مطالعه جدید منتشر شده در مجله «خواب» نشان میدهد نوجوانانی که کمتر میخوابند چربی و میانغذاهای بیشتری میخورند و بنابراین در معرض خطر بیشتر چاقی قرار دارند
دستاورد جدید پزشکی نشان میدهد که نوجوانان با خواب شبانه کمتر از هشت ساعت، رژیم غذایی چربتری دارند که آنها را در معرض چاقی و سایر مشکلات بهداشتی مرتبط با آن قرار میدهد.
این مطالعه که در شماره اول سپتامبر مجله «خواب» منتشر شده یافته است نوجوانانی که کمتر از هشت ساعت در شب میخوابند 2.2 درصد بیشتر از نوجوانانی که هشت ساعت یا بیشتر دارای خواب شبانه هستند، کالری مورد نیاز خود را از چربی میگیرند، میانغذاهای بیشتری میخورند و میزان دریافت کل کالری آنها نیز بیشتر است.
در این مطالعه ساعات خواب 240 نوجوان در پنج تا هفت روز متوالی هفته و به صورت بیست و چهارساعته اندازهگیری شد. به همه نوجوانان یک وسیله دیجیتال که به کمر متصل میشد داده بودند تا میزان فعالیت آنها برای تعیین مدت زمان بیداری و خواب مشخص شود.
دو بار در هر 24 ساعت نیز با آنها در باره نوع غذا، مقدار و محل و زمان خوردن آن مصاحبه میشد.
یافتهها نشان داد نوجوانانی که کمتر از هشت ساعت در شب میخوابیدند به طور متوسط 1968 کالری در روز مصرف میکردند و کسانی که هشت ساعت یا بیشتر خواب شبانه داشتند مواد غذایی با 1723 کالری مصرف میکردند.
ضمنا محققان دریافتند بیشتر نوجوانان، کمتر از هشت ساعت در شبانهروز میخوابند و فقط 34 درصد آنها خواب شبانه هشت ساعت یا بیشتر دارند.
کارشناسان میگویند که نوجوانان حدود نه ساعت به خواب شبانه نیاز دارند تا روز بعد کاملا هشیار و شاداب باشند اما تعداد کمی از نوجوانان به قدر کافی میخوابند.
دکتر پائولا ایلبرت، پروفسور همکار در پزشکی کودک و نوجوان که در مرکز پزشکی مانتسینایی در نیویورک کار میکند گفت که تقریبا کسی را نمیشناسد که بیشتر از هفت ساعت درشب بخوابد و افزود که خواب ناکافی در میان نوجوانان یک قاعده است و نه استثنا.
ایلبرت گفت که شیوه زندگی خاص نوجوانی، افراد این گروه سنی را تشویق به بیدارماندن بیشتر در شب میکند. تماسهای تلفنی، کار با کامپیوتر، بازیهای ویدئویی و تماشای تلویزیون نوجوانان را تا نیمههای شب بیدار نگه میدارد. از طرف دیگر استرس روزانه نیز ممکن است یک عامل اصلی در بیدارماندن آنها در شب باشد.
این کارشناس افزود شواهدی در دست است که نشان میدهد کالری حاصل از چربی، بیشتر به صورت چربی در بدن باقی میماند و نیز فرد با خوردن چربی بیشتر، اشتهای بیشتری هم پیدا میکند.
دلایل احتمالی رابطه بین خواب کم و چاقی
دکتر سوزان ردلاین یک از محققان مطالعه میگوید که تحقیقات زیادی در پنج سال گذشته انجام شده که نشاندهنده رابطه خواب ناکافی و چاقی است.
او به برخی مطالعات در باره کمخوابی در محیطهای آزمایشگاهی کنترل شده اشاره میکند که نشان میدهند اشتهای افرادی که خواب کمتری دارند به غذاهای چرب بیشتر است.
دکتر ردلاین که خود پزشک متخصص خواب است میگوید که نوجوانان کمخواب ممکن است دچار مشکلات سوخت وساز باشند که با چاقی و مقاومت انسولین ارتباط دارد. پیشتر نیز چنین رابطهای در تحقیقاتی که روی کارکنان شیفتی که دارای خواب نامنظم هستند نشان داده شده است.
سوختوساز، فرایند تبدیل کالری به انرژی در بدن است و فقدان خواب میتواند از طریق تغییر سطح هورمونهای تنظیم کننده اشتها روی آن اثر بگذارد و زمینه را برای تشکیل عادات بد خوردن فراهم کند.
این کارشناس در توضیح این امر دلیل دیگری هم مطرح میکند و آن اینکه ساعات کمتر خواب فرصت خوردن بیشتری به نوجوانان میدهد.
ضمنا مطالعه نشان میدهد که ریتم روز و شب و زمان خواب نوجوانان نیز با تاخیر همراه است به طوری که شبها هشیارتر و صبحها خوابآلودهتر هستند و نیز در طی ساعات شب بیشتر میخورند.
کارشناسان میگویند از آنجا که ساعت کار مدارس نیز برای نوجوانان معمولا صبح زود است آنها عادت میکنند شبها کمتر از نیازشان بخوابند.
دکتر کنت پی.رایت جونیور، پروفسور همکار در فیزیولوژی که در مرکز دانشگاهی علوم عصبی دانشگاه کلرادو کار میکند در این زمینه میگوید که همه افراد دارای یک ساعت درونی 24 ساعته هستند ولی در نوجوانان این ساعت تغییر میکند و همین امر باعث برخی تفاوتهای رفتاری مانند تغییر ساعت خواب در آنها میشود.
او روش انجام پژوهش حاضر را «قابل استناد» و آن را در ارزیابی رابطه بین فقدان خواب و چاقی «گامی به جلو» میداند.
دکتر رایت میگوید که اغلب مردم وقتی در باره نوجوانان و فقدان خواب آنها فکر میکنند بیشتر به خوابآلودگی روزانه یا عدم توانایی کامل یادگیری آنها میاندیشند. اما این مطالعه نشان میدهد که پیامدهای بهداشتی مهمی نیز به دنبال خواب کم شبانه وجود دارد.