رژیم غذایی مدیترانهای میتواند خطر آسیبهای مغزی که منجر به مشکلاتی در تفکر و حافظه میشود را کاهش دهد
رژیم غذایی مدیترانهای میتواند از آسیب برخی مناطق کوچک مغز که ممکن است به مشکلاتی در تفکر و حافظه منجر شود، جلوگیری کند.
براساس مطالعه ای که قرار است در نشست سالانه «آکادمی نورولوژی آمریکا» در ماه آوریل 2010 در تورنتو ارائه شود، افرادی که غذای شبهمدیترانهای میخورند کمتر دچار صدمه بافتهای مغزی میشوند و بافتهای مرده در مناطق کوچکی از مغز آنها که با تفکر ارتباط دارد، کمتر دیده میشود.
رژیم غذایی مدیترانهای اشاره به شیوه خوردن و نوشیدن سالمی است که عمدتا در کشورهای مرزی دریای مدیترانه متداول است. در این رژیم غذایی مصرف زیاد سبزیجات، میوهها، غلات و بنشن، ماهی و اسیدهای تک چرب اشباع نشده مانند روغن زیتون بسیار متداول است. مصرف غلات مانند گندم، جو، برنج یا ذرت به صورت طبیعی آن توصیه میشود. در این رژیم غذایی مصرف اسیدهای چرب اشباعشده، محصولات لبنی، گوشت و مرغ و نیز مصرف الکل کم است.
محققان به منظور انجام این مطالعه، رژیم غذایی 712 نفر را در نیویورک بررسی کردند. این افراد بر اساس میزان دنبالهروی رژیم غذاییشان از رژیم غذایی مدیترانهای به سه دسته تقسیم شدند. کسانی که رژیم غذایی بسیار مشابه رژیم مدیترانهای داشتند، کسانی که این شباهت رژیم غذایی در مورد آنها در حد متوسط بود و کسانی که رژیم غذاییشان کمترین شباهت را با رژیم غذایی مدیترانهای داشت. تقریبا پس از شش سال عکسبرداری مغزی ام.آر.آی از همه شرکت کنندگان مطالعه صورت گرفت.
یافتهها نشان داد که 238 نفر حداقل در یک منطقه مغزی خود دارای آسیب مغزی بودند. کسانی که رژیم غذایی مدیترانهای را بیشتر دنبال میکردند 36 درصد کمتر از کسانی که کمترین تبعیت را از این رژیم غذایی داشتند دچار آسیب مناطقی از مغز شده بودند. کسانی که در حد متوسط این رژیم را دنبال میکردند نیز 21 درصد کمتر از افرادی که رژیم غذاییشان کمترین شباهت را به غذاهای مدیترانهای داشت دچار آسیب مغزی شده بودند.
به این ترتیب مشاهده شد که میزان آسیب مغزی به افراد بر اساس میزان شباهت رژیم غذاییشان به غذای مدیترانهای تغییر میکرد، به طوریکه هرقدر این شباهت بیشتر بود آسیب مغزی کمتری نیز دیده شد.
نیکولاس اسکارمیس در دانشکده پزشکی دانشگاه کلمبیا در نیویورک و عضو آکادمی نورولوژی آمریکا در این باره گفت که رابطه بین این نوع آسیب مغزی و رژیم غذایی مدیترانهای قابل مقایسه با پیامدهای فشارخون بالا است. به عبارت دیگر در این مطالعه نداشتن رژیم مدیترانهای تقریبا اثرات مشابه فشار خون بالا را روی مغز دارد.
مطالعه این پژوهشگر و همکارانش پیشتر نیز نشان داده بود که رژیم غذایی شبهمدیترانه ای با کاهش خطر بیماری آلزایمر همراه است و میتواند عمر این بیماران را افزایش دهد. در این مطالعه که یافتههای آن در سال 2007 منتشر شد 192 بیمار مبتلا به آلزایمر به مدت چهار سال و نیم تحت پیگیری قرار گرفتند. دراین مدت 85 نفر نیز جان سپردند. کسانی که رژیم غذایی مدیترانه ای را دنبال میکردند در مقایسه با دیگران 76 درصد با کاهش خطر مرگ ناشی از آلزایمر روبه رو بودند.
براساس مطالعه اخیر میتوان گفت ارتباط بین رژیم غذایی مدیترانهای و کاهش خطر بیماری آلزایمر مربوط به آسیب بافتهای مغزی است.
به نظر میرسد دنبال کردن رژیم غذایی مدیترانهای با توجه به الگوی غذای ایرانیها اگرچه کار دشواری نیست اما با چالشهایی روبهرو است. نکته مهم توجه بیشتر به عدم مصرف چربیهای اشباعشده است که عمدتا در چربیهای حیوانی و روغنهای جامد وجود دارد. مساله مهم دیگر تصفیه بیش از حد غلات است که باعث شده عمدتا در ایران غلات به صورت غیر طبیعی آن مصرف شود. موضوع کاهش مصرف گوشت گوسفند و گاو و مصرف بیشتر گوشت سفید و ماهی نیز مستلزم آگاهی بخشی بیشتر به مردم و تغییر تدریجی الگوی مصرفی خانوادهها است. شباهت زیاد رژیم غذایی مدیترانهای با رژیم غذایی کشور ما از نظر مصرف سبزیجات و میوه نکته قوت الگوی غذایی ایرانی محسوب میشود.