ابراهیم نظری جلالی، معاون وزارت کار، گفت که حرفه خبرنگاری در دسته‌بندی مشاغل سخت و زیان‌آور قرار گرفته است.

شورای عالی حفاظت فنی با نظر وزارت کار حرفه خبرنگاری را در دسته‌بندی مشاغل سخت و زیان‌آور قرار داد.

ابراهیم نظری جلالی، معاون روابط کار وزارت کار با اعلام این خبر در تشریح جزئیات اصلاحیه لایحه قانون کار گفت که یکی از مشکلات خبرنگاران در سال‌های اخیر قرار گرفتن ردیف شغلی‌ آنها در رده مشاغل سخت و زیان آور بود که این موضوع با همکاری وزارت ارشاد به تصویب رسید.

به گزارش خبرگزاری فارس، آقای نظری جلالی افزود: بر این اساس «در صورت تایید وزارت ارشاد»، خبرنگاری که 20 سال مداوم سابقه خبرنگاری داشته باشد، بازنشسته خواهد شد.

بر اساس قوانین سازمان تامین اجتماعی، کار‌های سخت و زیان‌آور شامل مشاغلی می‌شود که در آنها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار غیراستاندارد بوده و فرد شاغل در این محیط‌ها، تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت‌ جسمی و روانی در او ایجاد شود که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن است. ‏

طبقه‌بندی مشاغل سخت در قوانین ایران و مشکلات اجرایی آن

چند سال پیش، با تنظیم آیین‌نامه «مشاغل سخت و زیان‌آور»، خبرنگاری هم‌ردیف با شاغل بودن در ندامتگاه‌ها و زندان‌ها و شغل‌هایی شد که مستقیما با زندانی ارتباط دارند.

همچنین حرفه خبرنگاری در ردیف آن دسته مشاغلی قرار گرفت که مستقیما در مراکز روان درمانی با بیماران روانی مرتبط هستند و به عنوان یک شغل سخت و پرخطر دسته بندی شد تا هر سال، برای فعالیت شاغل این عرصه، معادل 1.5 سال اشتغال در نظر گرفته شود.

بر این اساس، افرادی که حداقل 20 سال متوالی یا 25 سال متناوب سابقه پرداخت حق بیمه در مشاغل سخت و زیان‌آور مربوط به قبل از تاریخ تصویب قانون را داشته باشند یا در آینده این شرایط را به دست آورند،  بیمه شده می‌تواند درخواست بازنشستگی خود را به سازمان تامین اجتماعی تسلیم کند.

این موضوع شامل افرادی نیز می‌شد که پیش از رسیدن به سابقه لازم برای بازنشست شدن توسط کمیسیون‌های پزشکی، فرسایش جسمی و روحی آنها که ناشی از اشتغال به کارهای سخت و زیان‌آور بود تشخیص داده و تایید شود.

براساس این مصوبه کارفرما نیز در مقابل مکلف است، معادل چهار درصد میزان مستمری برقراری بیمه شده نسبت به سنوات اشتغال او در مشاغل سخت و زیان‌آور را که توسط سازمان تامین اجتماعی محاسبه و مطالبه می‌شود به طور یکجا به سازمان یاد شده پرداخت کند.

با این حال، این قانون تا دو سال پیش، همچنان به دلیل ابهام در معنی واژه «خبرنگار»، به صورت متغیر در شعبه‌های تامین اجتماعی اجرا می‌شد و فقط کسانی که واژه «خبرنگار» در حکم کارگزینی آنان قید شده بود، شامل قوانین مربوط به مشاغل سخت و زیان‌آور می‌شدند.

بر این اساس دبیر سرویس، سردبیر، معاون سردبیر، دستیار دبیر سرویس، دبیر تحریریه و همانند آن از مزایای ماده 76 قانون تامین اجتماعی درباره مشاغل سخت و زیان آور، بهره‌مند نبودند.

تا اینکه معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در آذر ماه 1386 به دولت پیشنهاد داد که ماده 8 آیین‌نامه اجرایی قانون مشاغل سخت و زیان‌آور را اصلاح و امکان حضور نمایندگان این وزارتخانه را در کمیته‌های بدوی و تجدیدنظر فراهم کنند تا مشکل برداشت‌های متفاوت در مصادیق شغلی خبرنگاران و زیان‌آور بودن شغل آنان برطرف شود. ‏

اما مشکل دیگر این بود که این قانون، شامل حال خبرنگاران شاغل در مراکز دولتی نمی‌شود.

خبرنگاران برخی خبرگزاری‌ها و روزنامه‌های دولتی هنگامی‌که برای بهره‌مندی از این تسهیلات به مراکز تامین اجتماعی مراجعه کردند با این استدلال مواجه شدند که چون آنها در استخدام رسمی دولت هستند، مشمول قانون مشاغل سخت و زیان‌آور نمی‌شوند.

این در حالی است که به گفته معاون وزارت کار، از دید این وزارتخانه، تنها وزارت ارشاد، مرجع تشخیص روزنامه‌نگاران و خبرنگاران است.

پیش‌تر مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی نیز گفته بود که این سازمان نمی‌تواند هر فردی را به عنوان خبرنگار بدون در دست داشتن تاییدیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بپذیرد و این سازمان مرجع قانونی نهایی و تاییدکننده خبرنگاران در مطبوعات و خبرگزاری‌ها نیست.
‏

خبرنگاری؛ حرفه‌ای پرخطر

خبرنگاری، به گواه آمارها و گزارش‌های نهادهای بین‌المللی همچون گزارشگران بدون مرز، حرفه‌ای بسیار دشوار و خطرناک به شمار می‌آید.

سازمان گزارشگران بدون مرز که مقر آن در پاریس است در گزارش سال 2009 خود از وضعیت رسانه‌ها و خبرنگاران در جهان، این سال را بدترین سال برای خبرنگاران دانسته و در گزارش خود از کشته شدن 76 خبرنگار در این سال خبر داده است.

به گزارش این سازمان، بدترین فاجعه در حوزه خبرنگاران در سال 2009 در فیلیپین رقم خورد که طی آن 30 خبرنگار در یک روز از سوی یک گروه شبه نظامی در جنوب فیلیپین کشته شدند.

بر اساس این گزارش، یک هزار و 456 خبرنگار در سال 2009 مورد ضرب و شتم قرار گرفته، 33 نفر ربوده شده، 573 نفر بازداشت و 157 نفر مجبور به ترک کشورشان شده‌اند.

در این گزارش با اشاره به وضعیت خبرنگاران در ایران آمده است که انتخابات ایران و وقایع روی داده متعاقب این انتخابات در حوزه خبرنگاران و رسانه‌ها، گزارشگری درباره انتخابات ایران و وقایع پس از آن را تبدیل به یکی از خطرناک‌ترین موضوعات برای خبرنگاران و روزنامه‌نگاران کرده است.