اقدام مغرب برای قطع روابط با ایران نشان دهنده نگرانی حکومتهای عرب محافظهکار از تحولات سریع در خاورمیانه است.
دولت مغرب ظاهرا دلیل اقدام ناگهانی خود را، مواضع ایران درباره بحرین و تلاش برای ترویج مذهب شیعه در این کشور آفریقایی اعلام کرده است.
این در حالی است که ایران و بحرین چالش ایجاد شده در روابط دو جانبه را پایان یافته میدانند و رباط هم دلیل روشنی درباره تحریک مذهبی توسط سفارت ایران در مغرب ارائه نکرده است.
با این حال، حتی اگر بتوان پذیرفت که این دو مساله تبدیل به نگرانی عمدهای برای دولت مغرب شده است، قطع روابط واکنشی بسیار شدید در عرف دیپلماتیک به شمار میرود.
به نظر میرسد دلیل اصلی اقدام پادشاهی مغرب برای قطع روابط با ایران را باید در جای دیگری جستجو کرد.
حملههای کلامی و اتهام به جمهوری اسلامی درباره تلاش به ایجاد بیثباتی مدتها بود درادبیات حکومتهای حوزه غرب مدیترانه، به ویژه مصر و مغرب، کمرنگ شده بود.
اتهامات مغرب با افزایش حملههای کلامی حکومت مصر به ایران همراه بوده و نشان میدهد که برخی دشمنیهای دیرینه که به پیروزی انقلاب در ایران و سرنگونی رژیم پهلوی بازمیگردد، دوباره در حال رخ نشان دادن است.
نکته مهمی که در این میان به نظر میرسد این است که عربستان سعودی که در منطقه خلیج فارس بیشترین تلاش را برای مهار کردن آنچه «نفوذ ایران» مینامد به خرج میدهد، به دنبال سرنگونی حکومت صدام حسین و تغییرات در سیاست خارجی آمریکا دچار نگرانی شده است.
اقدام مغرب و اتهامات آن علیه ایران که با مواضع تازه حکومت مصر علیه جمهوری اسلامی همخوانی دارد، شاید واکنشی به تضعیف نقش عربستان و تلاش برای انزوای آن و دیگر حکومتهای محافظهکار عرب در برابر جمهوری اسلامی باشد.
شاید بتوان گفت جبهه تازهای از کشورهای مغرب عربی با محوریت مصر و مغرب علیه ایران در حال شکلگیری است که تلاش میکند نقاط ضعف عربستان دربرابر ایران را ترمیم کند و از افول موقعیت محوری حکومتهای محافظهکار در شکلگیری آینده خاورمیانه جلوگیری کند.
آخه مورچه چیه که فشارخونش باشه؟ مراکش اگر از نظر سیاسی-اقتصادی رقمی بود میشد بگیم میخواد جای عربستان رو بگیره. حتی با اتحاد با مصر هم رقمی نمیشن که بگیم چنین طرحی دارند که خلاء عربستان رو بخوان پر کنند در مقابل ایران. تازه اونها که از منطقه خلیج فارس دور هستند و نمیتونند نقش رقیب ایران رو بازی کنند. به نظر من هیچ کدام از اینها نیست. اشکال از خود ایرانه که با همه ی این کشورهای عربی طوری برخورد میکنه که انگار اونها همه عددی و رقمی در سیاست و فرهنگ هستند. به همین علت گاهی امر بهشون مشتبه میشه و اینطور رفتار میکنند. در حالیکه این عربها اگر به حمایت آمریکا دلگرم نباشند هیچ وقت مستقلا جرات چنین رفتارهایی رو ندارند.