این روزها خیابانهای تونس، شاهد جشن مردمی است که پایان حکومت ۲۳ ساله زین العابدین بن علی را هنوز باور نمیکنند. او از قدرت کناره گرفت و اکنون محمد الغنوشی، نخست وزیر جای او را گرفته است. بن علی هم اکنون سرنوشتی مشابه شاه ایران پیدا کرده است. اخبار تایید نشده حکایت از آن دارد که تلاشهای او برای پناهنده شدن به فرانسه و مالت بی نتیجه بوده است و انتظار میرود یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس او را بپذیرد. مصطفی خلجی روزنامهنگار ایرانی که این روزها در تونس به سر میبرد میگوید خیابانهای شهر تونس او را به یاد تهران میاندازد درباره تجربه این تحول و یادآوری تظاهرات خیابانی پس از انتخابات در ایران مینویسد.
شامگاه جمعه ۱۴ ژانویه ۲۰۱۱ است. صدای سوت و کف مردم، خیابانهای شهر تونس را به وجد آورده و انگار خستگی یک ماه مبارزه از تنشان در رفته است. رییسجمهور زینالعابدین بن علی فرار کرده و جوانان از خوشحالی فریاد میزنند «وداعا یا زین الهاربین» و «Adios Zinochet».
تونسیها که به خونسردی و آرامی مشهور بودند، و حتی استعمار فرانسه را برعکس همسایهشان، الجزایر، بدون خشونت و خونریزی بیرون کرده بودند، این روزها برای رهایی از دیکتاتوری از جانشان گذشتند و از گلوله و توپ و تانک نترسیدند و تا آخرین خواستهشان یعنی برکناری زینالعابدین بن علی ایستادند.
این اتفاق نه تنها برای خارجیهایی که از نزدیک شاهد وقایع تونس هستند، غیرقابل باور است، بلکه مردم تونس هم خودشان شوکه شدهاند؛ باور نمیکنند توانستهاند بر فضای پلیسی و خفقانی که دیکتاتور دههها برایشان پدید آورده بود غلبه کنند؛ اما هنوز آینده برایشان مبهم است.
تونس از سال ۱۹۵۶ که مستقل شده تا کنون تنها دو رییسجمهور را به خود دیده که اولی ۳۱ سال و دومی ۲۴ سال حکومت کرده است. اینکه آیا قیام مردم تونس، سقوط دولت و فرار دیکتاتور، در آینده نزدیک به دموکراسی در کشوری که هیچگاه تجربهٔ مردمسالاری را نداشته خواهد رسید یا خیر، پرسش و دغدغه اصلی روشنفکران و جوانان تونسی است.
به همان میزان که امیدواریها برای انتخابات آزاد و تشکیل یک دولت مردمی وجود دارد، برخی نیز با توجه به محدودیتهای گستردهای که طی این سالها برای اسلامگرایان اعمال میشد، درباره استقرار اسلام سیاسی و افراطگرایی مذهبی بیمناکند.
باید منتظر بود و دید که روزهای آینده چه سرنوشتی را برای تونس رقم خواهد زد؛ آینده هر چه باشد، دیگر ترس تونسیها از دیکتاتور ریخته است و حتی اگر استبداد دوباره در این کشور به حیات خود ادامه بدهد، حاکم مستبد خوب میداند که کار برای او دشوار خواهد بود، چون دیگر مردم با شایعهسازی درباره بیماری دیکتاتور منتظر مرگش نمینشینند یا دیگر کودتایی در کار نخواهد بود؛ مردم در این یک ماه آموختند که چگونه بر مواضع آزادیخواهانهشان پافشاری کنند.
تونس امروز، من را یاد تهران دیروز میاندازد؛ اینکه چرا جنبش مردم ایران که بیش از صدسال مبارزه را در کارنامهٔ خود دارد، به این سرعت نتیجه نداد و دیکتاتور هنوز عرصه قدرت را ترک نکرده است؟
مصطفی
بن علی در انتخابات قبلی اګر اشتباه نکنم 85 درصد رای آورده بود ! چه جوری ؟ همون جوریی که احمدی و سید علی رای آوردند ؟ اونها هم 23 سال مثل احمدی و سید علی کار و طراحی و نقشه کشیدند ! ؟ منتها هفته پیش
نقشه ها بر باد رفت !
تا به زودی ؟
دولت تونس سقوط کرد به خاطر فساد واشرافیت خانواده بن علی.اگه منظور از دیکتاتور احمدی نژاده که بابا احمدی نژاد رای
آورد.اگه رای نیاورده بود مثل تونس تظاهرات سراسری میشد.بعدشما احمدی که پژوش مال 30 سال پیشه رو بن علی که 30 سال حاکم بوده وهمه خانواده اش متهم به فساد بودن واسناد ویکی لیکس مقایسه میکنی؟اگه منظورت از دیکتاتور آقای خامنه ای هست که اونم با رای مردم یعنی خبرگان انتخاب شده وسادگی زندگی ونزاهت خانواده اش زبانزده.واقعا تا حالا با خودتون فکر نکردین که این نظام اگه متعلق به مردم وبا مردم نبود میتونست قیمت ها رو اینجوری افزایش بده؟خدا پشتیبان نظامه چی فکر کردی.