیق یا محرومیت از تحصیل مواجه شدند و فضای دانشگاه‌ها بسته‌تر از گذشته شد.
علاوه بر این‌ها، از شهریور سال ۸۸ به دنبال انتقادهای مکرر آقای خامنه‌ای از دانشگاه‌ها، استادان و رشته‌های علوم‌انسانی، «اسلامی‌کردن دانشگاه‌ها» در دستور کار وزارت علوم قرار گرفت.
در راستا افزایش فشارها، اول آبان ماه کامران دانشجو هشدار داد که بورسیه دانشجویانی که مرتبط با «جریان فتنه» هستند و علیه جمهوری اسلامی فعالیت می‌کنند به سرعت قطع خواهد شد.
از طرف دیگر، امروز نماینده کارگروه نظارت بر عملکرد موسسات اعزام دانشجو به خارج گفت که باید به دلیل مشکلاتی که برای دانشجویان مقطع کار‌شناسی به وجود می‌آید، باید اعزام دانشجو تنها در مقاطع تحصیلات تکمیلی صورت گیرد.
به گفته محمد اسکویی، دانشجویان برای مقطع کار‌شناسی خارج از کشور می‌روند «بلافاصله بعد از اعزام دچار به‌هم‌ریختگی شدید روحی» و مشکلات زیادی می‌شوند اما دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکتری به بلوغ فکری رسیده و کمتر دچار مشکل می‌شوند.
پیش‌تر حسن مسلمی نائینی اعلام کرده بود که دو هزار دانش‌آموز پسر ایرانی قبل از رسیدن به سن سربازی، از کشور خارج شده و در مالزی به تحصیل مشغول‌اند.
به گفته او خانواده‌های ایرانی به دلیل «کنکور و سختی‌های آن» و پیش از اینکه پسرانشان به سن سربازی برسند، آن‌ها را برای تحصیل در مقطع متوسطه و دانشگاه به مالزی می‌فرستند.
با وجود ابراز نگرانی‌های مقام‌های وزارت علوم و کار‌شناسان آموزشی درباره مهاجرت جوانان ایرانی برای تحصیل، تعداد موسساتی که برای اعزام دانشجو فعالیت می‌کنند با مجوز وزارت علوم، رو به افزایش است.
