در این مجموعه از مطالب، مردمک سعی دارد به آن چه - ظاهرا - در حاشیه انقلاب سال ۵۷ رخ داد بپردازد؛ حاشیه‌ای که رفته‌رفته خاطره تاریخی مردم از آن را شکل داد و‌ گاه از حاشیه به خود متن آمد.

۲۱ بهمن ۱۳۵۷

ستون «حرف‌های مردم» آیندگان

نه شیلی، نه ویتنام

من احسان نراقی هستم. آقای لنگرودی نوشته بود: «ما دو راه داریم، یا شیلی
یا ویتنام». هر چند من به خوبی نظر ایشان را درباره تبهکاری امپریالیسم
آمریکا درک می‌کنم، ولی تنفر از آمریکا نباید ما را به سوی اسارت دیگری
سوق دهد. آزادگان و ملل زنده جهان امروز می‌کوشند که به هیچ یک از دو ابر
قدرت آمریکا و شوروی تسلیم نشوند. انقلاب ایران، یک انقلاب اصیل ملی بود،
یک عکس‌العمل دفاعی بود که ملت به کمک ذخیره و توان فرهنگی و دینی خود
برای مقابله با سلطه بیگانگان و هیئت حاکمه بیگانگان از خود نشان داد.
امروز نقش تاریخی رهبران روحانی و سیاسی و همه وطن‌پرستان ایران در این
است که با روشنی بتوانند ما را به یک سیستم حکومتی مستقل برسانند که نه
شیلی بشویم و نه ویتنام.

مسجد یا دانشکده؟

اسم‌ام زیبا است. روز چهارشنبه بنی‌صدر در دانشکده علوم‌اجتماعی و تعاون
سخنرانی داشت و هنگامی‌ که برای شنیدن سخنرانی او به دانشکده مراجعه کردم،
غرق تعجب شدم. زیرا مامورین انتظامات جای خانم‌ها را از آقایان جدا کرده
بودند و این فکر در من قوت گرفت که به مسجد آمده‌ام یا به دانشکده؟! فکر
نمی‌کنید مشت، نمونه خروار است؟

زورگویی

سیمین هستم. روز سه‌شنبه که از خیابان کریم‌خان زند عبور می‌کردم، چند
جوان خواستند که در تظاهرات به نفع بازرگان شرکت کنم ولی من که زیر بار
این زورگویی نرفتم، با توهین و فحاشی مواجه شدم.

رابطه بختیار با مکتب «کارتریسم»

اسم‌ام حداد است. آقای بختیار گفته است من از جمهوری اسلامی هیچ نمی‌دانم.
در جواب ایشان می‌گویم، این موضوع باعث تعجب نیست، چرا که شما از مکتب
«کارتریسم» دستور می‌گیرید.

برداشت از رفراندوم

اکرمی هستم. بار‌ها بدون توجه به ترکیب مردم، از راهپیمایی‌ها
برداشت‌های رفراندوم‌گونه شده است. سوال می‌کنم که در کدام رفراندوم
افراد کمتر از ۲۰ سال می‌توانند رای بدهند؟

تغییر نقش

اسم‌ام شهپر است. چرا بعضی از مجلات مثل بعضی از مردم نقش عوض کرده‌اند؟
آن‌ها یادشان رفته که تا چندی پیش روی جلد مجله‌شان عکس‌های سکسی فلان
هنرپیشه زینت می‌یافت و از مطالب داخل مجله هم چه عرض کنم!

جدایی دین از سیاست

طالب‌پور هستم. از قول من به آیات عظام بگویید، اهدافی که در برنامه‌های
شما هست، به‌طور کلی در برنامه‌های دولت بختیار انجام گردیده و می‌گیرد و
بهتر است شما راه‌ دین را ادامه دهید و سیاست را به دیگران محول کنید.

چه موقع به کارش می‌رسد؟

اسم‌ام جعفری است. این دکتر بختیار مرتبا در حال مصاحبه است، پس چه موقع به
کارش می‌رسد؟

اجحاف تاکسی‌تلفنی

من مشایخی هستم. در این اوضاع آشفته که همه مردم برای هر گونه اجحاف قیام
کرده‌اند، تاکسی تلفنی حداکثر بی‌احترامی و اجحاف را در حق مشتریان‌اش به
عمل می‌آورد. آن‌ها حداقل مبلغ پیش‌پرداخت را ۳۰۰ ریال می‌گیرند، بدون
این که کیلومتر شمار بزنند.

آن‌چه استبداد می‌خواهد

فریدون صدیقی هستم. عده زیادی از کسبه در وضع نامطلوبی قرار گرفته‌اند و
تعداد بیکاران را در ازدحام خیابان‌ها می‌توان تخمین زد. شایسته است تا
خروش تندآسای مردم باقی است و فقر به ناله بدل نشده است، رهبران فکری
اساسی بکنند وگرنه عصیان فروکش می‌کند و این‌‌ همان چیزی است که استبداد
واقعی می‌خواهد.

انتخاب نظام سیاسی

خواننده روزنامه‌تان هستم. آیت‌الله خمینی روی چه قانونی فرمان
نخست‌وزیری صادر کرده‌اند؟ هم‌چنین ایشان در فرمان‌اش تاکید کرده است
جهت انجام رفراندوم و رجوع به آرای عمومی ملت درباره تغییر نظام سیاسی
کشور به جمهوری اسلامی! سوال من این است، اگر واقعا رفراندومی هست، ایشان
نباید تاکید بر جمهوری اسلامی داشته باشد. رفراندوم یعنی آزادی انتخاب
نظام سیاسی.

