در مطالعه جدیدی که عادات خواب کودکان را در سنین پیش از مدرسه بررسی کرده است یافته شده که برنامه منظم خواب نقش مهم در رشد کودکان چهار ساله دارد

کودکانی که در خانه برنامه خوابی منظمی دارند و به مقدار کافی می‌خوابند در جنبه‌های مختلف رشد وضعیت بهتری دارند.

نتایج این پژوهش در بیست‌وچهارمین نشست سالانه خواب در 7 ژوئن 2010 در سن‌آنتونیوی تگزاس در آمریکا ارائه شد.

این کنفرانس با همکاری آکادمی پزشکی خواب آمریکا و انجمن پژوهش خواب تشکیل شده‌ بود.
نتایج نشان داد که در میان عادات مختلف خواب،‌ داشتن زمان منظم خواب بیشتر از سایر عوامل با عملکرد مثبت رشدی کودکان در چهارسالگی رابطه دارد.

خواب نیازی حیاتی است و به‌خصوص در سلامتی و رشد کودکان نقش اساسی دارد. براساس نظر آکادمی پزشکی خواب در آمریکا کودکان پیش‌دبستانی باید حداقل هر شب 11 ساعت بخوابند.

نویسندگان مطالعه اخیر نیز دریافتند که خواب کمتر از این مقدار، با نمرات پایین‌تر در آگاهی از صداها و مهارت‌های ابتدایی در خواندن و ریاضیات همراه است.

این مطالعه که در آن اطلاعات حاصل از یک نمونه ملی نزدیک به هشت هزار کودک مورد بررسی قرار گرفت بخشی از یک مطالعه بزرگ طولی است که در باره دوران اولیه کودکی در حال انجام است.

در پژوهش حاضر محققان از طریق مصاحبه تلفنی با والدین به هنگام نه‌ماهگی و چهارسالگی کودکانشان اطلاعات لازم را جمع‌آوری کردند. مدت زمان خواب کودکان بر اساس وقت خواب و بیداری معمول گزارش شده از سوی والدین تعیین شد.

ضمنا از مجموعه موارد کوتاه‌شده آزمون‌های استاندارد برای ارزیابی‌های مختلف تحول کودکان استفاده شد. محققان پرسش‌های تلفنی را با ملاقات در خانه شرکت‌کنندگان مطالعه در طول دوران تحقیق پیگیری کردند. ارزیابی مهارت‌های زبان و ریاضیات کودکان در خانه و به صورت انفرادی از سوی کارشناسان انجام شد.

اهمیت زودتر به‌خواب رفتن و نظم در برنامه خواب

یافته‌ها نشان داد نمرات کودکان در درک و بیان زبان، آگاهی از صداها،‌ توانایی ابتدایی خواندن و ریاضیات در کودکانی بیشتر بود که والدین‌شان گزارش کرده بودند زمان رفتن آن‌ها به رختخواب دارای نظم است. زودتر به‌خواب رفتن با نمرات بالاتر در بیشتر شاخص‌های رشد نیز همراه بود.

کودکانی که والدین‌شان از وجود برنامه منظم خوابی آن‌ها خبر داده بودند حدود 6 درصد در کلمات و 7 درصد در مهارت‌های ابتدایی ریاضیات جلوتر از سایرین بودند.

این مطالعه اطلاعات زیادی نیز در زمینه الگوهای مشخص خواب در کودکان چهار ساله فراهم کرده است که از جمله نشان می‌دهد نخوابیدن کافی کودکان در شب می‌تواند پیامدهای منفی در پیشرفت درسی و رشد آن‌ها داشته باشد.

اریکا گیلور نویسنده سرپرست مطالعه گفت برقراری نظم زمان خواب کودکان از سوی والدین می‌تواند راهی موثر در افزایش مهارت‌های زبانی و درسی باشد.

او که محقق سیاست‌گذاری‌های دوران اولیه کودکی است و برای انستیتوی تحقیقاتی غیرانتفاعی مستقل بین‌المللی اس.آر.آی کار می‌کند گفت: پزشکان اطفال قادرند نظم وقت خواب را به والدین و کودکان توصیه کنند که این امر خود منجر به خواب سالم هم می‌‌شود.

توصیه گیلور به والدین این است که با اختصاص زمان مناسب خواب کودکان به آن‌ها کمک کنند تا به قدر کافی بخوابند و به هنگام خواب همراه با کودک اعمال منظمی مانند خواندن کتاب یا گفتن داستان را انجام دهند.

وجود تفاوت‌های کوچک اما مهم موجود در میان کودکان در این مطالعه بار دیگر شاهدی مبنی بر اهمیت خواب کافی شبانه برای کودکان است.

گیلور این مطالعه را از نظر تعداد شرکت‌کنندگان آن «بزرگ‌ترین» در نوع خود ارزیابی می‌کند. در مطالعات پیشین تعداد افراد مورد مطالعه حداکثر 500 نفر در این گروه سنی بوده‌اند.

مطالعه دیگری که سال گذشته در مجله «پزشکی خواب» منتشر شده بود نیز به اهمیت خواب زودتر و برنامه منظم و مستمر خواب کودکان تاکید کرده بود.

در آن گزارش آمده بود که کودکانی که پس از ساعت 9 شب می‌خوابند بیشتر طول می‌کشد که به خواب بروند و مدت زمان کمتری هم فرصت دارند که بخوابند.

ضمنا در سایر گزارشات تحقیقی نیز آمده است که کودکانی که فاقد برنامه منظم خواب هستند به طور کلی کمتر می‌خوابند.

خواب باعث بهبود هشیاری، حافظه و عملکرد کودکان می‌شود و درست به همین دلیل است که آموختن عادات درست خواب از کودکی برای همه افراد حائز اهمیت ویژه است.

از جمله عادات خوب خواب در کودکان می‌توان به برنامه منظم خواب شبانه، ایجاد تجربه خواب به صورت مثبت و آرام‌بخش برای کودک،‌ عدم تماشای تلویزیون یا ویدئو به هنگام خواب کودک، تشویق کودکان به خوابیدن بدون حضور پدر و مادر و خواندن کتاب برای کودکان به هنگام خوابیدن اشاره کرد.