جبهه متحد اصولگرایان با چه زمینهای شکل گرفت؟ برای چه شکل گرفت؟ و چه نقشی در انتخابات مجلس نهم دارد؟
انتخابات مجلس پس از ۹ دوره به جای نخست بازگشته است. چند دورهای است که مدیریت رقابتهای انتخاباتی از دست روحانیت خارج شده و روحانیت میخواهد به متن بازگردد، نه اینکه در کنار باشد و نصیحت کند.
در مجالس اول و دوم جمهوری اسلامی، مدیریت نیروهای «خط امام» درانتخابات برعهده جامعه روحانیت مبارز بود و پس از تشکیل مجمع روحانیون مبارز مدیریت نیروهای مشهور به راست برعهده این تشکل قرار داشت. درانتخابات مجلس هفتم و هشتم روحانیون سیاسی درمدیریت اصولگرایان به حاشیه رفتند و انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۴ نیز تیرخلاصی بر جامعه روحانیت مبارز بود.
یک سال و نیم پیش از انتخابات مجلس نهم گویا روحانیت مبارز شرایط را برای بازگشت خود مساعد دید و به همراه جامعه مدرسین حوزه علیمه قم که با یکدیگر مشهور به جامعتین میشدند نشستهایی را برگزار کرد. بعد از این جلسات کمیتههایی تشکیل شد و این بار به جای الگوی ۵+۶ جبهه متحد اصولگرایان در انتخابات مجلس هشتم گروه ۷+۸ جایگزین شد.
دراین نشستها اصولگرایان دیگر نیز همراه شدند تا جبهه متحد اصولگرایی به مدیریت محمدرضا مهدوی کنی شکل گرفت. به پای میثاق نامه جبهه متحد اصولگرایی امضای مهدوی کنی و محمد یزدی نشسته است اما چهرههای حوزوی دیگری چون حسینی بوشهری رئیس حوزه علمیه قم، عباس کعبی عضوسابق شورای نگهبان، محمد رضا تقوی رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه ومحمد حسن ابوترابی نایب رئیس مجلس نیز از جمله گردانندگان این گروه شدند.
چهرههای اولیه جبهه متحد هم از اصولگرایان سنتی بودند. علی اکبر ولایتی، سخنگوی جبهه متحد اصولگرایان، به مانند برخی از اصولگرایان سنتی دیگر که پس از دولت احمدینژاد چندان حضورموثری درفضای سیاسی کشور نداشت درقامتی جدید وارد مدیریت انتخابات شد. منوچهر متکی دبیر اجرایی جبهه متحد اصولگرایان نیز به مانند ولایتی از چهرههای اصولگرا درحوزه سیاست خارجی است و زخم خورده از دولت احمدینژاد.
جبهه متحد البته چهرههایی هم دارد که با اصولگرایان سنتی همخوانی چندانی ندارند. علیرضا زاکانی، رئیس ستاد انتخابات جبهه متحد اصولگرایان، دربسیاری از موارد اختلافات عدیدهای با برخی اصولگرایان سنتی نظیر حزب موتلفه اسلامی داشته است. غلامعلی حداد عادل، عضو شورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایان، هرچند درتقسیم بندیها ممکن است اصولگری سنتی شناخته شود اما درمواضع خود نه سابقه اصولگرایان سنتی را دارد و نه استقلال آنان را. حبیب الله عسگراولادی دبیر کل سابق حزب موتلفه اسلامی و محمدرضا باهنر دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین دیگر اعضای این شاخص جبهه متحداند.
جبهه متحد اصولگرایی البته به جز اصولگرایان سنتی توانست برخی از گروههای دیگر اصولگرا را با خود همراه کند. براساس خبرهایی که درسایتهای اصولگرا منتشر شده دراین جبهه حسین فدایی، به عنوان نماینده جمعیت ایثارگران مهدی خاموشی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و کاظم جلالی به عنوان نمایندگان قالیباف و لاریجانی جای گرفتند. برای حامیان احمدینژاد هم البته دو صندلی خالی گذاشته شد و همچنان خالی است چرا که جبهه پایداری به مدیریت محمدتقی مصباح یزدی ازهمان ابتدا راه خود را از این جبهه جدا کرد و مخالفت خود را لاپوشانی هم نمیکند، حتی ابایی هم ندارد از بولتن ۸۰ صفحهای علیه مهدوی کنی تلویحا حمایت کند.
