امیر عبدوس، مدیرکل محیط زیست گیلان با انتقاد از بی توجهی سازمانها و دهیاران این استان نسبت به دفن زباله هشدار داد که طبیعت گیلان در آستانه نابودی قرار گرفته است.
امیر عبدوس سهشنبه، ۲۷ دی به خبرگزاری مهر گفت که هر چند در گیلان ۳۱ مرکز دفن زباله وجود دارد اما در تمام این مراکز به صورت غیر اصولی نسبت به این کار اقدام میشود.
مدیرکل محیط زیست گیلان، آلودگی سفرههای آبهای زیر زمینی و تخریب عرصههای جنگلی را از مهمترین تبعات دفن غیر اصولی زباله اعلام کرد.
بر اساس اظهارات این مقام مسئول آنچه در حال حاضر آبهای زیر زمینی گیلان را تهدید میکند فاضلابهای صنعتی، شهری و شیرابههای پسماندها شهری است.
آقای عبدوس هشدار میدهد که اگر راهکاری برای حل مشکلات امروز محیط زیستی در گیلان اتخاذ نشود منابع و ذخایر آبی در آینده با خطرات ببشتری مواجه خواهند شد.
در همین راستا، کارشناسان با هشدار نسبت به نفوذ این شیرابهها به منابع آبی گیلان آن را برای انسان بسیار خطرناک و حاوی سموم و فلزات سنگین میدانند.
حل مشکلی که به دلیل بالا بودن سطح آبهای زیر زمینی در گیلان آسان نیست و دفن پسماند را غیر ممکن میکند.
به طور میانگین روزانه ۲۵۰۰ زباله در گیلان تولید میشود. مدیر کل محیط زیست گیلان هم با تایید آلودگیهای آبی در گیلان فقط میزان آن را در هر منطقه متفاوت میداند.
کارشناسان، محلی را برای دفن زباله مناسب میدانند که علاوه بر خشک بودن حداقل ارتفاع خاک غیرقابل نفوذ، بین قسمت تحتانی محل دفن و سطح آب ۱۰ متر باشد.
آبهای زیرزمینی از طریق فرآیندهای طبیعی مانند شستشوی خاک و اختلاط با منابع آب زیرزمینی آلوده و یا از طریق فعالیتهای انسانی از قبیل دفع مواد زاید، معدن کاری و فعالیتهای کشاورزی در معرض آلودگی قرار میگیرند.
در این ارتباط علی اصغر محمدی، کارشناس مسائل زیست محیطی راه نجات طبیعت گیلان و حفظ سلامتی مردم را تفکیک زباله از مبدا میداند.
به باور آقای محمدی همچنین میتوان با ساخت کارخانههای تبدیل زباله به انرژی، تولید کمپوست از زباله و ساخت سیستمهای تصفیه فاضلاب در استانهای شمالی به حفظ محیط زیست کمک کرد.
این کارشناس محیط زیست بی توجهی به شیرابههای زباله را بسیار خطرناک میداند. در شیرابههای زباله عناصری مانند سدیم، کلسیم، آهن، مس، آلومینیوم، سرب، روی، نیکل، کادیوم، کروم و انادیم وجود دارد که سلامتی انسان را از آغاز دفن زباله تا ۲۰ سال بعد به خطر میاندازد.
استان گیلان با ۱۴٬۰۴۲ کیلومتر مربع مساحت و حدود سه میلیون نفر جمعیت دارای ۵۶۵ هزار هکتار جنگل است. چندین رشته رودخانه و تالاب گیلان را در زمره مناطق خاص طبیعی ایران قرار داده است. همچنین ۷۴۰ کیلومتر خط ساحلی بزرگترین دریاچه جهان یعنی خزر از آن گیلان است.
آب و هوای معتدل زمینه فعالیتهای مختلف کشاورزی و دامپروری را در این استان فراهم کرده است که از جمله آن میتوان به برنج، انواع مرکبات، چای، فندق، بادام زمینی اشاره کرد.
طی سالهای گذشته کارشناسان و فعالان محیط زیست به دفعات در ارتباط با دفن غیر اصولی زباله، روانه کردن انواع فاضلاب خانگی و صنعتی به رودخانهها و تالابها و همچنین بیتوجهی به طبیعت گیلان هشدار دادهاند.
در این راستا و همزمان با کاهش ذخایر ماهیان خزر به دنبال آلودگی رودخانههای گیلان اعلام شد که رودخانه سفیدرود به عنوان پرآبترین و مهمترین منبع تامین آب کشاورزی و تخم ریزی ماهیان هر سال حدود سه و نیم تن از بقایای انواع سموم که در مزارع و باغات کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد را به دریای خزر میریزد.
در گیلان ۲۳۸ هزار هکتار شالیزار هم وجود دارد که سالانه ۷۵۰ هزار تن برنج از این شالیزارها برداشت میشود این میزان برنج، به طور میانگین غذای حدود ۲۰ میلیون نفر را تامین میکند.
از جمله انتقادات کارشناسان نسبت به دفن زباله در تالاب کیاکلایه لنگرود، پارک جنگی سراوان و پناهگاه حيات وحش «لوندويل» آستارا و مناطقی از تالاب بینالمللی انزلی است.
با وجود آنکه تاکنون چند بار اداره محیط زیست شهردار آستارا را به دادگاه کشانده است اما همچنان ۱۷ هكتار از اراضی پناهگاه حيات وحش لوندويل زير پوشش زباله است.
تالاب بینالمللی انزلی هم که در طول چند دهه اخیر محل تخلیه میلیونها متر مربع فاضلاب حاصل از رودخانههای آلوده مانند زرجوب و گوهر رود رشت بود در حالت کما قرار دارد و بر اساس آخرین اظهارات مقامات محلی تاکنون هفت و نیم میلیارد تومان برای احیای آن هزینه شده است.