در راستای تحقیقات مربوط به نقش مواد غذایی در رشد سرطان مطالعه جدید علمی نشان می‌دهد که ماده موجود در سبزی «شاهی آبی» می‌تواند کنش پروتئینی که نقش اساسی در رشد سرطان دارد را مختل سازد

تحقیق جدید علمی در بریتانیا نشان داده است که ترکیب گیاهی موجود در شاهی آبی می‌تواند رشد سلول‌های سرطان سینه را متوقف کند.

نتایج پژوهش علمی حاضر که در 14 سپتامبر جاری در یک کنفرانس خبری در دانشگاه سوتامپتون اعلام شد نشان می‌دهد که این ماده گیاهی با پایان دادن به یک سیگنال در بدن مانع دستیابی تومور در حال رشد سرطانی به خون و اکسیژن می‌شود.

به نظر محققان، شاهی آبی می‌تواند کنش پروتئینی را مختل سازد که نقش اساسی در رشد سرطان دارد. تومور به هنگام رشد، ذخیره خونی خود را از دست می‌دهد و به بافت‌های طبیعی اطراف خود سیگنال می‌فرستد تا رگ‌های خونی جدید در داخل غده ایجاد کنند و تومور بتواند اکسیژن و مواد مغذی ضروری خود را تامین کند.

شاهی آبی، آب‌تره یا بولاغ اوتی با نام علمی ( nasturtium officinale) گیاهی است که در برخی از مناطق دنیا از جمله گیاهان خودرو شناخته می‌‌شود اما در برخی از کشورها مانند ایران به عنوان سبزی خوردن و در برخی مناطق دنیا به صورت سالاد یا همراه با ساندویچ  استفاده می‌شود و دارای مقدار زیادی آهن، کلسیم،‌ اسید فولیک و ویتامین‌های مختلف از جمله آ و سی است.

تحقیق حاضر که به سرپرستی پروفسور گراهام پکهام در دانشگاه سوتامپتون انجام شده آشکار کرد که ترکیب گیاهی موجود در شاهی آبی این فرایند را متوقف می‌‌سازد و این کار را از طریق ایجاد اختلال در عملکرد پروتئین اچ.آی.اف و خاموش کردن آن انجام می‌دهد.

دکتر پکهام، متخصص غدد مولکولی در دانشگاه سوتامپتون در بریتانیا انجام این پژوهش را گام مهمی در جهت درک مزایای بهداشتی بالقوه این محصول گیاهی می‌داند چرا که نشان می‌دهد ماده موجود در این گیاه می‌تواند در مسیری که به رشد سلول‌های سرطانی می‌انجامد مداخله کند.

به نظر این کارشناس دانستن عوامل خطر سرطان هدف کلیدی است و مطالعات در باره رژیم غذایی بخش مهم آن را تشکیل می‌دهد،‌ اما در بریتانیا کار کمی در باره رابطه بین مواد غذایی و رشد سرطان انجام شده است.

دکتر پکهام در مرکز مطالعات مربوط به سرطان پستان و در یک مطالعه مقدماتی، به گروه کوچکی از افرادی که در گذشته دچار سرطان پستان بودند پس از یک دوره روزه‌خواری معین 80 گرم( معادل یک کاسه پر) شاهی آبی داد و خون آن‌ها را در فاصله 24 ساعت بعد ارزیابی کرد.

گروه تحقیقاتی توانست مقدار قابل توجهی از ماده پی.ای.آی.تی.سی که ترکیب اصلی این سبزی را تشکیل می‌دهد در خون شرکت‌کنندگان مطالعه به‌دنبال مصرف این ماده گیاهی بیابد.

ضمنا و مهم‌تر این که آن‌ها نشان دادند که کنش پروتئین اچ.آی.اف در سلول‌های خونی زنان به گونه‌ای دیده می‌شود که قابل اندازه‌گیری است.

خلاصه این مطالعه در کنفرانس تحقیقاتی سرطان پستان که در فاصله 15 تا 17 سپتامبر در ناتینگهام برگزار شد پذیرفته شد و نتایج این مطالعات به صورت دو مقاله در «مجله تغذیه و فارماکولوژی بیوشیمی بریتانیا» منتشر شده است.

این یافته‌ها بینش جدیدی در باره اثرات بالقوه ضد سرطانی شاهی آبی فراهم می‌کند اگرچه انجام تحقیقات بیشتر در باره اثرات مستقیم آن در کاهش خطر سرطان ضرورت دارد.

سرطان پستان متداول‌ترین سرطان در زنان به خصوص در دنیای غرب است و در حال حاضر تقریبا از هر نه نفر یک نفر در طول زندگی به آن مبتلا می‌شود.

خاصیت ضد سرطانی شاهی آبی

فواید زیادی در مورد مصرف این گیاه مطرح شده است. مثلا شاهی آبی به عنوان منبع آنتی‌آکسیدانت، ماده افزایش دهنده ادرار، اکسپکتورانت و حتی ماده کمک‌کننده به دستگاه گوارش شناخته می‌شود.

برخی تحقیقات نیز در باره اثرات ضد سرطانی این گیاه است به‌طوری که برخی تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهند شاهی آبی به صورت‌های مختلف علیه سرطان ریه عمل می‌کند.

در یکی از این تحقیقات که نتایج آن در سال 2007 منتشر شد 60 مرد و زن روزانه 85 گرم این سبزی را به مدت هشت هفته در کنار رژیم غذایی‌شان مصرف کردند. نتایج آزمایش خون آن‌ها حاکی از حدود 23 درصد کاهش در آسیب به دی.ان.آ در سلول‌های سفید خون آن‌ها بود. به نظر دانشمندان هر گونه آسیب به دی.ان.آ عامل مهم در رشد سرطان محسوب می‌شود.

نتایج این یافته هم‌چنین 100 درصد افزایش در مولکول لوتئین و 33 درصد افزایش در بتا- کاروتین شرکت‌کنندگان مطالعه را نشان داد. هردوی این مواد خاصیت ضدسرطانی دارند زیرا به سلول‌ها کمک می‌کنند تا از خود در برابر هرگونه آسیبی دفاع کند.