یافته‌های یک پژوهش نشان می‌دهد که افسردگی با دیابت رابطه دو طرفه دارد و مبتلایان به هر یک از این بیماری‌های می‌توانند به آن دیگری نیز مبتلا شوند.
یکی از آخرین گزارش‌های علمی منتشر شده نشان می‌دهد که دیابت و افسردگی با هم رابطه‌ای دو جانبه با هم دارند. براین اساس افراد دیابتی بیشتر از دیگران با خطر افسردگی روبه‌رو هستند و افسرده‌ها نیز بیشتر دچار دیابت می‌شوند.
بر اساس این گزارش علمی که روز 22 نوامبر در مجله «آرشیو طب داخلی» منتشر شد، در سال 2000 تعداد مبتلایان به دیابت در دنیا 171 میلیون نفر بود و پیش‌بینی شده است که این تعداد در سال 2030 به 366 میلیون نفر برسد.
براساس آمار سازمان جهانی بهداشت درسال 2005، بیش از یک میلیون نفر در دنیا بر اثر دیابت جان خود را از دست دادند و این تعداد جدا از کسانی است که سالانه به علت بیماری‌های دیگر حاصل از دیابت مانند بیماری قلبی یا کلیوی می‌میرند.
تعداد مبتلایان به افسردگی نیز در دنیا 121 میلیون نفر برآورد شده است و این بیماری خلقی از جمله عوامل اصلی معلولیت در دنیا به شمار می‌آید.
اگرچه پژوهش‌های پیشین، رابطه دوجانبه دیابت و افسردگی را نشان داده‌اند اما به نوشته نشریه «ساینس دیلی»، در بررسی‌های اندکی، درباره این موضوع با چشم‌اندازی به آینده پرداخته است.
ان پان، پروفسور دانشکده بهداشت عمومی در دانشگاه هاروارد در آمریکا و همکارانش رابطه بین دو بیماری دیابت و افسردگی را در 65 هزار و 381 زن که در رده سنی 50 تا 75 سال قرار داشتند، بررسی کردند.
آنها در آغاز مطالعه در سال 1996 از همه شرکت‌کنندگان خواستند که به پرسشنامهای پاسخ دهند که شامل اطلاعاتی درباره تاریخچه پزشکی و وضعیت بهداشتی افراد بود. سپس هر دو سال یک بار تا سال 2006 پرسش‌نامه‌هایی برای پیگیری وضعیت افراد از سوی آنها تکمیل می‌شد.
همه زنان شرکت‌کننده در این پژوهش، در صورتی در دسته افسرده‌ها قرار می‌گرفتند که نشانه‌های افسردگی داشتند، داروی ضدافسردگی استفاده کرده بودند یا یک پزشک درباره آنها تشخیص افسردگی داده بود.
زنان مبتلا به دیابت نیز پرسشنامهای را تکمیل کردند که شامل نشانه‌ها، آزمون‌های تشخیصی و درمان‌های انجام شده بود.
در مدت 10 سال پیگیری، مشخص شد که دو هزار و 844 نفر از خانم‌های شرکت کننده در این پژوهش مبتلا به دیابت نوع دوم و هفت هزار و 415 نفر نیز در دسته افسرده‌ها قرار دارند.
افسرده‌های مبتلا به دیابت و دیابتی‌های افسرده
در ادامه یافته‌ها نشان داد که احتمال ابتلا برای زنان افسرده 17 درصد بیشتر از زنان غیرافسرده بود. این نتیجه پس از کنترل سایر عوامل خطر مانند میزان فعالیت جسمانی یا شاخص توده بدنی به‌دست آمد.
همچنین زنانی که داروی ضد افسردگی مصرف می‌کردند 25 درصد بیشتر از کسانی که در دسته افسرده‌ها قرار نداشتند در معرض خطر ابتلا به دیابت بودند.
در همین حال، پس از کنترل همه عوامل خطر اختلال‌های خلقی، زنان مبتلا به دیابت 29 درصد بیشتر از غیردیابتی‌ها دچار افسردگی بودند؛ به خصوص زنانی که دیابت آنها در وضعی بود که انسولین استفاده می‌کردند. این خانم‌ها 53 درصد بیشتر از خانم‌های غیردیابتی در معرض خطر افسردگی قرار داشتند.
به باور پژوهشگران، یافته‌های حاصل از این پژوهش فراگیر، روی بیش از 55 هزار زن آمریکایی در فاصله 10 سال رابطه نزدیک دیابت و افسردگی را تایید می‌کند.
آنها می‌گویند که این رابطه دوجانبه بستگی به شدت یا درمان هر یک از این دو بیماری نیز دارد.
جالب این‌جاست که ارتباط یافته‌شده بین این دو بیماری، مستقل از عوامل اجتماعی- جمعیت شناختی، رژیم غذایی یا عوامل مربوط به شیوه زندگی بوده است.
پژوهشگران پس از تحلیل آماری یافته‌ها به این نتیجه رسیدند که عوامل مربوط به شیوه زندگی مانند میزان فعالیت جسمی و شاخص توده بدنی ممکن است رابطه بین افسردگی و دیابت را تعدیل کند اما نمی‌تواند آن را از بین ببرد.
به عبارت دیگر افسردگی صرف نظر از عوامل وزن و عدم تحرک، در خطر ابتلا به دیابت نقش دارد.
دیابت به استرس مربوط است
از سوی دیگر، یافته‌ها یک نظریه دیگر را تقویت می‌دهد؛ اینکه دیابت با استرس رابطه دارد.
به باور پژوهشگران تشخیص دیابت ممکن است منجر به نشانه‌های افسردگی شود چرا که افسردگی می‌تواند ناشی از تغیییرات زیستی- شیمیایی باشد که مستقیما به دیابت یا درمان آن مربوط است.
یکی دیگر از دلایلی که می‌تواند در افراد مبتلا به دیابت، افسردگی به وجود آورد، عامل استرس‌ها و فشارهایی است که در زندگی افراد دیابتی وجود دارد.
پژوهشگران معتقد هستند که بررسی بیشتر این موضوع در جمعیت‌های مختلف وشناخت مکانیزم‌های بالقوه زیربنای این بیماری‌ها بسیار مهم است.
سازمان بهداشت جهانی، تحرک جسمانی منظم و تغذیه سالم را از جمله عوامل کاهش‌دهنده دیابت نوع دوم ارزیابی می‌کند.
پژوهشگران این پژوهش نیز تغییر مناسب در شیوه زندگی، از جمله مدیریت وزن بدن و فعالیت جسمانی منظم را به منظور کاهش خطر هر دو بیماری توصیه می‌کنند.
