حسین ستوده، روزنامهنگار و کارشناس رسانه، در این نوشته، به رموز موفقیت کانال فارسی وان در جامعه ایران اشاره میکند
در سکانس پایانی فیلم Salt، محصول 2010 آمریکا، گروهی قرار است حاکمیت دنیا را در درست بگیرند و هدف آنها شلیک دو موشک اتمی به شهرهای تهران و مکه است. در این سکانس تخیلی، حکومت اسلامی ایران به عنوان تهدیدی جهانی ترسیم شده است که باید نابود شود. این نخستین باری نیست که حکومت ایران بعنوان دشمن و تهدیدی جهانی در سینمای امریکا طرح میشود.
سهم موضوعی ایرانیان در سینمای غرب، تا سالهای گذشته، بیشتر به جامعه ایرانیان در خارج از ایران محدود بود، اما پیوند سیاسی ایران با موضوع اسلام هراسی در سینمای غرب، باعث شده تا طی سالهای گذشته حکومت تهران موضوع حاشیه ای برخی از فیلمهای حادثهای و تخیلی باشد.
شخصیت «علی حکیم» در فیلم موزیکال Oklahoma، محصول 1955 آمریکا، دستفروش دورهگردی که ضمن عدم پایبندی به هر نوع رابطه، علافه وافری به زنان دارد جای خود را به شخصیت «سنجر براهری» در فیلم Crossing Over، محصول 2009 آمریکا، میدهد که دخترش را به دلیل رابطه خارج از ازدواج به قتل میرساند.
در این میان و طی سالهای سقوط حکومت پهلوی و استقرار جمهوری اسلامی، شخصیتهای بسیاری از ماموران ساواک پهلوی تا فرستادگان تروریست اسلامی در سینمای غرب برای معرفی ایران به مخاطب غربی نقشهای کوچکی را بازی کردند. اما پس از افشای فعالیتهای هستهای دولت ایران ،در کنار سیاستهای غرب ستیز، سوژه مناسب فیلمهای تخیلی و حادثهای برای نویسندگان هالیوود آماده شد تا بتوانند موشکهای اتمی را بر روی پرده سینما به سمت تهران نشانه بروند. سکانس یاد شده در فیلم Salt از جمله همین فیلمهاست.
اما واقعیت دیگری در عبارت «بمباران سینمائی تهران» وجود دارد که همانا اشباع نیاز فرهنگی مردم با فیلمها و سریالهای غربی است که به صورت بمباران تصویری صورت میگیرد.
فیلمها و سریالهائی که به ظاهرا هیج گونه سلاح و موشکی در آنها وجود ندارد و از جنگ و خشونت عاری است، اما در سکوت شبانه کوچههای تهران، فرهنگ عمومی و ارزشهای عرفی را جمع خانوادهها مورد بمباران قرار داده است.
شبکه ماهوارهای فارسی وان که عاری از هرگونه سیاست و جنگافروزی به نظر میرسد، توانست در طول یکسال گوی رقابت را از رقیبان چندین ساله برباید تا بزرگترین حجم مخاطب یک شبکه ماهوارهای را از درون جامعه راکد و سرخورده از سیاست جذب کند، تا جائی که در محافل رسانهای به عنوان یک مدل موفق مورد اشاره قرار گیرد.
در واقع مخاطبین کانال «فارسی وان» در گریز از تصویر «جامعه خودی» که در سیمای جمهوری اسلامی ارائه میشود به تصویر «جامعه غیرخودی» متمایل شدند که به زبان مادری آنها سخن میگفتند، اما تمامی جزئیات زندگی و رفتار آنها متفاوت بود تا جائی که در مکالمات روزانه حسرت زندگی در «جامعه غیر خودی» نقل محافل خانوادگی ایرانیان شد.
یکی از رموز موفقت کانال «فارسی وان» که در تفاوت با تمامی شبکه های ماهواره ای فارسی زبان قرار دارد، عدم حضور «جامعه خودی» است. یکی ازدلایل گرایش عظیم مخاطبین نیز انگیزه روانی آنها در فرار از «جامعه خودی» است تا در سکوت شبانه کوچههای تهران و در خلوت خود پذیرای روابط خصوصی جامعه غیر خودی باشند.
عزیز حالت خوبه ؟! باز توهم زدی؟! این چرندیات و از عباسی یاد می گیری؟