ماموران امنیتی بار دیگر از برگزاری سالگرد اعدام شدگان سال 67 ممانعت کردند.

ماموران امنیتی مانع برگزاری مراسم یادبود بیست و دومین سالگرد اعدام شدگان سال 67 در گورستان خاوران شدند.

به گزارش «خبرگزاری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران»، ماموران امنیتی در روز جمعه پنجم شهریور ماه با حضور در گورستان خاوران و جاده‌های منتهی به این منطقه، مانع حضور خانواده‌های اعدام شدگان و برگزاری مراسم یادبود در این گورستان شدند.

گفته می‌شود نیروهای امنیتی با استقرار در یک کیلومتری مسیر ورود به خاوران، خودروهای عازم خاوران را تفتیش و چندین نفر را بازداشت کرده‌اند.

گورهای بی نام و سال‌مرگ نامعلوم

اعدام شدگان سال 67 گروه کثیری از مخالفان نظام جمهوری اسلامی بودند که به دلیل وابستگی به گروه‌های سیاسی مختلف از جمله سازمان مجاهدین خلق ایران، سال‌های زیادی را در زندان سپری کرده بودند.

این گروه در مرداد و شهریور سال 67 با حکم مستقیم آیت الله خمینی، رهبر جمهوری اسلامی، اعدام و در گورهای دست جمعی در نقاط مختلف کشور از جمله گورستان خاوران دفن شدند.

شماری از اعدام شدگان سال 67 کسانی بودند که با وجود پایان دوران محکومیت زندان شان، مشمول حکم آیت الله خمینی قرار گرفتند و اعدام شدند.

اسامی و تعداد دقیق کشته شدگان سال 67 به طور رسمی اعلام نشده، اما منابع غیر رسمی تعداد آنها را بین دو الی پنج هزار نفر گزارش کرده‌اند.

بسیاری از این خانواده‌ها، تاریخ دقیق اعدام بستگانشان و محل دقیق دفن آنها را نمی‌دانند اما بر اساس سنتی چند ساله در اولین جمعه شهریور ماه هر سال برای ادای احترام به عزیزانشان در خاوران گردهم می‌آیند.

مراسم سالانه و برخورد سالانه

برگزاری مراسم بزرگداشت کشته شدگان 67 همیشه با حضور سنگین نیروهای امنیتی و برخورد با خانواده ها همراه بوده است. سال گذشته با توجه به اعتراضات گسترده و وقایع پس از انتخابات خرداد ماه، ماموران امنیتی با حضور در گورستان خاوران مانع حضور خانواده‌های اعدام شدگان در این محل و برگزاری مراسم شدند.

در سال 87 هم در فضای امنیتی مشابهی خانواده‌های اعدام شدگان موفق به برگزاری مراسم نشدند. لغو مراسم در آن سال در حالی صورت گرفت که تنها چند روز پیش تر، سازمان عفو بین‌الملل با صدور بیانیه‌ای خواستار مجازات افراد مسئول در «کشتار دسته‌جمعی زندانیان» شده بود.

سازمان عفو بین‌الملل همچنین در این بیانیه که در بیستمین سالگرد کشتار دسته جمعی زندانیان سیاسی، منتشر شده بود از دولت ایران خواست مانع بازدید خانواده‌های قربانیان از قبرستان خاوران نشود.

«اسرار مگوی سال 67»

اگرچه 22 سال از اعدام‌های سال 67 می‌گذرد، اما مسئولان نظام جمهوری اسلامی هیچگاه به طور رسمی مسئولیت این کشتار را به عهده نگرفته‌اند.

موضوع اعدام‌های 67 تا زمان انتشار نامه آیت الله حسینعلی منتظری، خطاب به آیت الله خمینی مبنی بر مخالفت با اعدام مخالفان، موضوعی نسبتا پنهان در فضای عمومی ایران بود و حتی خانواده‌‌های اعدام شدگان از آن سخن نمی‌گفتند.

در سال‌‌های اخیر و به خصوص پس از روی کار آمدن دولت اصلاحات، موضوع اعدام‌های دسته‌جمعی مخالفان جمهوری اسلامی به سوالی جدی بدل شد.

پس از شکل گیری جنبش سبز، به عنوان جنبش دموکراسی خواهی مردم ایران، با توجه به این که میر حسین موسوی در زمان اجرای اعدام‌های دست جمعی، نخست وزیر ایران بود، سوال‌های بسیاری در خصوص نقش دولت او در این ماجرا مطرح شد.

از طرفی قوه قضاییه جمهوری اسلامی هم در اردیبهشت ماه سال جاری در واکنش به اعتراض‌ها به اعدام پنج فعال سیاسی کرد، برای نخستین بار به وقوع اعدام‌های گسترده در سال 67 اذعان کرد.

عباس جعفری دولت آبادی، دادستان تهران، اعدام پنج فعال سیاسی کرد به اتهام محاربه در اردیبهشت 89 را با اعدام‌های سال 67 مقایسه کرد و گفت چرا ميرحسين موسوی به اعدام‌هايی که با حکم آيت‌الله خمينی صورت گرفت اعتراض نکرد. پیش تر آقای موسوی اعدام این پنج فعال کرد را محکوم کرده بود.

میر حسین موسوی 13 مرداد ماه امسال، بی آنکه مستقیما نامی از اعدام‌های سال 67 ببرد، دولت خود را از نقش داشتن در آن اعدام‌ها تبرئه کرد و گفت باید دید آیا در احکام و اسناد آن سال، نامی از دولت وجود دارد و آیا اصلا امکانی برای دخالت دولت بوده است یا نه.

آقای موسوی گفت که هرچند سوال‌های بسیاری درباره سال 67 وجود دارد، اما او برای گفتن جزئیات این مسایل «محذوراتی» دارد.

این رهبر اصلاح طلب با اشاره به اینکه که مساله سال 67 باید در منظر تاریخی خودش بررسی شود، تاکید کرد: اگر کسی در جایی سکوت می‌کند، معنای آن موافقت و همراهی نیست.