رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران خبر داده که از ۱۰۰ تالاب ایران، تنها ۲۴ درصد از آنها به ثبت بین المللی رسیدهاند. بر اساس گزارشی که سه سال پیش منتشر شد، ایران با ۷ تالاب در خطر، در صدر فهرست تالابهای در خطر جهان است.
محمد جواد محمدیزاده، معاون رئیسجمهوری، امروز ۱۵ آبان به خبرنگاران گفته که هنوز ۷۶ درصد از تالابهای ایران در کنواسیون رامسر ثبت نشده است.
او در عین حال مهمترین مشکل حال حاضر تالابهای ایران را «حق آبه» اعلام کرد.
به گفته آقای محمدیزاده حقآبه در تالابها و دریاچههای کشور مانند هامون، پریشان، زریوار با بیتوجهی مواجه است.
حقآبه، حداقل آبی است که ساختار و فرآیند اکولوژیک و عملکرد یک تالاب را برقرار نگه دارد. اگر از آب طوری بهره برداری شود که حداقل آبی که برای بقای تالاب لازم است فراهم نشود، حق آب رعایت نشده است.
این مقام سازمان محیط زیست همچنین از مدیریت یکپارچه برای تالابهای کشور خبر داد.
کنوانسیون رامسر، معاهدهای بینالمللی است که در ۱۹۷۱ در شهر رامسر امضا شد. ایران در آن تاریخ ۱۸ تالاب مهم خود را به این کنوانسیون معرفی کرد و در فهرست رامسر قرار داد. با معرفی ۲۲ تالاب، ایران در ردیف ۲۵ این فهرست از بین ۱۴۰ کشور قرار گرفت.
از ۲۲ تالاب ثبتشده در فهرست رامسر ۷ تالاب در کرانههای خزر شامل گیلان، مازندران و گلستان قرار دارد. ۵ تالاب در کرانه خلیج فارس یعنی در هرمزگان و خوزستان واقع شده و یک تالاب هم در کرانههای دریای عمان قرار دارد. به علاوه یک تالاب مرزی است و ۹ تالاب دیگر نیز در استانهای غیر ساحلی قرار دارند.
در سالهای اخیر کارشناسان و حامیان محیط زیست درباره تهدید تالابهای ایران هشدار دادهاند.
بر اساس گزارشی که سه سال پیش منتشر شد ایران با ۷ تالاب در خطر جهان صدرنشین فهرست تالابهای در خطر جهان قرار دارد.
در همین حال فعالان محیط زیست به تالاب بینالمللی گاوخونی اشاره میکنند که به گفته حامیان محیط زیست در حال حاضر به «چاه فاضلاب» تبدیل شده است. آنان همچنین هشدار دادهاند که مهمترین و مشهورترین تالاب ایران یعنی تالاب انزلی «در کما»ست و وعدههای مختلفی که برای احیای آن داده شده، هوز اجرا نشدهاند. این کارشناسان یادآوری میکنند که عمق این تالاب زمانی به ۱۴ متر میرسید اما در حال حاضر به حدود یک متر کاهش یافته است.
تالابهای دیگر مانند درگه سنگی، که به گفته سازمان حفاظت محیط زیست به علت سد سازی در بالا دست آن رو به خشکی گذاشتهاند. تالاب بینالمللی هامون نیز در اثر سدسازیهای متعدد دولت افغانستان در سالهای اخیر با بحران شدید روبهرو بوده است.
در گزارشهای مختلفی که در سالهای گذشته از وضعیت تالابهای ایران منتشر شده به دلایل از قبیل احداث بزرگراه در دل تالاب مانند تالاب پریشان، آلودگی نفتی در شادگان خور الامیه و خورموسی، خشک کردن بخشهای وسیعی از تالاب برای کشاورزی و سد سازی در بالادست تالاب مشابه آنچه در نی ریز و کمجان روی داده اشاره میکنند.
کارشناسان محیط زیست به عواملی دیگری همچون ورود فاضلابهای صنعتی و کشاورزی، تخریب جنگلهای بالادست و افزایش ورود رسوب به داخل تالاب، احداث جاده، آلودگیهای نفتی، تغییر کاربری و وارد کردن گونههای جانوری و گیاهی غیر بومی به عنوان عوامل تخریب تالابهای ایران اشاره میکنند.