مطالعه جدید در دانمارک حاکی از آن است که مواجهه با صدای ترافیک جادهها، خطر سکته مغزی را به خصوص در افراد مسن افزایش میدهد.
در این مطالعه که برای اولین بار، رابطه بین صدای ترافیک و خطر سکته مغزی بررسی شده نشان داده میشود که هر ده دسیبل افزایش در صدا، خطر سکته مغزی را در میان شرکتکنندگان مطالعه تا 14 درصد افزایش میدهد.
محققان دانمارکی با بررسی اطلاعات حاصل از 51.485 نفر از ساکنان دو شهر بزرگ دانمارک به این نتیجه رسیدند که اگرچه خطر سکته مغزی در افراد کمتر از 65 سال اندک است اما در افراد 65 ساله و بیشتر این خطر به ازای هر ده دسیبل افزایش صدای ترافیک، 27 درصد بیشتر میشود.
مطالعات پیشین، تاثیر صداهای ترافیک را در افزایش آسیبهای شنوایی، فشار خون، اختلالات خواب و حملات قلبی نشان داده بودند اما دکتر میت سورینسین و همکارانش در انستیتوی همهگیرشناسی سرطان در دانمارک، تاثیر منفی صدا در دامنه وسیعتری از بیماریهای عروقی را مطرح میکنند که به گفته آنها نیاز به بررسیهای بیشتر دارد.
به منظور انجام این مطالعه که اخیرا در «مجله قلب اروپا» منتشر شده، اطلاعات جامعی بهکار رفته که از تحقیق دیگری در باره رژیم غذایی، سرطان و سلامتی در دانمارک بدست آمده است.
در آن مطالعه، نزدیک به 57 هزار فرد 50 تا 64 ساله ساکن شهر کپنهاگ، پایتختت این کشور و شهر آرهاس، دومین شهر بزرگ آن، در فاصله سالهای 1993 تا 1997 شرکت داشتند.
تاریخچه پزشکی و اقامتی 51.485 نفر و پیگیری مطالعاتی آنها در فاصله ده سال در دسترس قرار داشت. در طی این مدت 1881 نفر دچار سکته مغزی شده بودند.
دکتر سارینسین و همکارانش، تاثیر آلودگی هوا، مواجهه با صدای ریلهای قطار و هواپیماها و نیز برخی عوامل دیگر مربوط به سبک زندگی مانند سیگارکشیدن، رژیم غذایی و مصرف الکل و کافئین را نیز در ارزیابی خود به حساب آوردند.
ضمنا آنها در ساخت برنامه محاسباتی تاثیر صدا، عوامل مختلف مانند ترکیب ترافیک و سرعت، نوع جاده مانند راههای ماشینی یا شاهراههای روستایی و سطوح آنها و نیز چندضلعی بودن ساختمانها و موقعیت و ارتفاع منازل مسکونی نسبت به جادهها را در نظر گرفتند.
یافتهها نشان داد که 35 درصد افراد در معرض صداهای بالاتر از 60 دسیبل قرار داشتند و در طول دوران مطالعه 72 درصد نیز در همان مکانها زندگی کرده بودند. برآورد محققان در باره کمترین میزان صدا، 40 دسیبل و بالاترین آن 82 دسیبل بود.
دسیبل، واحد شدت صوت است که میزان آن، آستانه شنوایی فرد را مشخص میکند. شدت صوت در یک گفتوگوی معمولی 40 تا 60 دسیبل است و ترافیک در خیابان شلوغ بین 80 تا 90 دسیبل ارزیابی شده است.
تحقیقات نشان میدهد که مواجهه طولانی با صدای بالاتر از 85 دسیبل میتواند به شنوایی فرد آسیب برساند.
سرپرست مطالعه حاضر میگوید که اگر یافتههای آنها خطر واقعی را نشان دهد و رابطه علت و معلولی بین صدای ترافیک و سکته مغزی وجود داشته باشد میتوان تخمین زد که 8 درصد کل موارد سکته مغزی و 19 درصد این موارد در افراد 65 ساله و بیشتر به صداهای ترافیک مربوط است.
در حال حاضر جمعیت دانمارک 5.5 میلیون نفر است و سالانه 12.400 مورد جدید سکته مغزی در این کشور گزارش میشود که به گفته پژوهشگران درصورتی که یافتههای جدید را مبنا قراردهیم میتوان گفت سالانه 600 مورد سکته مغزی باید به صدای ترافیک جادهها نسبت داده شود.
مکانیزم احتمالی رابطه بین صدا و سکته مغزی
از آنجا که این مطالعه، یک تحقیق همهگیرشناسی است نمیتوان صدای ترافیک جادهای را علت بروز سکته مغزی دانست.
اگرچه هنوز مکانیزم تاثیر صدا در افزایش خطر بیماریهای عروقی از جمله سکته مغزی کاملا روشن نشده است اما سرپرست مطالعه میگوید که احتمالا در این مورد نیز مکانیزمی مطرح است که در توضیح رابطه بین صدا و فشار خون یا حملات قلبی مطرح میشود.
به عبارت دیگر صدا مانند یک عامل استرسزا عمل میکند و خواب را آشفته میسازد و این امر منجر به افزایش فشار خون و ضربان قلب و هورمون استرس میشود.
به این ترتیب نتیجه گرفته میشود که مجموعه این عوامل میتواند خطر بروز مجموعهای از بیماریهای عروقی را افزایش دهد.
به علاوه به نظر دکتر سارینسین، الگوی خواب افراد مسنتر بیشتر از همگسیخته است و بنابراین آنها نسبت به آشفتگیهای خواب، آسیبپذیری بیشتری دارند؛ چیزی که میتواند یافتن بیشتر این رابطه در افراد مسن را بهتر توضیح دهد.