رئیس انجمن گوارش کودکان ایران می‌گوید که بیماری‌های گوارشی، دلیل مراجعه نیمی از کودکان به مطب پزشکان و بیمارستان‌ها است.

غلامرضا خاتمی که در ششمین همایش بیماری‌های گوارش و کبد کودکان در انستیتو تغذیه ایران سخن می‌گفت با اعلام این خبر افزود: اطلاع و نحوه پیشگیری از بیمار‌ی‌های شایع گوارشی موجب کاهش بیماری و ارائه بهتر خدمات پزشکان به کودکان می‌شود.

رئیس انجمن گوارش کودکان ایران همچنین گفته است که این انجمن قصد دارد برای شناسایی بیماری‌های شایع گوارشی و راهکارهای درمان آن با انجمن گوارش و کبد دیگر کشورها همکاری کند.

پیشتر رئیس انجمن پزشکان کودک از سوءتغذیه تقریبا یک سوم کودکان ایرانی خبر داده بود.

سوءتغذیه، هپاتیت بی و سی، دل‌ درد، یبوست و اسهال از جمله شایع‌ترین بیماری‌های گوارشی کودکان در ایران است. بیماری‌هایی که عمدتا با مراقبت کامل، رعایت بهداشت فردی و مواد غذایی و واکسیناسیون به‌ موقع، قابل پیشگیری هستند.

علی‌اکبر سیاری، دبیر علمی همایش گوارش و کبد کودکان نیز درباره سوءتغذیه کودکان گفته که این مشکل، تدریجی ایجاد می‌شود و باعث کاهش قد و وزن کودک شده و  اسهال و عفونت‌های تنفسی برای او ایجاد می‌کند.

در مورد هپاتیت نیز اگر چه تزریق واکسن «هپاتیت بی»، در ۱۲سال گذشته موجب بروز کمتر این بیماری در میان کودکان تا ۱۲ سالگی شده اما به گواه پزشکان کودکان بزرگتر بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.

هنوز واکسنی برای «هپاتیت سی» وجود ندارد و این بیماری عمدتا از راه تزریق فراورده‌های خونی و دندان‌ پزشکی یا سایر وسایل انتقال به فرد منتقل می‌شود و به کبد می‌رسد.

درد شکمی، ادرار تیره رنگ، درد مفاصل، کاهش اشتها، تهوع و استفراغ، ضعف و خستگی و زردی پوست عمده‌ترین نشانه‌های «هپاتیت بی» هستند اما بیشتر نوزادان و کودکان مبتلا، این علائم را نشان نمی‌دهند.

عفونت «هپاتیت سی» معمولا در مراحل اولیه با نشانه خاصی همراه نیست اما به تدریج نشانه‌هایی شبیه سرماخوردگی مانند خستگی، تب، تهوع و کاهش اشتها، درد مفاصل و ماهیچه‌ها و نیز حساس شدن نواحی اطراف کبد پیدا می‌شود.

دل درد، اسهال و یبوست در کودکان

دل درد بیماری شایع دیگر کودکان است که به گفته رئیس همایش گوارش و کبد کودکان، یک چهارم بیماران مراجعه کننده به مطب پزشکان به آن مبتلا هستند.

علی‌اکبر سیاری دبیر علمی همایش، با تقسیم‌بندی دل‌ دردها به دو دسته حاد و مزمن گفت: اگرچه دل‌ دردهای حاد به طور ناگهانی ظاهر می‌شوند و معمولا نیاز به جراحی دارند اما در بیش از ۹۰ درصد موارد دل‌ درد، نیازی به جراحی نیست. این دردها معمولا با نشانه‌های دیگری مانند سوء‌هاضمه، سردرد، اسهال یا نفخ و یبوست همراه است که دربرخی موارد به خودی خود برطرف می‌شود.

اسهال مشکل دیگر کودکان است که به گفته آقای سیاری همه کودکان در ایران و جهان سالانه دو، سه بار و حتی تا نه بار به آن دچار می‌شوند.

این بیماری دومین عامل مرگ و میر کودکان زیر پنج سال در سراسر جهان است و تقریبا عامل مرگ یک از پنج مرگ کودکان در دنیا محسوب می‌شود.

اسازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۰۹، در گزارشی اعلام کرد که  سالانه یک میلیون و نیم کودک به دلیل اسهال جان خود را از دست می‌دهند.

اسهال با سه خطر کاهش آب، ابتلا به عفونت و سوء‌تغذیه همراه است که آموزش‌های ساده‌ای مانند نوشیدن فراوان آب یا نوشابه‌های شفاف به کاهش آن کمک می‌کند. ضمنا از آن‌جا که شایع‌ترین علل اسهال، میکرب‌های آب و غذای آلوده است، استفاده از آب و غذای سالم و شستن دست‌ها پیش از هر بار خوردن موجب کاهش آن می‌شود.

مشکل دیگر شایع در کودکان یبوست است که امری متداول محسوب می‌شود و معمولا هم بدون عوارض درازمدت است.

براساس آمار ارائه شده در همایش انجمن گوارش  و کبد کودکان در سال ۸۶، سه درصد مراجعان به پزشکان کودک و ۲۵ درصد مراجعان به متخصصان گوارش کودکان از یبوست شکایت دارند.

انستیتوی بهداشت آمریکا مهمترین دلیل یبوست کودکان را نگه‌داشتن مدفوع به مدت طولانی می‌داند. وحشت از اجابت مزاج و حتی ترس از اجابت مزاج دردناک، شرمندگی از انجام آن در محیطی غیر از خانه یا مشغول بودن به بازی و به تاخیر انداختن آن از جمله دلایل نگهداشتن مدفوع در کودکان است که باعث سخت‌تر شدن آن می‌شود.

گاهی نیز عوامل دیگری مانند رژیم غذایی دارای الیاف کم، برخی داروهای خاص مانند ضدافسردگی‌ها، بیماری‌هایی مانند دیابت یا سندرم داون و نیز برخی از ناهنجاری‌های عضوی در یبوست کودکان دخیل هستند.