باید فرصت داد

من ع، لویزه هستم. اکنون ملت ایران به پا خاسته و آزادی می‌خواهند.
بیایید قدری فکر کنیم که چگونه می‌توان آزادی مطلق را به دست آورد و به
یاد بیاوریم دولت‌های گذشته چه به روز ملت آوردند تا وضع میهن و ملت نجیب
ایران به این جا کشیده شده است. به اعتقاد من بختیار از آغاز زمام‌داری
تاکنون تقریبا نشان‏ داده که علاقه‌مند است اصلاحاتی انجام دهد، لذا با عجله
نباید قضاوت کرد، بلکه بایستی فرصت داده شود.

حرف اهل تسنن

اسم من میهن است، از سنندج تلفن می‌زنم. مردم شهرستان سنندج برای آن‌ چه
که آیت‌الله خمینی گفته است، مبارزه کردند و دیدیم که در این شهرستان چه
کشتاری روی داد. ولی بعضی شعار‌ها ما «سنی‌ها» را ناراحت می‌کند. از جمله
می‌گویند: آیت‌الله خمینی رهبر بزرگ شیعیان است، در حالی که اگر بگویند
آیت‌الله خمینی رهبر مسلمانان است، ما اهل تسنن هرگز ناراحت نخواهیم شد.

ستون «کیهان و شما»

چاپ دوباره عکس دیدار افسران ارتش با آیت‌الله خمینی که این بار آیت‌الله خمینی نیز این دیدار را تایید کرد

پیوند سرنوشت ما و شما

گروهی از یهودیان ایران - با توجه به مصاحبه ساختگی شخصی به نام سیمانتوف
به عنوان نماینده یهودیان ایران با رادیو اسرائیل و انتشار این خبر که
گویا یهودیان از ترس در خانه‌های خود مخفی شده‌اند و دسته‌جمعی قصد فرار
دارند، ما اعلام می‌کنیم که هدف دستگاه‌های تبلیغاتی اسرائیل جدا کردن
یهودیان از مبارزات مردم ایران است، در حالی که یهودیان ایران با نهضت ملت
ایران پیوند ناگسستنی دارند.

آقای بختیار! روغن ریخته را نذر امام‌زاده می‌کنید؟

فهیمه رستگار، شیراز - آقای بختیار چون کسی را پیدا نکرد تا با او همکاری
کند، یک کابینه ناقص ترتیب داد و حالا برای پر کردن کابینه‌اش می‌گوید
افراد برگزیده انقلاب مردم را به همکاری می‌پذیرد. پس از این همه شهید
مردم بیایند و با بختیار همکاری کنند؟! زهی خوش‌خیالی و خودخواهی.

آمریکایی‌ها بدرفتاری می‌کنند

حمید الهی - دانشجویان ایرانی در ایالت تگزاس آمریکا از هر نظر تحت فشار
دانشگاه‌ها و مقام‌های آمریکایی هستند و با آن‌ها به شدت بدرفتاری
می‌شود. توجه مقام‌ها و سفیر ایران را به این موضوع جلب می‌کنیم.

اعلام همبستگی با حکومت اسلامی

مهندس ابوطالب روحانی و غلام‌عباس انوشه - در این زمان که ملت مبارز و
حق‌طلب ایران بار دیگر با رهبری امام خمینی در برابر غول استبداد و فساد
قدعلم کرده و ما اهالی لیسار و خطبه‌سرا و حومه نیز دوش به دوش برادران
و خواهران مجاهد و فدایی تا رسیدن به هدف نهایی دست از مبارزه بر نخواهیم
داشت و دولت بختیار را غیرقانونی می‌‌دانیم.

خارج‌کنندگان ارز چه به سرشان آمد؟

فهیمه هوشمند - روزهایی بود که سر و صدای زیادی پیرامون لیست
خارج‌کنندگان ارز که از سوی بانک‌ ملی منتشر شده بود، بر پا شده بود. برخی
از دولت‌ها آن را تکذیب کردند و سازمان‌های قضائی بر آن صحه گذاشتند. اما
دولت هیچ اظهارنظری پیرامون آن نکرد و گویا قصد دارد با سکوت خود قضیه را
به ورطه فراموشی بیندازد. اگر آقای بختیار قصد مجازات فاسدان را دارد،
خرج‌کنندگان ارز را پای میز حساب و کتاب بکشد و پول ملت را از حلقوم
گشادشان بیرون بکشد.

سود صاحبان بیمه

محمد توسلی - اعتصاب شرکت‌های بیمه اتومبیل فقط و فقط به سود صاحبان
سرمایه‌دار این شرکت‌ها است. چون مردمی که خسارت می‌بینند، به علت
تعطیل‌بودن این شرکت‌ها نمی‌توانند خسارت خود را از آن‌ها بگیرند، در حالی
که قبلا پول بیمه خود را داده‌اند. به این دلیل توصیه می‌کنم کارکنان این
شرکت‌ها حتی اگر لازم است، مانند بانک‌ها هفته‌ای سه‌روز کار کنند، چرا که
این کار واقعا به سود مردم است.

در بحث تلویزیونی شرکت کنند

بهتر است آقایان خمینی و بختیار در یک بحث تلویزیونی مشترک شرکت کنند و
برنامه‌های خود را برای مردم تشریح نمایند. (امضا محفوظ)

کار دیگری به ما بدهید

من یک مشروب‌فروش هستم که مغازه و مشروب‌هایم را آتش‌زده و به تاراج
بردند. می‌خواستم از آقایان روحانیون تقاضا کنم پیش از صدور فتوای
غیرقانونی‌بودن کار ما، کار دیگری به ما بدهند که زندگی و عائله‌مان را
تامین کنیم. (امضا محفوظ)