نویسنده نیویورک تایمز در مقاله‌ای نوشت که موج گسترده و بی‌سابقه مهاجرت دانشجویان ایرانی برای ادامه تحصیل به ایالات متحده آمریکا، با انتخاب محمود احمدی‌نژاد به عنوان رئیس‌جمهور ایران، «بی ارتباط» نیست.

روزنامه نیویورک تایمز در مقاله‌ای که روز 18 مرداد منتشر شد، نوشت که موج گسترده و بی‌سابقه مهاجرت دانشجویان ایرانی برای ادامه تحصیل به آمریکا، با انتخاب محمود احمدی‌نژاد به عنوان رئیس‌جمهور ایران، بی ارتباط نیست.

بر اساس آمار موسسه بین‌المللی آموزش مستقر در نیویورک، هم اکنون تعداد دانشجویان ایرانی در آمریکا به بیشترین میزان خود از سال 1994 رسیده است.

به نوشته نیویورک تایمز، دانشجویان ایرانی دلیل انتخاب دانشگاه‌های آمریکایی را «سطح علمی بالا» و «بورس‌های تحقیقاتی دست و دلبازانه» این موسسات آموزشی بیان کرده‌اند.

این دانشجویان معتقدند که علیرغم تنش‌های سیاسی میان دو کشور ایران و ایالات متحده، تحصیل در یک دانشگاه آمریکایی برای آنها امکان بهترین مشاغل را فراهم خواهد کرد.

پیش از انقلاب اسلامی در سال 1979 ده‌ها هزار ایرانی در ایالات متحده درس می‌خواندند، اما پس از انقلاب تعداد آنها به مرور کاهش یافت، تا جایی که در سال 1999 به هزار و 700 نفر رسید.

امید معماریان، روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر که سال گذشته از دانشگاه برکلی فارغ‌التحصیل شد، به نیویورک تایمز می‌گوید که افزایش تعداد دانشجویان ایرانی در ایالات متحده به سرکوب مخالفان در ایران ربط دارد که با انتخاب محمود احمدی‌نژاد به عنوان رئیس‌جمهور آغاز شد.

وی معتقد است که دانشجویانی که به دولت اعتراض می‌کنند یا مخالفت خود را با حکومت به زبان می‌آورند، معمولا در لیست سیاه دانشگاه‌ها قرار می‌گیرند و همین مساله آنها را مجبور به ترک ایران می‌کند.

دانشجویان به نیویورک تایمز گفته‌اند که احتمال می‌دهند در بازگشت به ایران مجبور باشند جواب پس دهند.

به گفته این دانشجویان حکومت ایران علاقه‌ای ندارد که آنها برای ادامه تحصیل به اروپا و آمریکا بروند و در مقابل آنها را تشویق می‌کند که به چین، روسیه و مالزی بروند. اما دانشجویان توجه چندانی به امر و نهی‌های حکومت نمی‌کنند.

امین شریعت‌زاده، دانشجوی ایرانی 32 ساله در اوکلاهاما می‌گوید که ایالات متحده برای دانشجویان ایرانی جذاب است و آنها می‌خواهند که آمریکا را آن‌طور که واقعا هست، و نه از طریق تبلیغات حکومتی تجربه کنند.

علی کامران‌زاده، مهندس فارغ‌التحصیل از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی که در دانشگاه شیراز درس می‌خوانده است، گفت: دانشجویان علاقه‌ای به سیاست‌های حکومت ندارند و خودشان می‌دانند که چه کاری برای آینده آنها مفید است.

تحصیل در آمریکا؛ جذاب اما پر دردسر

دانشجویان برای رسیدن به ایالات متحده، با موانع بسیاری مواجه هستند. به دست آوردن ویزای دانشجویی ممکن است چند ماه طول بکشد. وزارت امور خارجه و پلیس فدرال آمریکا به دلایل امنیتی، گذشته متقاضیان ویزا را کنترل می‌کنند و این فرآیند اداری می‌تواند ماه‌ها طول بکشد.

آمریکا در 31 سال گذشته سفارت یا کنسولگری در ایران نداشته است و ایرانی‌ها ناچارند برای گرفتن ویزای آمریکا به کشورهای دیگر بروند.

نیویورک تایمز برای نمونه می‌نویسد که عاطفه، دانشجوی ایرانی در آمریکا، از کشور قبرس تقاضای ویزا کرد و هزینه سفرش را پنج هزار دلار تخمین می‌زند.

مشکل دیگر دانشجویان ایرانی که در حال تحصیل در آمریکا هستند، این است که ویزای دانشجویی تنها برای یک بار ورود به ایالات متحده معتبر است و اگر بعد از ورود، از این کشور خارج شوند باید دوباره همه مراحل اداری را طی کنند تا ویزای جدید بگیرند.

روزنامه نیویورک تایمز سخنان یک مقام وزارت امور اخارجه را نقل می‌کند که می‌گوید: سیاست ویزا برای ایرانیان دقیقا منعکس‌کننده مشکلاتی است که شهروندان آمریکایی برای کسب ویزای ایران با آن روبه‌رو هستند. آمریکایی‌ها برای ویزا گرفتن باید با تور سفر کنند و یا با یک ایرانی نسبت داشته باشند.

نیویورک تایمز به مشکلات دیگری که این دانشجویان با آن به صورت روزانه دست و پنجه نرم می‌کنند، اشاره می‌کند که یکی از مهم‌ترین آنها فرستادن پول از ایران به آمریکا است.

خانواده دانشجویان ایرانی به دلیل تحریم‌ها نمی‌توانند به صورت مستقیم برای فرزندان خود در آمریکا پول بفرستند.

آنها مجبورند به دلال‌ها و صراف‌ها متوسل شوند. این دلال‌ها پول را به اضافه دستمزد در ایران دریافت می‌کنند و در ایالات متحده به دانشجو دلار می‌دهند؛ کاری غیرقانونی که چندان بی خطر هم نیست.