پس از آنکه قوه قضاییه آییننامهای را تصویب کرد که امکان صدور، ابطال و بررسی پروانه وکالت را به قوه قضاییه میدهد، اتحادیه سراسری کانون وکلای دادگستری ایران اعلام کرد «این آئین نامه غیرقانونی است و کانون وکلا آن را اجرا نمیکند.»
پس از آنکه قوه قضاییه آییننامهای را تصویب کرد که امکان صدور، ابطال و بررسی پروانه وکالت را به قوه قضاییه میدهد و کانون وکلای دادگستری را به زیرمجموعهای از این قوه تبدیل میکند، اتحادیه سراسری کانون وکلای دادگستری ایران اعلام کرد «این آئین نامه غیرقانونی است و کانون وکلا آن را اجرا نمیکند.»
بر اساس قانون، کانون وکلا باید این آئین نامه را پیشنهاد و رئیس قوه قضائیه آن را تصویب میکرد در حالی که هیچ پیشنهادی از سوی کانون وکلا ارائه نشده است.
آئین نامه قوه قضاییه با «قانون لایحه استقلال کانون وکلا»، «قانون کیفیت اخذ وکالت» و «قانون اساسی» در تضاد است.
اتحادیه کانون های وکلا بر این اعتقاد است که صدور پروانه وکالت از جانب قوه قضائیه و تمدید هر ساله آن، آزادی عمل را از وکلا سلب می کند.
پیشتر شیرین عبادی رییس کانون مدافعان حقوق بشر نیز تاکید کرده بود این آییننامه استقلال وکلا را از بین میبرد.
به گفته وی، عجله قوه قضاییه برای تصویب این آییننامه، بهاین دلیل است که قصد دارند پروانه وکالت کسانی که دفاع از بازداشتشدگان اخیر را بر عهده میگیرند باطل کنند و یا اینکه شهامت دفاع را از وکلا سلب کنند.
گفتنی است یک هفته پبش و زمانی که محمدعلی دادخواه از اعضای کانون مدافعان حقوقبشر و شماری از وکلای کارآموز او در حال بررسی حقوقی این آییننامه بودند، بازداشت شدند.
قوه قضائیه بیست و هفتم خردادماه جاری، « آئین نامه لایحه استقلال کانون وکلا» را اصلاح و روز هفتم تیر آن را منتشر کرد.
مخدوش شدن «حق دفاع از مردم»
کانون وکلای دادگستری براین باورند که اگر افراد مامور تعقیب و صدور حکم، و کسانی که دفاع از متهمان را برعهده دارند، وابسته به قوه قضائیه باشند «حق دفاع» مردم دیگر معنی ندارد و این در تضاد با اصل 35 قانون اساسی است.
به اعتقاد کانون وکلا، قوه قضاییه یک نهاد حکومتی است و بنابراین «دفاع» باید مستقل از حاکمیت باشد.
محمد جندقی رئیس کانون وکلای مرکز هشدار داده است که موضوع استقلال کانون های وکلا برای جامعه وکلا «مساله مرگ و زندگی است» و وکلا اجازه نخواهند داد پس از پنجاه و سه سال، زحمت پیشکسوتان وکالت برای استقلال کانون وکلا پایمال شود.
این نگرانی وجود دارد که در صورت اجرای این آئین نامه، وکلا به دلیل ترس از احتمال باطل شدن پروانه وکالت نتوانند از موکلان خود دفاع کنند.
کانون مدافعان حقوق بشر و کانون وکلای دادگستری درپی آن هستند تا این مشکل را از طریق دیوان عدالت اداری و دیگر مراجع قانونی پیگیری کنند.
کانون وکلای دادگستری نهادی غیردولتی است که برای حمایت از وکلا و نظارت بر عملکرد آنها تشکیل شده است.