ساخت شبکه متروی تهران به خاطر مشکلات مالی ناشی از تحریمها با مشکل روبهرو شده و یک مقام متروی تهران ابراز امیدواری کرده است که چین تا سقف دو میلیارد دلار برای تکمیل پروژه مترو سرمایهگذاری کند.
محمد منتظری، معاون پشتیبانی شرکت بهرهبرداری راهآهن تهران و حومه، (مترو) در حاشیه نشستی در ابوظبی به خبرگزاری رویترز گفته است که ایران به دنبال تأمین اعتبار شرکتهای خارجی برای تکمیل مترو است و برای این موضوع درحال گفتوگو با دولت، بانکها و شرکتهای چینی است.
آقای منتظری افزوده است که فاز دوم مترو تا سال آینده تکمیل خواهد شد اما ساخت دوخط جدید مترو در فاز سوم به دلیل کمبود سرمایه احتمالاً با تأخیر همراه خواهد شد.
او ابراز امیدواری کرده است که اگر ایران بتواند از کشورهای دیگر وام بگیرد، پروژه مترو در زمان مقرر تکمیل خواهد شد.
آقای منتظری پیشتر در ابوظبی گفته بود: ابتدا قرار بود شبکۀ ۴۳۰ کیلومتری مترو با ۲۵۶ ایستگاه و هزینۀ ۱۸ میلیارد دلار ساخته شود. اما از زمان شروع تحریمها علیه ایران، ساخت ۲۶۱ کیلومتر با ۱۷۵ ایستگاه و هزینهای حدود ۱۰ میلیارد دلار تصویب شد.
براساس گزارش رویترز درحال حاضر ۸۹ کیلومتر و ۴۱ ایستگاه در فاز نخست مترو راهاندازی شده و قرار است در سال آینده میلادی ۷۰ کیلومتر با ۶۹ ایستگاه دیگر راهاندازی شود. فاز سوم مترو شامل دو خط براساس حدود ۱۰۲ کیلومتر و ۶۸ ایستگاه برنامهریزی شده و قرار است درصورت تأمین اعتبار تا سال ۲۰۱۵ میلادی به بهرهبرداری برسد.
آقای منتظری گفته است که تا پایان سال جاری پنج خط مترو که ۱۴۷ کیلومتر و ۸۸ ایستگاه را پوشش میدهد، به بهرهبرداری خواهد رسید.
به گفته او وامهای خارجی که طی سالهای ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۷، ۳۵ درصد از هزینه تقریبی۱۰ میلیاردی ساخت مترو را تأمین میکرد، طی سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۵ حدود ۱۰ درصد کاهش یافت و در پایان سال گذشته ایران نتوانست برای تکمیل پروژه مترو وام خارجی دریافت کند.
آقای منتظری گفته است که درحال حاضر ۵۰ درصد از اعتبار مترو از ناحیه بخش خصوصی و ۵۰ درصد از ناحیه دولت تأمین میشود.
براساس این گزارش اثرات تحریمها بر تجهیزات مترو چندان شدید نبوده است زیرا ۸۰ درصد از تجهیزات موردنیاز مانند واگن در داخل ایران تولید میشود.
آقای منتظری اثرات تحریم بر بخش مترو را «تنها ۲۰ درصد» دانسته و درعین حال گفته است که بخشی از تجهیزات مترو از چین وارد میشود.
با وجود تحریمهای غرب علیه برنامه هستهای ایران، این کشور توانسته در ازای فروش نفت خام برخی تجهیزات و کالاها را وارد کند.
کشورهای غربی احتمال دادهاند که ایران در پوشش برنامه هستهای، درپی دستیابی به سلاح هستهای است. ایران اهداف برنامه هستهایاش را صلحآمیز اعلام کرده است.
آقای منتظری با اعلام اینکه «سرمایهگذاری خارجی مشکل اصلی است»، افزوده است که شرکت مترو بیش از ۷۰ درصد یارانه از دولت دریافت میکند.
او جمعیت تهران را هشت میلیون نفر اعلام کرده و گفته است که روزانه دستکم ۱۵ میلیون تردد مسافر ازطریق مترو انجام میشود.
متروی تهران در سه سال گذشته به محل اختلاف شهرداری تهران و مجلس با دولت محمود احمدینژاد تبدیل شده است؛ نمایندگان مجلس ایران سال گذشته اعلام کردند که اجرایینشدن قانون اختصاص دو میلیارد دلار بودجه متروی این کشور و عدم پرداخت سهم ۵۰ درصدی توسط دولت، از جمله اقدامهای غیرقانونی دولت در اجرای مصوبات قانونی مجلس است.
براساس مصوبه مجلس ایران، دولت موظف به اختصاص دو میلیارد دلار به توسعه حملونقل در شهرهای کشور شد که یک میلیارد دلار آن به توسعه متروی تهران، ۷۰۰ میلیون دلار به متروی کلانشهرهای دیگر و ۳۰۰ میلیون دلار نیز برای توسعه حمل و نقل در شهرها اختصاص داشت.
به گفته مسئولان شهرداری و متروی تهران، دولت آقای احمدینژاد از اجرای این مصوبه خودداری کرده است.