پژوهش‌گران در کانادا و آمریکا تاثیر تماشای تلویزیون بر پیشرفت تحصیلی آینده کودکان، شیوه زندگی و سلامتی عمومی آن‌ها را مورد بررسی‌قرار‌دادند

دستاورد جدید پژوهشی پیامدهای منفی و درازمدت تماشای تلویزیون در کودکان دو ساله را نشان می‌دهد.

این مطالعه که از سوی کارشناسان کودک در دانشگاه مونترال‌ کانادا، مرکز تحقیقاتی بیمارستان دانشگاهی سنت‌جاستین و دانشگاه میشیگان انجام شده‌است، نشان می‌دهد تماشای تلویزیون در سن دوسالگی پیامدهای منفی بسیاری برای کودکان به‌دنبال دارد که دامنه وسیعی از فعالیت‌های آن‌ها را دربر می‌گیرد. عمکرد تحصیلی ضعیف‌تر وعادات غلط بیشتر در زندگی از جمله این پیامدها شمرده‌‌شده‌اند.

هدف این مطالعه که یافته‌هایش در شماره جدید مجله «آرشیو پزشکی کودک و نوجوان» منتشر شده است، بررسی تاثیر تماشای تلویزیون در کودکان دوساله بر موفقیت تحصیلی آینده‌، شیوه زندگی و سلامتی عمومی آن‌ها بود.

دکتر لیندا اس.پگانی، سرپرست مطالعه و پروفسور روان‌شناس دانشگاه مونترال کانادا، یافته‌های حاصل را چنین خلاصه می‌کند:«هرساعت تماشای اضافی تلویزیون در میان کودکان دوساله با کاهش درگیر شدن کودک در کلاس درس، کاهش موفقیت در ریاضیات و قربانی‌شدن بیشتر در میان همکلاسی‌ها همراه‌است. ضمنا این امر به داشتن شیوه زندگی می‌انجامد که بیشتر نشستنی است و با مصرف بیشتر غذاهای ناسالم و افزایش شاخص توده بدنی بیشتر نیز همراه می‌باشد.»

این مطالعه که 1314 کودک را در برداشت پاره‌ای از مطالعه طولی رشد کودک محسوب می‌شود که در ایالت کبک کانادا انجام‌شده‌است.

در این پژوهش از والدین کودکان خواسته شده‌بود تا میزان تماشای تلویزیون را از سوی کودکانشان در سنین 29 ماهگی و 53 ماهگی گزارش دهند.

از معلمان نیز خواسته ‌شده بود تا وضعیت تحصیلی، عادات روانی- اجتماعی و وضعیت بهداشتی کودک را ارزیابی کنند. ضمنا شاخص توده بدنی همه‌ کودکان در سن 10 سالگی اندازه‌گیری‌شد.

دگتر پگانی با تاکید بر حساس‌بودن دوران اولیه کودکی و اثرات آن بر رشد مغز و تشکیل رفتار هشدار داد که«تماشای زیاد تلویزیون در این زمان می‌تواند منجر به عادات ناسالم آینده گردد.»

یافته‌های پژوهش نشان داد که با وجود توصیه‌های روشن آکادمی پزشکان اطفال آمریکا که تماشای روزانه تلویزیون را بیشتر از دو ساعت آن‌هم در کودکان بالاتر از 2 سال نادرست می‌داند والدین دانش ضعیفی در این زمینه نشان می‌دهند و ظاهرا از وجود چنین خطوط راهنمایی بی‌خبرند یا به آن توجهی نمی‌کنند.

نتایج تحقیق

براساس یافته‌های این پژوهش تماشای بیش از حد تلویزیون این پیامدها را در زندگی آینده فرد به دنبال دارد:

- درگیرشدن در کلاس درس 7 درصد کاهش می‌یابد.
- موفقیت در درس ریاضیات 6 درصد کاهش می‌یابد اما تاثیر منفی روی خواندن کودکان دیده‌نشد.
- کودکان از سوی همکلاسی‌هایشان 10 درصد بیشتر به صورت طرد، تمسخر، آزار جسمی یا اهانت مورد بدرفتاری‌قرارمی‌گیرند.
- میزان فعالیت جسمی کودکان در روزهای تعطیل 13 درصد کاهش می‌یابد.
- میزان فعالیت عمومی جسمی کودکان 9 درصد کاهش پیدا می‌کند.
- خوردن غذاهای سرپایی از سوی کودکان 10 درصد افزایش می‌یابد.
- شاخص توده بدنی 5 درصد زیاد می‌شود.

سرپرست پژوهش می‌گوید پیامدهای منفی تماشای زودرس تلویزیون پس از 7.5 سال و نیمه‌گی در کودکان برخلاف انتظار از بین نرفت و هم‌چنان نگران‌کننده باقی ماند.

اثرات منفی تماشای تلویزیون بر سلامت جسمانی از آن روست که این پدیده شیوه زندگی نشستنی را تشویق می‌کند و ساعاتی که کودک باید صرف فعالیت‌هایی کند که برای او منفعت بیشتر داشته‌باشد و به بازی‌ها و اموری بپردازد که رشد شناختی، رفتاری و حرکتی او را بهبود بخشد می‌نشیند و به تماشای تلویزیون می‌پردازد.

از همین روست که دکتر پگانی براین باوراست که کودکان کوچک باید از تماشای تلویزیون بازداشته شوند تا بتوان جلوی تداوم عادات جسمی و ذهنی غیرفعال در سال‌های بعدی زندگی آن‌ها را گرفت.

او با توجه به رویکرد جامع این پژوهش گفت که بسیاری ا زعوامل مربوط به والدین، پزشکی کودکان و عوامل اجتماعی در این مطالعه همزمان مورد بررسی قرارگرفته‌است.

به نظر او یافته‌های پژوهش می‌تواند باعث شود تا والدین به خطوط راهنما در زمینه میزان مناسب ساعات تماشای تلویزیون بیشتر توجه کنند.

یافته این پژوهش مبنی بر افزایش شاخص توده بدنی در کودکانی که بیشتر تلویزیون تماشا می‌کنند مشابه تحقیق آزمایشی‌ است که چندی پیش گزارش شد.

در آن پژوهش نشان داده شدکه کاهش تماشای تلویزیون در افراد بالغ منجر به سوزاندن بیشتر کالری و کاهش چاقی آن‌ها می‌‌شود.

پیشتر نیز پژوهش دیگری با تاکید بر حساسیت رشد مغز در سال‌های اولیه زندگی نشان داد که برخلاف نظر برخی از والدین تماشای تلویزیون فایده‌ای در رشد مغزی کودکان ندارد و توانایی حرکتی- دیداری و توانایی آن‌ها را در زبان شنیداری بهبود نمی‌بخشد.

به هرحال اثرات منفی تماشای بیش از حد تلویزیون  روی کودکان و نوجوانان در سنین مختلف برکسی پوشیده‌نیست. و به همین منظور عادات خوب تماشای تلویزیون برای کودکان و همه اعضای خانواده از سوی کارشناسان توصیه شده است.