سحابی یک ملی مذهبی بود . نه یک کلمه کم نه یک کلمه زیاد . اینرا از این  جهت میگویم که احساس میکنم عده ای به سبک و سیاق معمول در فرهنگ سیاسی ما دست بکار شده اند تا در غیاب او مثل همیشه اول چهره ای قلابی  به دلخواه خود از او ترسیم کنند بعد شخصیت والای او ( سیاستمدار اخلاق گرا و ایران محور ) را به نفع خود مصادره کنند یا موجب دشمنی عده ای دیگر با او شوند .
این افراد طبق معمول در زمان حیات فرد او را سانسور میکنند ، بایکوت میکنند ، از دوستی و روابط و گفت و گو های خصوصی خود با او هیچ نمی گویند ، اما به محضی که طرف درگذشت و دستش کوتاه شد با کیسه خاطرات از پیش ساخته خود می آیند بیرون و جنجال تا چهره او را دگر گون نشان دهند برای اغراض سیاسی .
سحابی یک ملی مذهبی بود ، نگرانیش ایران بود . مذهبی بود اما مذهبش به اتاق خواب مردم سرک نمی کشید ، دهان کسی را نمی بویید ، مغز ها ی دگر اندیشان را نمی شکافت تا ببیند درون آنها فسادی هست ، سندی از ربطه با دشمن فرضی ، .... دنبال سند سازی برای این و ان نبود ، چماقدار و سرهنگ و روز نامه نویس و بلاگر خمپاره انداز و پنجه بوکس بزن  نداشت ، به هیچ کس در حیاتش حمله نکرد ، .....
سوسیال دموکرات نبود ، چرا که سوسیال دموکرات ها یا سوسیالیست روسی هستند ( فروش ایران به روسیه و دشمنی کور با امریکا  ) یا دموکرات آمریکایی ( هوادار حمله امریکا به ایران برای تغییر حکومت ) . طرفدار محرومین بود ، با غارت بین المللی و روابط نا عادلانه در تجارت خارجی مخالف بود اما هوادار حکومت طبقه کارگر یا راه رشد غیر سرمایه داری شبیه سوریه ، کوبا ، بلاروس ، .... نبود . اگر میگفت جنس ایرانی بخریم ، از صنعت  داخلی حمایت میکرد انهم به اندازه ای بود که هر کسی که مملکتش را دوست داشته باشد میخواهد . حتا اوباما ( buy american ). اما هرگز کشورش را ، برای غارت نفت و گاز و خزر و صنایع اتمی و نظامی و هوایی و کفش و سنگ  قبر  و تسبیح  به روس ها و چینی ها نمیفروخت . هوادار فروش  ۵۰ - ۵۰  منافع ایران به هیچ کشوری نبود ، چه انگلیس چه شوروی چه امریکا . چون مصدقی بود .
روشنفکر دینی نبود اما ملی مذهبی و نو اندیش دینی بود . از مذهبی بودن خود خجالت نمیکشید . به مذهب اش برای خوش آیند مارکسیست ها حمله نمیکرد . اما از مذهب هم کلاهی برای  منافع خویش یا تصاحب قدرت یا نابودی دگر اندیشان یا سلطه بر مردم کشو رش یا انواع سوه استفاده های شخصی نساخته بود . او دکاندار مذهبی نبود . مذهب او ۱۰ درصد احکام بود و ۹۰ درصد اخلاق و فرهنگ .  ناسیونالیست بود اما ملی گرائیش در جهت سرکوب اقوام ایرانی برای یک قوم مشخص نبود .
به همین دلیل است که شاگرد مکتب او شهید صلح جویی (هاله) به وقت جوک گفتن  همیشه با “یه ملی مذهبیه بود ” شروع میکرد نه فلان قوم ایرانی .
به حاکمیت هیچ طبقه ای ( روحانیو ن ، کارگران  ، روشنفکران ، مذهبیون ، اته ایست ها ، مارکسیست ها ، سکولاریست ها ، ....) اعتقادی نداشت .
اینکه دولت باید فقط در دست سکولار ها باشد یا ضد مذهبی ها یا هواداران جمهوری یا سلطنت یا مذهبی ها یا ..... با اندیشه راهنمای او ( ملی مذهبی ) ناسازگار بود .
اینها همه در گفتار و سخنان خود او وجود دارند .

آنها که در عصر اینترنت فکر میکنند مثل زمان استالین و مائو  یا بازمانده های ضد اینترنت آنها  ( کاسترو و کم جنگ ایل ) میتوانند به او دروغ ببندند بسی خیال خام در سر دارند .
سحابی پیرو اعتدال بود .میانه روی در همه زمانها و مکانها .
چه خوب گفت بنی صدر در قدردانی از او : که او عمری برای استقلال و آزادی ایران مبارزه کرد . و اگر چه روش او همواره با بنیصدر یکسان نبود اما بنی صدر به خود اجازه نداد که در قدردانی از هدف او و استقامتی که در رسیدن به ان هدف نشان داد و هزینه سنگینی که پرداخت لحظه ای تامل کند .
اینجاست که افرادی مثل مصدق و بازرگان و  بنی صدر و سحابی  و یزدی یک سر و گردن از دیگر سیاستمداران این سرزمین بلندتر مینمایند به وقت  رواداری و ستایش از محسنات رقیب آنگونه که هست .
چه تنگ نظر بودند آنانکه سکوت کردند و همراه جنایت کاران شدن را به هم دردی با این خانواده مظلوم ترجیح دادند .