لایحه بودجه ۹۲ پس از چند ماه تاخیر، بدون حضور محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری ایران به مجلس ارائه شد، موضوعی که صدای اعتراض نمایندگان را در جلسه امروز مجلس بلند کرد.
به گزارش خبرگزاریهای ایران، لطفالله فروزنده، معاون پارلمانی رئیس جمهوری ایران روز چهارشنبه، نهم اسفند ماه لایحه بودجه سال آینده را به محمدحسن ابوترابیفرد، نائب رئیس مجلس تحویل داد.
دولت لایحه بودجه را برخلاف آئیننامه داخلی مجلس که زمان تحویل لایحه بودجه را ۱۵ آذر ماه مشخص کرده، با ۸۴ روز تاخیر تحویل داده است و علیرغم روال معمول که رئیس جمهوری شخصا تحویل بودجه را انجام میداده است، محمود احمدینژاد اینبار برای تحویل لایحه بودجه در مجلس حاضر نشد.
رئیس دولتهای نهم و دهم، روز شنبه، پنجم اسفند در گفتوگوی تلویزیونی خود به این موضوع اشاره کرده و گفته بود که لایحه بودجه را روز چهارشنبه به مجلس ارائه میکند اما در فرصتی بعد در مجلس حاضر شده و درباره لایحه بودجه توضیح خواهد داد.
تاخیر ۸۴ روز در تحویل لایحه بودجه و خودداری محمود احمدینژاد از حضور در مجلس، با تذکرها و اعتراضهای نمایندگان همراه شد و حتی برخی نمایندگان خواستار آن شدند که موضوع تحویل بودجه به رای نمایندگان گذاشته شود تا اگر نمایندگان با آن موافقت کردند، لایحه بودجه دریافت شود.
در همین راستا، نادر قاضیپور، نماینده ارومیه در اعتراض به این رفتار و با اخطار قانون اساسی به اصلهای ۱۲۱ و ۱۲۲ قانون اساسی اشاره و تاکید کرد که رئیس جمهوری باید برای ارائه بودجه به مجلس، گزارش عملکرد میداد.
این نماینده مجلس، رفتار احمدینژاد را «دهنکجی» به مجلس توصیف کرد و ادامه داد: اگر آقای رئیس جمهور میخواست لایحه را بیاورد چرا همان دیروز بودجه را به مجلس نداد، و خطاب به نمایندگان مجلس گفت: «چرا دیروز دور و برش جمع شدید و مجلس را تضعیف کردید که امروز این طور با شما برخورد شود، حقتان است».
محمود احمدینژاد روز سهشنبه، هشتم بهمن در دفاع از وزیر پیشنهادی خود برای وزارت ارتباطات در مجلس حاضر شد. مجلس ایران در نهایت، به محمدحسن نامی، به عنوان وزير ارتباطات و فناوری اطلاعات، رای اعتماد داد.
احمد توکلی از دیگر نمایندگانی بود که به این رفتار محمود احمدینژاد اعتراض کرد و گفت: این کار رئیس جمهوری پس از ۲۳۴سال با آن مقدماتی که داشت، متاسفانه نوعی توهین و گردنکشی در برابر مجلس تلقی میشود و این مضر به حال مردمسالاری و جایگاه رئیس جمهوری و همچنین جایگاه مجلس شورای اسلامی است و منزلت مجلس را تخفیف میدهد.
این نماینده منتقد دولت در ادامه سخنان خود پیشنهاد داد که مجلس لایحه چند دوازدهم را امروز اعلام وصول کند و لایحه بودجه را نگه دارد و جلسه فوقالعاده در روز پنجشنبه تشکیل دهد تا رئیس جمهوری حاضر شود و وظیفه قانونی خود را انجام بدهد.
پاسخ نائب رئیس مجلس به انتقادات نمایندگان
در پاسخ به تذکرها و انتقادات شمار زیادی از نمایندگان مجلس، محمد حسن ابوترابیفرد، نائب رئیس با درست دانستن بخشی از این تذکرها، خواستار رعایت آرامش روحی و روانی در کشور شد و با اشاره به تاکیدهای مکرر آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر پرهیز از اختلاف میان قوا گفت که برای حضور لایحه بودجه، حضور شخص رئیس جمهوری الزامی ندارد.
او که تاخیر ۸۴ روز دولت در ارائه لایحه بودجه را «تخلف آشکار» توصیف میکرد، ادامه داد: ماده ۱۸۸ آیین نامه به صراحت بیان می كند چنانچه لایحه بودجه سالانه تا ۱۵ آذر به مجلس تسلیم نشد دولت موظف است لایحه چند دوازدهم بدهد و این لایحه را نیز میتواند شخص رئیس جمهوری و یا معاونان او به مجلس تسلیم كنند.
