نسخه آرشیو شده

پرنده خونین آزادی؛ پوسترهای انقلاب
یکی از پوسترهای انقلابی که پرنده آزادی را با بال و پر خونین نشان می‌دهد
از میان متن

  • با توجه به اعمال سلیقه های موجود و خط کشی های سیاسی پوسترهای انقلابی که در آنها نشانه هایی از این گروه هایی بعدها از سوی قدرت حاکم طرد شدند به چشم می خورد، هرگز اجازه انتشار و نمایش پیدا نکردند.
موضوع مرتبط

روشنک شهابی
شنبه ۲۲ بهمن ۱۳۹۰ - ۱۱:۴۷ | کد خبر: 60078

درجوش‌و خروش‌های پیش از انقلاب؛ طراحان گرافیک که گروهی از دانشجویان هنرهای زیبا بودند، پوسترهایی برای انقلاب خلق کردند و با بیان هنری، در حرکت های انقلابی شرکت کردند.

پوستر سیاسی آینه‌‌ای است که از شیوه بیان سیاسی هر ملت آرزوها، امیدها، ملاطفت و خشم‌هایش می‌گوید.

با روشنگری‌ها و تحولات فکری که دراواخر دوران قاجار شکل گرفت زمینه گسترش ارتباط با جهان خارج و انتشار روزنامه‌های متجدد در ایران فراهم شد و زمینه شکل گیری و ارائه گرافیک اجتماعی در قالب طراحی و کاریکاتور فراهم شد.تا دوره پلهوی دوم هرگز زمینه ارائه طراحی گرافیک در قالب پوستر فراهم نشد.

گزارش تصویری پوسترهای انقلاب

درجوش‌وخروش‌های پیش از انقلاب؛ طراحان گرافیک که گروهی از دانشجویان هنرهای زیبا همچون امیر اثباتی، اکبر اهری‌پور، محمد فرزین، عبدالرضا نیکو و قدیمی‌ترهای دانشکده آراپیک باغداساریان و نیکزاد نجومی و برادران شیشه گران بودند؛ پوسترهایی برای انقلاب، خلق کردند.

این گروه در فضایی آرمانی نام هیچ طراحی را بر پوسترها درج نمی‌کنند؛ فقط در پایین پوسترها آرمی کوچک از ترکیب یک مشت و یک ستاره به چشم می‌خورد.

هیچ یک از گروه‌ها و جریان‌های هنری و طراحان مستقل استمرار برادران شیشه‌گران را در خلق پوسترهای سیاسی ندارند. 40 پوستر حاصل تلاش چندساله کوروش، بهزاد و اسماعیل شیشه گران است.

به گفته کورش شیشه گران سفارش دهنده و اجرا کننده این پوسترها خود افراد بودند و تمام هزینه ها توسط خود سفارش دهنده تامین می شد.
چون هیچ چاپخانه‌ای حاضر به چاپ این پوسترها نمی‌شد، پوسترها را به شیوه چاپ سیلک‌اسکرین در کارگاهی در خیابان جمهوری- گلشن منتشر می‌کردند و سپس تعداد زیادی از پوسترها شبانه توسط خود طراح در خیابان های شهر نصب می شد.

تعدادی از پوسترها نیز با قیمت 10،15 و 20 ریال مقابل دانشگاه به فروش می رفت تا هزینه طراحی و انتشار طراح های دیگر فراهم شود.
با توجه به فضایی که در جامعه بوجود آمده بود و مردم تشنه دانستن بودند، خیلی زود پوسترها به فروش می رفتند.

با نزدیک شدن به ماه‌های پیروزی انقلاب، پوسترها را به صورت افست چاپ می شد ودیگر محدودیت تیراژ سیلک را نداشتند.
 
با پیروزی انقلاب طراحان پوستر همچنان به کارشان ادامه دادند، اما چون طراحان اولیه پوسترهای انقلاب شناخته شده بودند، دیگر در کمال آزادی نمی توانستند به کارشان ادامه بدهند.

کورش شیشه گران که معتقد به تعهد هنرمند در مقابل وقابع اجتماعی و سیاسی است،درباره طراحی های پوسترش در آن دوره می گوید: «آن زمان ما جوان بودیم و به راحتی به کارمان ادامه می دادیم، با این همه چندین بار خود من دستگیر شدم، اما در دوره فعلی شرایط کار برای ما که شیوه بیان و ارائه کارمان شناخته شده دشوار شده است . من اگر امروز پوستری طراحی کنم و بی سر و صدا به دست مردم برسانم، با یک نگاه مشخص می شود که کار من است.»

 بیشتر پوسترهای کورش شیشه گران با مضمون آزادی زندانیان سیاسی، آزادی و جعمه سیاه  شکل گرفته اند.

البته درکنار هنرمندان، تعدادی از مردم هم بدون شناخت شیوه های بیان هنری و به صورت ذوقی به خلق پوسترهای انقلابی می پرداختند.

اما پوسترهای برادران شیشه‌گران در مقایسه به سایر هنرمندانی که در سال های پیش از انقلاب به طراحی پوستر پرداختند، علی‌رغم رعایت کارکرد اصلی و انتقال سریع پیام، از تکنیک بالایی برخوردارند، و آرام‌آرام به الگویی برای طراحان نسل بعد در ساخت پوسترهای سیاسی تبدیل شدند.

با اینکه تاکنون چندین کتاب از پوسترهای انقلاب منتشر شده است، اما هنوز مجموعه کامل پوسترهای انقلاب منتشر نشده است.
با توجه به اعمال سلیقه های موجود و خط کشی های سیاسی و همراهی گروه های سیاسی مختلف در جریان انقلاب، که پس از انقلاب بیشتراین گروه ها از سوی قدرت حاکم طرد شدند، پوسترهایی که در آنها نشانه هایی از این گروه ها به چشم می خورد، هرگز اجازه انتشار پیدا نکردند.
این نگاه و ممیزی درنمایشگاه های پوستری که تاکنون به مناسبت پیروزی انقلاب 57 برپا شده اند، نیز حاکم بوده است.




 

این مطلب را به اشتراک بگذارید

آگهی