وجود شبکههای واسطه در جمعآوری زبالههای شهر تهران سبب کسب درآمدهای میلیونی آنها شده است. شهرداری نیز وزارت کار را مسئول آن میداند.
شهرداری تهران بهعنوان مسئول بازیافت زبالههای شهری، اذعان دارد که در تفکیک و بازیافت زباله از استانداردهای بینالمللی عقب است و فرهنگ جامعه نیز در این زمینه به رشدیافتگی لازم نرسیده است.
گزارشها نشان میدهد که کسانی از محل جمعآوری زباله، ماهانه در حدود 200 هزار تومان درآمد دارند، اما واسطههای میانی و اصلی این کار که در ماه بیش از 15 میلیون تومان کاسب میشوند، بدون هیچگونه کنترلی از سوی نیروی انتظامی و شهرداری همچنان به این کار ادامه میدهند.
مسئولان شهرداری میگویند، وقتی شهروندان کار تفکیک زباله از مبدا را در منازل خود انجام ندهند، زبالهدزدها را به منفعت رسانده و روزی آنها را تامین میکنند.
از سوی دیگر با وجودی که در شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهرداری، بخشی به نام «ساماندهی مشاغل سیار» وجود دارد اما هنوز در این زمینه اقدامی صورت نگرفته و جمعکنندگان غیرقانونی زباله در سطح شهر و در کنار مخازن زباله و جویها مشغول کار هستند.
برخی کارشناسان توصیه میکنند در شرایطی که اقدام غیرقانونی جمعکنندگان زباله به نفع شهردای است، شهرداری این مشاغل را با دادن لباس مشخص به این افراد و رسیدگیهای بهداشتی ساماندهی کند تا بدمنظره بودن و آلودگیهای این کار نیز برطرف شود.
شهرداری پیشتر وعدههایی برای استفاده از نیروی کار جمعکنندگان زباله در شهرداری و بخش خدمات شهری داده بود، اما قائم مقام خدمات شهری شهرداری تهران این اقدام را رد کرده و تاکید میکند که اشتغال زبالهدزدها به شهرداری ارتباطی ندارد و متولی این موضوع وزارت کار است.
بازیافت زبالههای الکترونیک، هدفمند میشود
سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری دفتر الکترونیک وزارت صنایع و معادن، پیشنویس طرح بازیافت زبالههای الکترونیک را تهیه کردند.
این طرح به دلیل اهمیت و ارزش زبالههای الکترونیک و خطرهای دفع غیرعلمی و غیرکارشناسی این زبالهها برای محیط زیست، تهیه شده است.
گفته میشود اگر بسیاری از قطعات دستگاههای رایانهای بهصورت درست و کارشناسانه دفع نشوند، با تشعشعاتی که از خود بروز میدهند سلامتی انسانها را با خطر جدی روبهرو میکنند.
با توجه به اینکه تشعشعات قطعات رایانهای تاثیرات خطرناک و مخرب ژنتیکی بر بدن انسانها گذاشته و علاوه بر آسیب رساندن به اندامهای داخلی بدن، موجب متولد شدن کودکان ناقص الخلقه نیز میشود، بهترین راهکار بازیافت این زبالهها است.
مسئولان به مردم توصیه میکنند در شرایطی که هنوز راهکار درستی برای دفع و بازیافت زبالههای الکترونیک وجود ندارد، بهتر است این پسماندها را تا زمان یافتن راهحل مناسب که خیلی دور نیست، در منازل خود نگهداری کنند و دور نریزند.
آنها میگویند خطر نگهداری این زبالهها در حجم کم در منازل، به اندازهای نیست که خطرساز باشد.
رییس کمیسیون سختافزار نظام صنفی رایانهای اعلام کرده است که در ایران بیش از چهار میلیون رایانه از دور خارج شده وجود دارد، اما سازمان بازیافت و محیط زیست هیچ برنامهای برای جمعآوری و بازیافت زبالههای الکترونیکی ندارند.
گفته میشود هر رایانه رومیزی دارای 32 درصد پلاستیک، نزدیک به هفت درصد سرب، 41 درصد آلومینیوم و مقداری طلا، نقره و آهن و همچنین مقادیری فلزات سنگین و خطرناک مانند کادمیوم، جیوه و آرسنیک است.
کارشناسان میگویند، بازیافت چهار میلیون رایانه به جداسازی حجم عظیمی از عناصر ارزشمند و عناصر خطرناک خواهد انجامید که میتواند علاوه بر صرفه اقتصادی، جلوی خطرات زیستمحیطی را نیز بگیرد، اما دفن یا سوزاندن این زبالهها سبب ورود عناصر سنگین به آبهای زیرزمینی و گازهای سمی به محیط زیست میشود.