دانشمندان سوئدی با مطالعه 90 سالهها دریافتند که شیوه زندگی افراد، بیشتر از عامل ژنتیک تعیینکننده مدت زمان عمر آنهاست.
یافتههای مطالعه انجام شده در دانشگاه گوتنبرگ در سوئد که در «مجله پزشکی داخلی» منتشر شده فرضیه پیشین را مبنی بر نقش اساسی عامل ژنتیک در این زمینه به چالش کشیده است.
در گذشته تصور میشد که افرادی که دارای والدینی هستند که عمر طولانی کردهاند بیشتر عمر میکنند.
پروفسور امریتوس لارس ویلهیلمسن براساس مطالعه مردان متولد 1913 ساکن شهر گوتنبرگ به نادرست بودن این تصور اشاره میکند و میگوید عامل وراثت نقش اساسی در این زمینه ندارد و شیوه زندگی، نقش مهمتری ایفا میکند.
بررسی مردان متولدشده در سال 1913 در شهر گوتنبرگ سوئد در یک مطالعه همهگیرشناسی در سال 1963 آغاز شد.
در آن زمان از یک سوم همه مردان پنجاهساله در شهر گوتنبرگ خواسته شد که برای یک معاینه عمومی در باره سلامتی قلبی – عروقی مراجعه کنند.
از آن زمان به بعد هر ده سال ، یک گروه جدید پنجاهسالهها به همین منظور فراخوانده شدند ضمن این که گروه قبلی نیز مجددا تحت معاینه عمومی قرار میگرفتند. این امر محققان را قادر ساخت تا رشد بیماری را در گروه سنی معین پیگیری کنند و مثلا بتوانند سلامت پنجاهسالهها را در سال 2003 با پنجاهسالههای سال 1963 مقایسه کنند.
از سال 2003 زنان هم وارد مطالعه شدهاند که نتایج آن در آینده روشن خواهد شد.
در طی چندین سال چند متغیر مانند شاخص توده بدنی، عادت سیگارکشیدن، میزان مصرف الکل و قهوه، ، میزان ورزش آنها در زمان بیکاری، میزان کلسترول و فشار خون مورد مطالعه قرار داشت.
ضمنا عملکرد ریهها، فشار خون و کلسترول، عکسبردای از قلب و ریه و حداکثر توان کاری افراد نیز اندازهگیری میشد.
برخی اطلاعات مربوط به والدین شرکتکنندگان مطالعه مانند سن آنها به هنگام مرگ نیز جمعآوری شد.
مردانی که در سال 1913 متولد شده بودند به هنگام 50، 54 ، 60، 67، 75، و 80 سالگی تحت معاینه قرار گرفتهبودند. از 855 مردی که از آغاز در این مطالعه شرکت داشتند، 111 نفر یعنی 13 درصد در سن 90 سالگی زنده بودند.
نتیجه تحقیق: شیوه سالمتر زندگی؛ عمر طولانیتر
یافتهها نشان داد که این 90 سالهها، در سن 50 سالگی سیگار نمیکشیدند، کمتر قهوه میخوردند، وضعیت اجتماعی – اقتصادی بهتری داشتند و کلسترول خونشان پایینتر بود.
محققان در بررسی کلی نتایج یافتند که نکشیدن سیگار، مصرف کمتر قهوه، پایین بودن کلسترول و داشتن هزینههای بالاتر محل سکونت در سن 50 سالگی (که نشان از وضعیت اقتصادی- اجتماعی بهتر افراد دارد) و توان بالای کاری، شانس زنده بودن افراد تا سن 90 سالگی را افزایش میدهد.
در مطالعات مختلف شاخص های متفاوتی برای تعیین وضعیت اجتماعی- اقتصادی افراد به کار میرود که در مطالعه حاضر این شاخص بر اساس هزینههای محل سکونت افراد تعیین شده است.
ویلهیلمسن میگوید اگرچه نقش بسیاری از عواملی که در این مطالعه شناسایی شده، پیشتر هم در ایجاد بیماری قلبی – عروقی مطرح شدهاند، اما در اینجا برای اولین بار نشان داده شده که این عوامل به طور کلی برای زنده ماندن و عمر طولانی انسان اهمیت دارند.
او بر این باور است که این تحقیق آشکارا نشان میدهد که انسان زمان مرگ و میر را از والدین خود «به ارث نمیبرد» بلکه خود فرد با انتخاب شیوه زندگی خود تصمیم میگیرد که چقدر عمر کند. به گفته ویلهیلمسن این یافته نه تنها برای خود فرد بلکه برای جامعه نیز «مثبت» است.
دادههای آماری این مطالعه، مواد لازم برای بسیاری از تحقیقات را در طی سالها فراهم کرده است.
یکی از نتایج جالب منتشر شده در سال 2008 روی این افراد زمانی بدست آمد که محققان توانستند نشان دهند که کاهش تعداد سیگاریها، در ترکیب با کاهش کلسترول و فشار خون در فاصله سالهای 1963 و 2003 احتمالا عامل کاهش حملات قلبی در این دوره 40 ساله بوده است.