به گفته آقای ابوترابیفرد، رئیس جمهوری مكلف است گزارش دستگاه های اجرایی در خصوص تحقق اهداف برنامه ۵ ساله پنجم توسعه را به صورت خلاصه و همراه با لایحه بودجه سالانه كشور در ۱۵ آذر هر سال به مجلس آورده و علاوه بر آن خلاصهای از این گزارش را نیز به نمایندگان ارایه دهد.
او در پایان نتیجه گرفت که تذكر نمایندگان در خصوص عدم حضور رئیس جمهوری برای ارایه خلاصهای از گزارش برنامه پنجم توسعه و همچنین تسلیم لایحه بودجه سالانه وارد است و تاکید کرد که این تكلیف قانونی توسط رئیس جمهوری انجام نشده است.
براساس مواد ۱۸۶ و ۱۸۸ آیین نامه داخلی مجلس، دولت باید لایحه بودجه و چند دوازدهم را به مجلس ارائه کند و به طور مشخص، هیچ مسئولیتی را متوجه شخص رئیس جمهوری قرار نداده است. اما ماده ۲۱۳ این آئیننامه میگوید که هنگام تسلیم لایحه بودجه، رئیس جمهوری باید گزارش عملکرد قانون برنامه را ارائه کند و رئیس جمهوری نمیتواند این وظیفه خود را به شخص دیگری موکول کند.
مشخصات لایحه بودجه ۹۲
به گفته رحیم ممبینی، معاون بودجه برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری، لایحه بودجه ۹۲ با سقف ۷۳۰ هزار میلیارد تومان ارائه شده است که نسبت به رقم ۵۹۷هزار میلیارد تومان سال گذشته ۲۲درصد افزایش را نشان میدهد.
کل اعتبار منابع هدفمندی یارانهها در بودجه سال ۹۲ نیز ۱۲۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده که ۹۰ هزار میلیارد تومان آن برای پرداخت یارانه نقدی در نظر گرفته شده و در این میان، حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان از این رقم از محل یارانه نان و کالاهای اساسی و یارانه تفاوت قیمت انرژی به ویژه برق و حدود ۱۰۹ هزار میلیارد تومان نیز از محل حامل های انرژی خواهد بود.
به گفته رحیم ممبینی، دولت در لایحه بودجه ۹۲، اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها را پیشبینی کرده است. بر این اساس، دولت در لایحه بودجه مبلغ یارانه نقدی برای هر ایرانی را بیش از ۱۰۰ هزار تومان در نظر گرفته است.
اعتبار یارانه نقدی در سال جاری حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان بوده و دولت مبلغ ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به هر ایرانی پرداخت میکند.
بررسی لایحه بودجه در مجلس
در جلسه علنی امروز مجلس همچنین درباره چگونگی بررسی لایحه بودجه، سخنانی مطرح شد و محمدرضا باهنر، نائب رئیس مجلس در این باره گفت: روز شنبه هفته آینده لایحه بودجه منتشر و توزیع میشود که البته لایحه چند دوازدهم هم به همراه آن توزیع خواهد شد.
به گفته آقای باهنر، کمیسیونها از ۱۲ تا ۲۷ اسفند وقت رسیدگی دارند و مجلس نیز هفته آینده به دلیل بررسی لایحه بودجه و لایحه چند دوازدهم، جلسه علنی نخواهد داشت.
به گفته اقای باهنر، روز یکشنبه ۲۰ اسفند طبق آییننامه داخلی مجلس لایحه چنددوازدهم در دستور کار قرار میگیرد تا کلیات آن مورد بحث قرار گیرد.
محمدحسن ابوترابیفرد، نائب رئیس اول مجلس نیز گفته است که در وقت رسیدگی به لایحه بودجه، ابتدا پیشنهاد نمایندگان در مورد «چند دوازدهم بودن» بودجه مطرح میشود و در صورتی که این پیشنهادها تصویب نشود، نسبت به عدد «چند دوازدهم» پیشنهادی دولت رایگیری میشود.
آقای احمدینژاد پیش از این گفته بود که لایحه بودجه سه دوازدهم به مجلس ارائه خواهد شد.
محمود احمدینژاد در دوره ریاست جمهوری خود همواره لایحه بودجه را با تاخیر به مجلس برده است و بودجه سال ۹۰ نیز با ۷۵ روز تاخیر به مجلس فرستاده شد؛ در پی این تاخیر برای اولینبار در تاریخ بودجهنویسی ایران، مجلس بودجه را به شکل چند دوازدهم تصویب کرد که از نظر نائبرئیس مجلس امری نامطلوب بود.