تا اینجای کار جبهه متحد خود را برآیند مجموعه اصولگرایان به جز جبهه پایداری میدانست اما کار که به فهرست کشید ریزشها از شماره خارج شد. فهرست جبهه متحد حکایت از آن داشت که دراین جبهه هم اصولگرایان سنتی به حاشیه رفتهاند و اصولگرایان افراطی قدرت یافتهاند به گونهای که سایت بازتاب نزدیک به اصولگریان نوشت که دراین فهرست سهم اصولگرایان سنتی کمتر و سهم اصولگرایان افراطی بیشتر شده است.
حذف نام علی مطهری، حمیدرضا کاتوزیان و علی عباسپور نشان داد فرع انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ بر اصل چیره شده است خصوصا اینکه مشهور شد بدگوییهای غلامعلی حداد عادل درجلسه تصمیم گیری بیتاثیر درحذف مطهری نبوده است.
ساکتین فتنه لقبی بود که جبهه پایداری برای جبهه متحد اصولگرایی ساخته بود و کنایه از رفتار برخی چهرههای اصولگرا درانتخابات سال ۸۸ داشت. این عنوان اما درخود جبهه متحد هم ابزاری برای حذف اصولگرایانی چون علی مطهری شد.
واکنشها به فهرست جبهه متحد تصمیم روحانیت برای حضور درمتن را هم دچار خدشه کرد چرا که روحانیون برای وجهه خود هم که شده بود مسئولیت فهرست را برعهده نگرفتند و محمد حسن ابوترابی به علی مطهری پیغام برد که محمدرضا مهدوی کنی از حذف او متاسف است.
فروپاشی مدیریت جبهه متحد که با حذف علی مطهری آغاز شده بود با حذف شهاب الدین صدر نایب رئیس مجلس هشتم، حسین نجابت سخنگوی فراکسیون اصولگرایان مجلس و حسن غفوری فرد تکمیل شد. چرا که پس از حذف این چهرهها چندین فهرست اصولگرا سربرآورد.
انتخاب سرفهرست جبهه متحد اما حکایتی غریبتر داشت. پس ازآنکه برخی سایتها خبر دادند غلامعلی حداد عادل رئیس مجلس هفتم سرفهرست جبهه متحد است تحلیل سایتها حداد عادل را رئیس مورد حمایت جبهه متحد برای مجلس آینده معرفی کرد. این تحلیلها گویا چندان برای جبهه متحد خوشایند نبود چرا که علی لاریجانی میتوانست کاندیدای مراجع تقلید و جامعه مدرسین باشد پس درنهایت این جبهه حداد عادل و ابوترابیفرد را به عنوان سرفهرست معرفی کرد.
جبهه متحد اصولگرایی هرچند که میانه چندانی با احمدینژاد ندارد اما همچنان حاضر نیست در میدان انتقاد علنی از احمدینژاد وارد شود چرا که شاید همچنان او را مستظهر به حمایت رهبری میداند. جبهه متحد هر چند که نزدیکان و حامیان گذشته آیت الله خامنهای را درخود جای داده است اما چهرههای شاخص آن درفدایی رهبر بودن از یکدیگر سبقت نمیگیرند و چهرههای جوانتر در این رقابت میدان دارند.
جبهه متحد در غیاب اصلاحطلبان، نتوانست مانع از چندپارگی اصولگرایان شود و تجربه بازگشت روحانیت به صحنه مدیریت اصولگرایی نیز گویا فعلا نیمه کاره مانده است چرا که پس از انتشار فهرست جبهه متحد دیگر نشانی از مهدوی کنی و دیگر روحانیون اصولگرا نیست. کار به تبلیغات که بکشد جوانترها بیشتر میدان دار خواهند بود و شاید این بازگشت نصفه و نیمه روحانیت نیز به بازگشت ناکام تبدیل شود.