از 22 تالاب ثبت شده ایران در کنوانسیون جهانی رامسر، هفت تالاب در معرض تغییرات شدید اکولوژیکی بوده و به همین دلیل در فهرست «مونترو» رامسر قرار گرفتهاند.
چهاردهم بهمن، روز جهانی تالابهاست. امروز اعلام شد که ایران بیشترین تالابهای دارای تغییرات شدید اکولوژیک را در جهان داراست.
هماکنون هفت تالاب در ایران در وضعیت بحرانی و رو به نابودی هستند. هرچند که گفته میشود امسال دولت بیش از 480 میلیارد تومان اعتبار برای خسارت خشکسالی هزینه کرده است.
به گزارش ایسنا، ایران به عنوان بنیانگذار کنوانسیون رامسر (کنوانسیون حفاظت از تالابهای جهان)، از لحاظ تعداد تالابهای ثبتشده در این کنوانسیون از میان 158 کشور جهان در مقام 19 است که در این فهرست بیشترین تالابهای ثبتشده به ترتیب متعلق به انگلیس، مکزیک و استرالیا است.
در ایران بیش از 84 تالاب با اهمیت بینالمللی شناسایی شده است که از بین آنها تا کنون 33 تالاب در 22 عنوان با مساحت یک میلیون و 481 هزار و 147 هکتار در کنوانسیون رامسر ثبت شدهاند.
از 22 تالاب ثبت شده ایران در این کنوانسیون، هفت تالاب «شورگل، یادگارلو و درگه سنگی»، «مجموعه تالاب انزلی»، «آلاگل، آلماگل و آجیگل»، «شادگان، خورالامیه و خورموسی»، «نیریز و کمیجان»، «انتهای جنوبی هامون پوزک» و «هامون صابری و هامون هیرمند» در معرض تغییرات شدید اکولوژیکی بوده و به همین دلیل در فهرست «مونترو» رامسر قرار گرفتهاند.
کنوانسیون جهانی حفاظت از تالابهای جهان 13 بهمن ماه 1349 در رامسر امضا شد.
تالابها را محیطهای میگویند که به لحاظ شکلی میان خشکی و دریا (دریاچه) قرار دارند، یعنی گاهی پرآب هستند و گاه نه. آنها از منابع آبی چون رود و رودخانه سیراب میشوند.
هرچند خشکسالی سبب نابودی تالابها میشود، اما برخی فعالیتهای عمرانی و نادیده گرفتن استانداردهای زیستمحیطی میتواند ضربههای جبرانناپذیری را به تالابها و باتلاقها وارد کند. به عنوان نمونه احداث سدها، راه و جاده سازی در مسیر رودها و کناره تالابها همگی مسبب خشک شدن تدریجی تالابها هستند.
پریشانی تالاب پریشان
سرانجام دادستان کل کشور دستور پیگیری علت تخریب تالاب پریشان را صادر کرد. دری نجفآبادی از مسئولان سازمان محیط زیست خواسته است متخلفان را شناسایی کنند.
از چند هفته پیش جادهسازی و پیاده کردن آسفالت در جوار آبهای پریشان در استان فارس، سبب نابودی روز به روز این دریاچه شده بود.
دریاچه پریشان یکی از زیباترین دریاچههای آب شیرین ایران است که به نامهای مور، پریشان، شور، کازرون، یون، موز، توز، پریشم، فزشویه، و فامور نیز شناخته میشود.
گفته میشود آتش زدن نیزارها و ورود ماشینهای سنگین راهسازی در دریاچه پریشان نشان میدهد که راهسازان هیچ توجهی به موقعیت زیستمحیطی این دریاچه نداشتهاند.
هامون از دست رفته
هامون از سال 1354 به عنوان تالاب بینالمللی معرفی شد. منبع اصلی تغذیه تالابهای هامون رودخانه هیرمند است که از کوههای افغاستان سرچشمه میگیرد.
هماکنون 95 درصد از مجموعه تالابهای هامون (پوزک، صابری و هیرمند) با وسعت 293 هزار هکتار خشک شده است.
باتلاق گاوخونی
خشکسالی، کاهش آب ورودی به تالاب از زایندهرود، صید غیرمجاز، گرمای شدید هوا باعث نقصان پوشش گیاهی، جانوری و اکوسیستم منطقه تالاب گاوخونی شده است.
از سال گذشته تا کنون، کارشناسان در پی آن هستند که میزان آب ورودی زایندهرود را به گاوخونی در فصول مختلف اندازهگیری کنند.
ارومیه؛ دریاچه یا زمین شور
تابستان گذشته اعلام شد که سطح آب دریاچه ارومیه شش متر پایین رفته است و برخی زمینهای اطراف دریاچه به شورهزار تبدیل شده است. هفت سال هم میشود که از اعلام بحران زیستمحیطی تالاب ارومیه میگذرد.
دریاچه ارومیه، دومین دریاچه آب شور و بیستمین دریاچه بزرگ جهان است.
پیوستن جزایر نهگانه به خشکی و افزایش شوری آب دریاچه ارومیه به کاهش تعداد آرتمیا به عنوان تنها موجود آبزی پارک ملی دریاچه ارومیه انجامیده و زیست و زادآوری موجودات زنده بهویژه پرندگان را با تهدید مواجه کرده است.