انجمن سرطان آمریکا از شیوع برخی از انواع سرطان در کشورهای در حال توسعه خبر داده و خبر داده که سرطان ریه در مردان و سرطان سینه در زنان، شایع‌ترین انواع سرطان است.
براساس گزارشی که چهارم فوریه (۱۵ بهمن)، به مناسبت روز جهانی سرطان منتشر شد، در سال ۲۰۰۸، ۱۲.۷ میلیون بیمار جدید سرطانی شناسایی شده و ۷.۶ میلیون نفر نیز به دلیل این بیماری جان خود را از دست داده‌اند. از این میان ۵۶ درصد موارد ابتلا به سرطان و ۶۴ درصد مرگ و میرهای ناشی از آن در کشورهای در حال توسعه رخ داده است.
به باور کارشناسان، بیش از دو و نیم میلیون مورد از ۷.۶ میلون مرگ و میرهای ناشی از سرطان در دنیا که در سال ۲۰۰۸ روی داده، بالقوه قابل پیشگیری بوده و با پیشگیری از عوامل خطر این امکان وجود داشته است که روزانه جان هفت هزار و ۳۰۰ نفر نجات یابد.
به گفته عبدالله فضلعلی‌زاده، رئیس انجمن سرطان ایران، سالانه حدود ۷۵ تا ۸۰ هزار بیمار مبتلا به سرطان در ایران شناسایی می‌شوند و ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر به دلیل این بیماری می‌میرند.
سرطان مجموعه‌ای از بیماری‌ها را در بر می‌گیرد که به دلیل رشد و گسترش خارج از کنترل سلول‌های غیرطبیعی بدن ایجاد می‌شود و در صورت عدم کنترل رشد سلولی، منجر به مرگ فرد می‌شود.
آمار سرطان در جهان و ایران
آمارهای سازمان بهداشت جهانی که بخشی از آن در گزارش اخیر منتشر شده، نشان می‌دهد که سرطان ریه به عنوان شایع‌ترین سرطان در مردان شناخته شده که ۱۷ درصد موارد سرطانی را شامل می‌شود و موجب مرگ ۲۳ درصد مردان در سال ۲۰۰۸ شده است.
سرطان سینه نیز به عنوان شایع‌ترین نوع سرطان در زنان، چه در کشورهای توسعه‌یافته و چه کشورهای در حال توسعه است. این سرطان حدود ۲۳ درصد موارد سرطانی را شامل می‌شود و بالاترین نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان را در میان زنان سراسر دنیا به خود اختصاص داده است.
سرطان ریه، پروستات و روده شایع‌ترین نوع سرطان مردان در دنیا و سرطان سینه، روده و دهانه رحم انواع رایج سرطان زنان در دنیا به شمار می‌آیند.
بیشترین مرگ و میر ناشی از سرطان در سراسر دنیا در میان مردان پس از ریه، کبد و معده است و در زنان نیز پس از سرطان سینه، سرطان‌های ریه و روده اعلام شده است.
محمدرضا میر دبیر علمی «همایش انجمن سرطان ایران» در آبان سال جاری اعلام کرد که در حال حاضر سرطان معده در مردان، سرطان سینه در زنان و نیز سرطان مری مهم‌ترین انواع سرطان‌های رایج در ایران هستند که روز به روز افزایش می‌یابند.
دکتر محمدرضا مجدی، مدیر کل سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت در اسفند سال گذشته در همایش «سلامت مردان»، با استناد به آمار سال ۱۳۸۵، سرطان پوست در مردان را با نرخ تقریبا ۱۷درصد، به عنوان اولین سرطان معرفی کرد و به طور کلی میزان بروز سرطان در مردان را نسبت به زنان در ایران بیشتر دانست.
براساس آمار سال ۱۳۸۵، چهار نوع بعدی سرطان در مردان، سرطان معده، مثانه، پروستات و روده بزرگ هستند و سرطان سینه، ریه، روده، رحم، تخمدان و دستگاه لنفاوی نیز به ترتیب شایع‌ترین انواع سرطان در زنان محسوب می‌شوند.
نقش پیشگیری در کاهش یا افزایش برخی سرطان‌ها
در دهه گذشته در کشورهای درحال توسعه، سرطان دهانه رحم عامل اولیه مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان بود و حالا سرطان سینه جای آن را گرفته است.
اگرچه هم‌چنان سرطان ریه عامل اولیه مرگ و میر ناشی از سرطان مردان خواه در کشورهای توسعه يافته یا در حال توسعه است اما بروز این نوع سرطان در کشورهای توسعه یافته دیگر رتبه اول را ندارد.
در این کشورهای به دلیل کنترل مصرف دخانیت رتبه بروز سرطان ریه پس از سرطان پروستات، مقام دوم را دارد اما در کشورهای در حال توسعه هم چنان در میان مردان مقام رتبه اول را به خود اختصاص داده است.
یافته‌های جدید نشان می‌دهد که کاهش سرطان‌های معده و دهانه رحم در سال‌های گذشته در کشورهای توسعه یافته به دلیل بهبود بهداشت و کشف زودهنگام سرطان دهانه رحم با استفاده از آزمون تست دهانه رحم، «پاپ اسمیر» بوده است.
در سال ۲۰۰۸، بیش از ۷۰۰ هزار نفر به دلیل سرطان معده، نزدیک به همین تعداد به دلیل سرطان کبد و ۲۷۵ هزار نفر به دلیل سرطان دهانه رحم در دنیا جان خود را از دست داده‌اند.
هشتاد درصد این سه نوع سرطان که ۲۳ درصد مرگ و میر ناشی از سرطان را در دنیا تشکیل می‌دهند در کشورهای در حال توسعه بوده است.
از سوی دیگر، مدت زمان عمر بیماران سرطانی در کشورهای درحال توسعه به دلیل تشخیص دیرهنگام بیماری و محدودیت دستیابی به درمان مناسب و به موقع به مراتب کمتر است.
دکتر آتیس دبلیو براولی، مدیر پزشکی انجمن سرطان آمریکا می‌گوید که یک سوم همه مرگ و میر ناشی از سرطان در سراسر جهان در سال ۲۰۰۸ قابل اجتناب بوده است.
به نظر این کارشناس عوامل خطر قابل پیشگیری عبارت از سیگار، مصرف الکل، عفونت‌ها و عادات رژیم غذایی هستند.
علاوه بر پیشگیری از عوامل خطر، صدها هزار مرگ زود هنگام ناشی از سرطان می‌تواند به وسیله استفاده بهینه از تست‌های غربالگری برای سرطان سینه، دهانه رحم و روده بزرگ انجام شود.
همچنین حدود ۵۰ درصد سرطان کبد و ۷۰ درصد سرطان دهانه رحم از طریق واکسن قابل پیشگیری است و این امر در کشورهای توسعه‌یافته امکان‌پذیر است.
