محمد خاتمی، دوشنبه، ۱۵ اسفندماه سه روز پس از انتخابات مجلس نهم که او بر خلاف انتظار در آن شرکت کرد، این اقدام خود را برخاسته از منش و بینش سیاسی و فکریاش عنوان کرد.
او در توضیح کوتاهی که در وبسایت رسمیاش منتشر شده، «مصالح بزرگتر کشور و اصلاحات» را مقدم بر ملاحظات شخصی و اقتضائات خاص خود دانسته است.
رئیس بنیاد باران درباره این حضور نوشته است: من از موضع اصلاحات و در جهت نگاهداشت روزنههای اصلاحطلبی که آن را مهمترین و بلکه تنها راه سربلندی کشور و دستیابی به آرمانهای اصیل انقلاب و تأمین حقوق مردم و مصالح ملت میدانم و نیز برای دفع مخاطرات و تهدیدهای درونی و بیرونی اقدام کردهام.
او هدف ممکن و مطلوب خود را بازگرداندن امور به موقعیتی که در آن مصلحت کشور و خواستهای اساسی و تاریخی مردم اصل قرار گیرد، اعلام کرده است.
آقای خاتمی همچنین تاکید کرده که تعیین استراتژی عدم معرفی نامزد و ارائه لیست هیچگاه به معنی تحریم انتخابات نبوده است.
در این نوشته کوتاه آمده است: میبایست این امر را در عمل اثبات کنیم تا با گرفتن هرگونه بهانهای از بدخواهان روزنهای برای امکان مفاهمه بیشتر با تکیه بر حقوق و مصلحت مردم و پیشرفت واقعی کشور باز شود.
محمد خاتمی در ابتدای این نوشته یادآور شده است که انتظار ندارد همه از توضیحاتاش قانع شوند، به ویژه به زعم او، «محدودیت در اطلاعرسانی» فضایی را از هر طرف ایجاد کرده که هم توقعاتی خارج از امکانات و مصلحت مطرح میشود و هم تبیین کامل آسان نیست.
رئیسجمهوری پیشین ایران در عین حال وجود ابهام و پرسش را در فضای عمومی بهویژه برای آنها که در این سالها متحمل مشکلات و محدودیتهای گوناگون و هزینههای سنگین شدهاند، طبیعی قلمداد کرده است.
رئیسجمهوری پیشین ایران که یکی از رهبران مخالفان دولت ایران محسوب میشود، براساس «راهبرد اصلاحطلبانه به آشتی ملی و بازگشت به آرمانهای اصیل انقلاب و قانون اساسی و ایجاد فضای همدلی و مشارکت همگان» از همه دعوت کرده و میکند و انتظار داشته و دارد که با «اسیر نماندن در گذشته و با نگاه به آینده» روند تازهای را در کشور آغاز کنند.
حضور محمد خاتمی پای صندوق رای، چنان هواداران او و مخالفان حکومت را متعجب کرد که در ابتدا، خبر رای دادن او را «جعلی» خواندند، اما پس از تائید خبر توسط نزدیکان آقای خاتمی، انتقادها از او شدت گرفت.
این موضوع همچنین واکنشهای زیادی را در جامعه مجازی برانگیخت و در همین مدت کوتاه، نوشتهها و تحلیلهای زیادی در مورد رفتار آقای خاتمی منتشر شده است.
اولین بار خبرگزاری فارس خبر حضور آقای خاتمی پای صندوق رای در دماوند را منتشر کرد که رسانههای مخالف دولت، این خبر را تکذیب کردند. اما پس از آنکه یکی از نزدیکان او در گفت و گو با بی.بی.سی فارسی رای دادن رئیسجمهور پیشین ایران را تایید کرد، انتقادات شدیدی متوجه او شد.
محمد خاتمی از یک سال و چند ماه پیش شروطی را برای شرکت اصلاح طلبان در انتخابات مجلس نهم مطرح کرد که با واکنش تند حاکمیت مواجه شد.
آزادی زندانیان و ایجاد فضای آزاد برای همه احزاب و گروهها از شروطی بود که آقای خاتمی تحقق آنها را لازمه حضور اصلاحطلبان در انتخابات مجلس نهم اعلام کرد.
میرحسین موسوی و مهدی کروبی، دو کاندیدای معترض به نتیجه انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ که بیش از یک سال است در حبس خانگی هستند نیز پیش از این شروط آقای خاتمی را تایید کردند.
اما هیچکدام از این شرایط پذیرفته نشد و اصلاحطلبان خارج از کشور اعلام کردند که انتخابات مجلس نهم را تحریم میکنند و اصلاحطلبان داخل ایران نیز گفتند که در انتخابات شرکت نمیکنند. تنها گروهی از اعضای فراکسیون اقلیت مجلس به صورت مستقل در انتخابات شرکت کردند که اکثرشان هم شکست خوردند.
با این شرایط حضور محمد خاتمی پای صندوقهای رای برای تحریمکنندگان انتخابات، حیرتآور بود. دفتر رئیسجمهوری پیشین ایران روز شنبه در چند خط که در وبسایت آقای خاتمی منتشر، وعده داده بود که به زودی دلایل خود برای این اقدام را اعلام میکند.