نتایج به دست آمده از پژوهشها نشان میدهد که قرار گرفتن در معرض امواج کوتاه تلفنهای همراه و بیسیم در درازمدت میتواند منجر به افزایش خطر تومور مغزی شود.
تلفن همراه از امواج الکترومغناطیس با دامنه کوتاه (ریزموج) استفاده میکند و این در حالی است که سایر دستگاههای بیسیم دیجیتال نیز امواج مشابهی دارند.
تحلیلگران در پژوهشی که به سرپرستی «آر.بی دابی» از دانشگاه «مهندسی آپیجی» در هندوستان انجام شده، نتیجه میگیرند که استاندارد کنونی درباره تاثیرات ریزموجهای ناشی از تلفنهای همراه در درازمدت، خطرناک است و باید در کاربرد آن در سطوح مختلف تجدیدنظر شود.
گزارشی از این پژوهش به همراه تحلیلهایی در همین رابطه در نشریه «کامپیوتر در خدمت توموگرافی» Computer Assisted Tomography منتشر شده که به بررسی تاثیرات ناشی از استفاده از تلفن همراه یا بیسیم پرداخته شده است.
نتایج متناقض تحقیقات پیشین
در دنیای امروز نگرانی عمومی در باره خطر بالقوه سرطان ناشی از ارسال ریزموجهای مرتبط با تلفنهای بیسیم خانگی، تلفنهای همراه و ایستگاههای تلفن دارای آنتنهای برج انتقال وجود دارد.
آر.بی دابی و همکارانش به منظور روشن کردن تناقض یافتههای موجود به تحلیل عمیق پژوهشهایی پرداختهاند که درباره خطرات بهداشتی رویارویی با ریزموجهای تلفنهای بیسیم انجام شده است.
به هنگام نوشتن این تحلیل، تنها ۱۱ پژوهش انجام شده بود که درباره خطر ایجاد تومورهای مغزی در استفاده درازمدت ۱۰ ساله یا بیشتر از تلفنهای بیسیم بود.
بزرگترین منبع اطلاعاتی در این زمینه مجموعه مطالعات معروف به «اینترفون» است که هزینه آن عمدتا از سوی صنایع ارتباطات بیسیم تامین شده است.
در مطالعات اینترفون براساس یافتههای به دست آمده از ۱۳ کشور نتیجهگیری شده است که رویارویی با ریزموجهای تلفنهای همراه، خطر بروز تومور مغزی را افزایش نمیدهد.
این دسته پژوهشها علاوه بر سوگیری احتمالی ناشی از تامین مالی آنها دارای کاستیهای دیگری از جمله مدت زمان نسبتا کوتاه استفاده از تلفن همراه در بررسیهای مربوطه است.
در مقابل، مجموعه مستقل مطالعات به سرپرستی متخصص سوئدی سرطان، دکتر لنارت هاردل وجود دارد که به نتایج متفاوتی رسیده است.
دکتر هاردل در بررسیهای خود از سوی صنعت بیسیم هیچگونه حمایت مالی دریافت نکرده و بیماران بیشتری را بررسی کرده است که از تلفن همراه به مدت ۱۰ سال یا بیشتر استفاده کرده بودند.
یافتههای این مجموعه پژوهشها نشان داد که استفاده بیشتر از تلفن با خطر بیشتر بروز تومورهای مغزی همراه است.
همچنین این خطر، همزمان با افزایش قدرت خود تلفن همراه، سالهای کاربرد آن، مدت زمان کل استفاده از تلفن همراه و سن پایینتر فرد به هنگام شروع استفاده از آن افزایش یافته است.
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که نشانههای تومور مغزی معمولا سالهای زیادی طول میکشد تا نمایان شود و عمر استفاده گسترده از تلفنهای همراه هنوز در آن حد نیست.
خطر تومور مغزی دوبرابر میشود
پژوهشگران پژوهش حاضر براساس تحلیل مجموعه مطالعات مختلف به این نتیجه رسیدهاند که استفاده درازمدت از تلفن همراه میتواند خطر رشد تومورمغزی خوشخیم «نوروم آکوستیک» و تومور بدخیم «گلیوما» را تقریبا دو برابر کند.
همچنین، این افزایش خطر در نیمکره مغزی بیشتر اتفاق میافتد که بیشتر مورد استفاده تلفن همراه بوده است. (منظور، سمتی است که افراد معمولا هنگام استفاده از تلفن همراه بیشتر گوشی را به آن نزدیک میکنند)
نتیجهگیری دکتر دابی و همکارانش حتی با اطلاعاتی همخوانی دارد که از مطالعات اینترفون به دست آمده اما روی استفاده درازمدت از تلفن همراه متمرکز بوده است.
هنوز دقیقا روشن نیست که چگونه اشعه ریزموج به دست آمده از تلفن همراه یا بیسیم، خطر بروز سرطان مغز را افزایش میدهد اما نتایج به دست آمده از بعضی پژوهشها نشان میدهد که سیگنال تلفن به میزان دو اینچ (حدود پنج سانتیمتر) در داخل جمجمه افراد بالغ نفوذ میکند.
این موضوع بهخصوص نشان میدهد که تلفن همراه و بیسیم برای کودکان خطر جدیتری دارد زیرا سیگنالهای تلفن به داخل مغز کودکان نفوذ عمیقتری دارد.
چه میتوان کرد؟
اگرچه برای نتیجه گیری نیاز به پژوهشهای بیشتری است تا دقیقا میزان خطر سرطان مغز و سایر اثرات بهداشتی مرتبط با استفاده دراز مدت از تلفن همراه مشخص شود اما دکتر دابی و همکارانش در میان مدت راههایی را برای کاهش این خطر پیشنهاد میکنند.
از جمله این توصیهها میتوان به محدودکردن تعداد دفعات استفاده از تلفن همراه، کوتاهکردن مکالمات، محدود کردن استفاده کودکان از این وسیله، استفاده بیشتر از پیامکها به جای مکالمه و استفاده از گوشی «ایرتیوب» (و نه هدفونهای سیمدار معمولی) به جای گرفتن گوشی تلفن نزدیک گوش اشاره کرد.
پژوهشگران همچنین بر استفاده از تلفنهای جدیدتر و تکنولوژیهای دیگر برای کاهش مواجهه با ریزموجها تاکید دارند و اعتقاد دارند که دولتها باید برای تجدید نظر درباره استانداردهای کاربرد این ریز موجها اقدام کنند.
به باور پژوهشگران، از آنجا که احتمال خطر سرطان مغز در استفاده طولانی مدت از تلفنهای همراه و بیسیم وجود دارد، باید احتیاطهای لازم انجام شود و رای بهتر شدن شرایط از سوی صنعت ارتباطات بیسیم، اقدامهای کم هزینهای انجام شود.
پژوهشگران میگویند با توجه به کاربرد تلفنهای همراه از سوی بیش از سه میلیارد انسان در جهان و استفاده زیاد کودکان از این وسیله، اینک وقت آن فرارسیده است که دولتها برای احتیاط و به منظور حفاظت از مردم اقدام کنند.